Τα δεδομένα που παίρνουμε από κάποιο smart watch είναι πάρα πολλά. Από τα επίπεδα οξυγόνου και τα βήματα που κάνουμε καθημερινά μέχρι τη θερμοκρασία μας, τους καρδιακούς παλμούς αλλά και την ποιότητα του ύπνου μας. Ενώ τα υπόλοιπα δεδομένα μπορούμε να τα κατανοήσουμε, η καταγραφή του ύπνου, ίσως μας «γεννά» μερικές απορίες. Τι ακριβώς μετράνε τα sleep trackers ή μια εφαρμογή παρακολούθησης ύπνου και πώς μπορούμε να αξιοποιήσουμε αυτά τα δεδομένα για να βελτιώσουμε την καθημερινότητα και τον ύπνο μας;
Τι μετράνε οι εφαρμογές παρακολούθησης ύπνου;
Πολλές συσκευές παρακολούθησης ύπνου είναι με τη μορφή ρολογιού, βραχιολιού ή δαχτυλιδιού ενώ άλλες κουμπώνουν στο μαξιλάρι ή τις αφήνεις στο κομοδίνο σου. Τα χαρακτηριστικά αυτών των συσκευών ποικίλλουν, αλλά ορισμένες κοινές δυνατότητες περιλαμβάνουν:
- Διάρκεια ύπνου: Παρακολουθώντας τον χρόνο που είσαι σε αδράνεια, οι συσκευές μπορούν να καταγράψουν πότε αποκοιμιέσαι τη νύχτα και πότε ξυπνάς το πρωί.
- Ποιότητα ύπνου: Οι συσκευές παρακολούθησης μπορούν να ανιχνεύουν τον διακοπτόμενο ύπνο, ενημερώνοντας σε πότε στριφογυρίζεις ή ξυπνάς κατά τη διάρκεια της νύχτας.
- Φάσεις ύπνου: Ορισμένα συστήματα παρακολούθησης παρακολουθούν τους κύκλους του ύπνου σου και χρονομετρούν το ξυπνητήρι σου, ώστε να χτυπήσει κατά τη διάρκεια μιας περιόδου που θα κοιμάσαι λιγότερο βαθιά. Θεωρητικά, αυτό σε διευκολύνει να ξυπνήσεις πιο ξεκούραστη.
- Περιβαλλοντικοί παράγοντες: Ορισμένες συσκευές καταγράφουν περιβαλλοντικούς παράγοντες, όπως η ποσότητα του φωτός ή η θερμοκρασία στο υπνοδωμάτιο σου.
- Παράγοντες του τρόπου ζωής: Ορισμένες συσκευές παρακολούθησης σου ζητούν να καταχωρήσεις πληροφορίες σχετικά με δραστηριότητες που μπορεί να επηρεάσουν τον ύπνο, όπως πόση καφεΐνη έχεις πιει, πότε έφαγες ή αν το επίπεδο του άγχους σου είναι υψηλό.
Θέλεις να κάνεις καταγραφή του ύπνου σου; Μάθε τα οφέλη των sleep trackers
Αφού αναφέραμε ποιες πληροφορίες μπορεί να σου δώσει μια συσκευή παρακολούθησης ύπνου (sleep tracker), ας δούμε και πώς μπορείς να αξιοποιήσεις αυτές τις πληροφορίες.
Έχεις πρόσβαση σε πληθώρα δεδομένων
Ένα από τα θετικά είναι ότι έχεις ένα λεπτομερές στιγμιότυπο του ύπνου σου. Αυτό είναι ιδιαίτερα χρήσιμο αν, ας πούμε, βιώσεις μια σημαντική αλλαγή στη ζωή σου και αισθάνεσαι ότι ο ύπνος σου επηρεάζεται ως αποτέλεσμα. Αν συμβαίνει αυτό, θα έχεις ένα αρχείο δεδομένων ύπνου που θα σου παρέχει πληροφορίες σχετικά με το κατά πόσο ο ύπνος σου είναι διαφορετικός.
Όμως, ενώ οι ανιχνευτές ύπνου μπορούν να συλλέξουν πολλές πληροφορίες σχετικά με τις συνήθειες του ύπνου σου, δεν μετρούν άμεσα τον ύπνο. Αντ’ αυτού, συχνά μετρούν την αδράνεια για την εκτίμηση του ύπνου. Οι περισσότερες συσκευές παρακολούθησης ύπνου κάνουν κάποια εκτίμηση ως προς το πόσο πραγματικά κοιμάσαι.
Για ακριβή δεδομένα σχετικά με τις συνήθειες του ύπνου σου, θα πρέπει να κάνεις μια ιατρική μελέτη ύπνου, η οποία παρακολουθεί τα εγκεφαλικά κύματα για να αναλύσει τα στάδια του ύπνου που διανύεις κυκλικά κατά τη διάρκεια της νύχτας. Τέτοιες μελέτες είναι χρήσιμες για τη διάγνωση καταστάσεων, όπως η υπνική άπνοια και άλλες διαταραχές του ύπνου.
Μπορούν να σε βοηθήσουν στην επίλυση προβλημάτων
Τα sleep trackers μπορεί να σε βοηθήσουν να επιλύσεις προβλήματα και να κατανοήσεις καλύτερα τον ύπνο σου. Ωστόσο πιθανότατα θα χρειαστεί να συμβουλευτείς έναν ιατρό για να αξιοποιήσεις στο έπακρο τα δεδομένα.
Ένας ακόμα κοινός προβληματισμός είναι ότι οι εφαρμογές αυτές μπορεί να σε γεμίζουν με πληροφορίες και να σε βοηθούν να κατανοήσεις το πρόβλημα, ωστόσο είναι πολύ σημαντικό να εκμεταλλευτείς όλα αυτά τα χρήσιμα δεδομένα για την υγεία του ύπνου σου και να θελήσεις να τον βελτιώσεις.
Επίσης, η υπερβολική ενασχόληση με τον ύπνο μπορεί να οδηγήσει σε μια διαταραχή που ονομάζεται, ιατρικά, orthosomnia. Οι ασθενείς που βιώνουν orthosomnia ασχολούνται υπερβολικά με την παρακολούθηση και τη διόρθωση του ύπνου τους, κάτι που μοιάζει αρκετά με την ορθορεξία, την ανθυγιεινή ενασχόληση και εμμονή με την υγιεινή διατροφή.
Μπορείς να χρησιμοποιείς οποιαδήποτε συσκευή παρακολούθησης ύπνου για να έχεις χρήσιμες πληροφορίες σχετικά με τον ύπνο σου, ωστόσο είναι σημαντικό να θυμάσαι πως δεν λειτουργούν με πλήρη ακρίβεια, ούτε πρέπει να γίνεσαι εμμονική με όλες τις πληροφορίες που σου προσφέρουν.
