Ως μετάβαση χαρακτηρίζουμε το «πέρασμα» από μια κατάσταση σε μια άλλη, είτε γνωστή είτε άγνωστη. Είναι γνωστό ότι η ομαλή μετάβαση του παιδιού από το νηπιαγωγείο στο δημοτικό, είναι πολύ σημαντική τόσο για την εξέλιξη του ίδιου του παιδιού όσο και για τη ζωή ολόκληρης της οικογένειας.
Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι η μετάβαση από το νηπιαγωγείο ωραίο στο δημοτικό μπορεί να χαρακτηριστεί σε 3 στάδια:
- Το προκαταρκτικό, όπου οι γονείς αρχίζουν και μιλάνε στα παιδιά τους για το σχολείο, ώστε να ξέρουν τα παιδιά τι προσδοκίες υπάρχουν από εκείνα και κάνουν τις πρώτες προετοιμασίες, όπως να αγοράζουν τα πρώτα σχολικά (π.χ. σχολική τσάντα).
- Το δεύτερο στάδιο, το οποίο είναι το κύριο στάδιο της μετάβασης και είναι η πρώτη μέρα του σχολείου, όπου τα παιδιά αποχωρίζονται για πρώτη φορά τους γονείς στο κατώφλι του σχολείου, γνωρίζουν τον δάσκαλο/τη δασκάλα τους και μαθαίνουν για πρώτη φορά τα κατατόπια του καινούργιου σχολείου.
- Το τρίτο στάδιο, που είναι και το τελευταίο, σημαίνει τη λήξη της πρώτης ημέρας στο σχολείο και ακολουθείται από κάποιον «εορτασμό». Ο εορτασμός αυτός μπορεί να είναι μια δραστηριότητα που έχετε διαλέξει μαζί με το παιδί, όπως το να πάτε για παγωτό μετά τη λήξη της πρώτης ημέρας του σχολείου, ή να πάρετε ένα καινούριο παιχνίδι με τη λήξη της πρώτης εβδομάδας.
Τι μπορείς να κάνεις για να προετοιμάσεις το παιδί σου για την ομαλή μετάβαση από το νηπειαγωγείο στο δημοτικό:
- Επαρκής προετοιμασία από το σπίτι για το σχολείο! Μπορείς να αρχίσεις από νωρίς να μιλάς στο παιδί σου για το σχολείο, ώστε να ελαχιστοποιήσεις τυχόν αρνητικά συναισθήματα. Μπορείτε να τα πάτε βόλτα στον προαύλιο χώρο του σχολείου, να τ@ δείξεις πού θα περνά τα διαλλείματα τ@ ή ακόμη και να επισκεφθείτε κάποιο welcome event που μπορεί να κάνει το σχολείο πριν την έναρξη της σχολικής χρονιάς. Έτσι το παιδί αρχίζει ήδη να νιώθει πιο άνετα με το καινούριο του περιβάλλον. Μπορείς, επίσης, να εντάξεις το παιδί στη διαδικασία της προετοιμασίας για το σχολείο. Επιλέξτε μαζί σχολικά αντικείμενα για τη νέα χρόνια ,όπως τσάντες, μολύβια και κασετίνες, αλλά ακόμη και ένα καινούριο outfit για την πρώτη μέρα στο σχολείο.
- Εξήγησε στο παιδί τις καινούριες προσδοκίες αλλά απόφυγε εκφράσεις τύπου «τώρα που μεγάλωσες θα έχεις περισσότερες ευθύνες» , «το δημοτικό δεν είναι σαν το νηπιαγωγείο, εδώ θα πρέπει να διαβάζεις και δεν θα μπορείς να παίζεις όπως παλιά». Τέτοιες εκφράσεις, το μόνο που προκαλούν είναι εκφοβισμό και αγωνία στο παιδί, συναισθήματα αντίθετα με τα επιθυμητά. Αντ’ αυτού, εξήγησέ του απλά τις καινούριες προσδοκίες, ώστε να ξέρει πώς θα λειτουργήσει η τάξη του αυτή τη σχολή χρόνια (π.χ. μπορείς να του εξηγήσεις πώς λειτουργεί το πρόγραμμα του δημοτικού, ότι θα έχουν ασκήσεις για το σπίτι κ.ά.). Κατά την άφιξη σας στο σχολείο την πρώτη μέρα, φρόντισε να ακούσεις τις ανάγκες του παιδιού σου. Μην βιαστείς να το αφήσεις στον χώρο του σχολείο μόνο του, εξήγησέ του τι πρέπει να κάνει (π.χ. να ακολουθήσει τη δασκάλα στην τάξη) και φρόντισε να του υπενθυμίσεις για τον «εορτασμό» της λήξης της πρώτης ημέρας του σχολείο. Η επιλογή της εορταστικής δραστηριότητας θα έχει προηγηθεί την προηγούμενη μέρα, ώστε να προσμένει το παιδί με ανυπομονησία το τέλος της πρώτης ημέρας.
- Εξοικείωσε το παιδί σου με την καινούρια του ρουτίνα. Πλέον η ρουτίνα του παιδιού στο δημοτικό, θα είναι διαφορετική από το νηπιαγωγείο, αφού θα συμπεριλαμβάνει και διάβασμα στο σπίτι. Σίγουρα, το διάβασμα για την πρώτη δημοτικού δεν θα έπρεπε να διαρκεί πάνω από λίγη ώρα, αλλά καλό είναι να εξοικειώσεις το παιδί σου με το ενδεχόμενο του να έχει εργασίες και ασκήσεις για το σπίτι. Ένας φανταστικός τρόπος να το κάνεις αυτό είναι να την αστικοποιήσεις και να χρησιμοποιήσεις κοινωνικές ιστορίες. Ένας εύκολος τρόπος είναι να ζωγραφίσετε μαζί με το παιδί το πώς θα μοιάζει η μέρα του, αλλά ακόμα και να του πείτε μια ιστορία χρησιμοποιώντας έτοιμες εικόνες από το διαδίκτυο.
Σε αυτό το σημαντικό επίπεδο της εκπαιδευτικής πορείας των παιδιών σου, όταν αναλαμβάνουν τον ρόλο των πρωτοετών στην πρώτη δημοτικού, είναι φυσιολογικό για τους γονείς να νιώθουν αγχωμένοι και αβέβαιοι. Είναι σημαντικό να γνωρίζεις ότι η αγωνία αυτή είναι φυσιολογική και αποδεκτή. Οι παραπάνω συμβουλές παρέχουν το απαραίτητο υποστηρικτικό πλαίσιο για να διαχειριστείς αυτήν την αγωνία και να εξοπλίσεις τα παιδιά σου με τις γνώσεις και τις δεξιότητες που χρειάζονται. Έτσι, μπορείς να αισθάνεσαι άνετα και να υιοθετήσεις μια προσέγγιση που συνδυάζει την αγάπη, τη στήριξη και την ανοιχτή επικοινωνία, ενισχύοντας το κλίμα εμπιστοσύνης και ασφάλειας για τον εκπαιδευτικό ταξίδι των παιδιών σου και την ομαλή μετάβαση από το νηπιαγωγείο στο δημοτικό.
