Παραπονιέται και δε θέλει να πάει σχολείο, αρνείται να κάνει τις εργασίες του ή τις «ξεπετάει», δεν έχει καμία διάθεση να μιλήσει για τα μαθήματα ή για το τι κάνει όλη μέρα στο σχολείο, είναι κακοδιάθετο όταν πηγαίνει ή όταν γυρίζει σπίτι, λέει πόσο πολύ βαριέται ή ότι πάντα τελειώνει τις εργασίες του πριν από τα άλλα παιδιά, ο δάσκαλος σας λέει ότι δεν προσέχει ποτέ στην τάξη… Αυτά είναι μερικά από τα σημάδια που θα σας βοηθήσουν να καταλάβετε ότι το παιδί σας βαριέται το σχολείο. Κι αν συμβαίνει αυτό, είναι ώρα για δράση. Τι κρύβει η ανία τους;
1. Απλά δεν τα ενδιαφέρει το θέμα
Ο λόγος που τα παιδιά βαριούνται στο σχολείο, πολλές φορές μπορεί να είναι κάτι απλό και οφθαλμοφανές όπως π.χ. να μην τα ενδιαφέρει το περιεχόμενο των μαθημάτων. Μπορεί π.χ. να είναι καλλιτεχνικές φύσεις και η γλώσσα και τα μαθηματικά να μην τους λένε τίποτα.
2. Είναι πιο μπροστά από τα υπόλοιπα παιδιά της τάξης…
Τα παιδιά που βρίσκονται σε πιο προχωρημένο επίπεδο από τους συμμαθητές τους, ίσως βρίσκουν το σχολείο «λίγο». Ένα πιο ικανό και έξυπνο παιδί, δεν είναι καθόλου απίθανο να βαριέται όταν μπορεί να ξέρει ήδη αυτά που έχει να πει ο εκπαιδευτικός στην τάξη. Έτσι, ενώ σίγουρα μπορούν να είναι επιμελείς μαθητές, συχνά καταλήγουν να είναι «τσαπατσούλικα» στις σχολικές τους υποχρεώσεις, ακριβώς επειδή θέλουν απλά να «ξεμπερδεύουν» και έτσι κάνουν τα πάντα βιαστικά.
3. …ή πιο πίσω
Όπως ένα πιο προχωρημένο παιδί μπορεί να βαριέται επειδή «τα ξέρει ήδη», ένα λιγότερο προχωρημένο, μπορεί να βαριέται γιατί δεν τα καταλαβαίνει. Αυτό μπορεί να συμβαίνει επειδή έχει μια μαθησιακή δυσκολία, επειδή δεν έχει αρκετά ικανή καθοδήγηση, να χρειάζεται λίγο χρόνο παραπάνω και γενικά μπορεί να έχει ιδιαίτερες ανάγκες μάθησης.
4. Υποτιμούν αυτά που μαθαίνουν
Πολύ συχνά τα παιδιά δεν αντιλαμβάνονται για ποιο λόγο χρειάζεται να μάθουν γραμματική, μαθηματικά, φυσική… Στο μικρόκοσμό τους αυτά δεν έχουν καμία χρησιμότητα ούτε για το παρόν ούτε για το μέλλον τους. Έτσι το αγαπημένο τους μάθημα είναι το …διάλειμμα.
5. Δεν τα κινητοποιεί το περιβάλλον τους
Αν το παιδί δε βρίσκει σημείο επαφής με τους συμμαθητές ή τον εκπαιδευτικό, είναι πολύ πιθανό να βαρεθεί το σχολείο συνολικά. Ο ανθρώπινος παράγοντας παίζει σπουδαίο ρόλο σε όλα και φυσικά και στη διαδικασία της μάθησης. Ένα παιδί που νιώθει ότι δεν έχει κοινά με τα υπόλοιπα μέλη της κοινότητάς του, που δε βρίσκει τον εκπαιδευτικό αρκετά παροτρυντικό, ή που αισθάνεται μόνο ή απομονωμένο, πολύ πιθανό να βρίσκει το σχολείο τουλάχιστον ανιαρό.
