Οι ημέρες, οι εβδομάδες, οι μήνες και τα χρόνια περνούν και από εκεί που μόλις είχες τελειώσει το σχολείο και ήσουν έτοιμη να «πιάσεις» τη ζωή από τα μαλλιά, συνειδητοποιείς ότι αυτή η περίοδος έχει τελειώσει εδώ και μερικές δεκαετίες. Συνειδητοποιείς ότι η ζωή σε έχει πάει σε δικά της μονοπάτια, τα οποία ίσως να μην είχες καν φανταστεί. Κυρίως όμως συνειδητοποιείς ότι τα χρόνια έχουν περάσει χωρίς να κατάλαβες πότε και πώς. Ο χρόνος που δεν καταλαβαίνεις πώς περνάει σε αγχώνει και σε κάνει να αναρωτιέσαι αν και τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής σου θα περάσουν τόσο γρήγορα. Αναρωτιέσαι αν υπάρχει κάτι που μπορείς να κάνεις, ώστε ο χρόνος να κυλάει με πιο αργούς ρυθμούς.
Εγώ σήμερα θα σου πω ότι μπορείς! Μπορείς να βάλεις έναν… κόφτη στην ταχύτητα του χρόνου και μάλιστα με έναν πολύ απλό τρόπο.
Γιατί περνάει τόσο γρήγορα ο χρόνος;
Ο λόγος πίσω από αυτό το παράδοξο γεγονός είναι φυσικά ο τρόπος με τον οποίο ζούμε στη σύγχρονη κοινωνία. Ένας ολοένα αυξανόμενος αριθμός ανθρώπων αναφέρει ότι αισθάνεται διαρκώς πως δεν έχει χρόνο. Τέτοια συναισθήματα προκύπτουν από τον τρόπο με τον οποίο ο χρόνος χρησιμοποιείται και γίνεται αντιληπτός από τους ανθρώπους. Οι πολλές ώρες εργασίας περιορίζουν αναπόφευκτα τον χρόνο που έχουμε στη διάθεσή