6. Άλλες αιτίες
Μερικές φορές, ο λόγος πίσω από τη βαρεμάρα του παιδιού μπορεί να είναι κάτι που χρήζει σοβαρότερης διερεύνησης. Μπορεί π.χ. να κάποια μαθησιακή δυσκολία ή ΔΕΠ-Υ ή να έχει άγχος ή κατάθλιψη.
Ό,τι από τα παραπάνω και να ισχύει πάντως, το μόνο βέβαιο είναι ότι το φαινόμενο θα πρέπει να μας προβληματίσει και να μας οδηγήσει στην αναζήτηση λύσης.
Πώς μπορείτε να βοηθήσετε τα παιδιά να ενδιαφερθούν περισσότερο για το σχολείο;
Προσπαθήστε να καταλάβετε το λόγο
Πλησιάστε το παιδί με κατανόηση και διάθεση για συνεννόηση και διερευνήστε την κατάσταση μέσα από μία συζήτηση μαζί του. Ρωτήστε το τι έμαθε σήμερα στο σχολείο, τι απ’ όσα έμαθε βρήκε πιο ενδιαφέρον και τι πιο βαρετό. Ρωτήστε το επίσης αν του άρεσε ο τρόπος που ο δάσκαλος έκανε το μάθημα ή τι θα ήθελε να κάνει διαφορετικά, αν τελείωσε την εργασία του πριν ή μετά από τα υπόλοιπα παιδιά…
Μην αφήνετε τους εκπαιδευτικούς απ’ έξω
Μιλήστε με τους δασκάλους του παιδιού για να δείτε αν αυτοί έχουν καταλάβει για ποιο λόγο το παιδί δε φαίνεται πρόθυμο να συμμετέχει στις σχολικές δραστηριότητες. Ακούστε τι έχουν να σας πουν και δώστε κι εσείς τη γνώμη σας για να δουλέψετε μαζί ώστε να βρεθεί μία λύση. Μπορεί π.χ. ο δάσκαλος να καταφύγει σε πιο δημιουργικές μεθόδους διδασκαλίας, ή να τονώσει τη συνεργασία ανάμεσα στα παιδιά, ή να δώσει παραπάνω ενθάρρυνση στο παιδί ή να σας δώσει κι εσάς κάποιες ιδέες για να το κινητοποιήσετε επίσης.
Ένα βήμα τη φορά
Ενθαρρύνετε το παιδί να βάζει μικρούς και εφικτούς στόχους σχετικά με το σχολείο για να μη ζορίζεται αλλά παράλληλα να νιώθει ότι όντως καταφέρνει και κάτι. Π.χ. να λύνει ένα δύσκολο πρόβλημα μαθηματικών τη μία μέρα, να γράφει μια μικρή έκθεση μια άλλη κοκ ανάλογα με τις προτεραιότητες του σχολείου και ίσως και σε συνεργασία με τους δασκάλους του.
Δώστε τους έξτρα κίνητρο
Αν η πλήξη του παιδιού οφείλεται στο ότι είναι πιο μπροστά από την υπόλοιπη τάξη, μιλήστε με τον δάσκαλο για να δείτε αν υπάρχει η δυνατότητα για διαφορετική αντιμετώπιση. Σαφώς και δε λέμε να κάνει διακρίσεις εις βάρος των υπολοίπων μαθητών, μπορεί όμως ίσως να δίνει στο παιδί πιο απαιτητικές εργασίες για το σπίτι. Ή να κάνει το μάθημα με πιο διαδραστικό ή διασκεδαστικό τρόπο ώστε να εμπλέκει και τα πιο προχωρημένα παιδιά στη διδακτική διαδικασία. Μπορείτε επίσης εσείς να συμπεριλάβετε στις εξωσχολικές δραστηριότητες του παιδιού κάτι πιο συναρπαστικό ώστε να αντισταθμίζεται κάπως η διάθεσή του και να έχει μία διέξοδο.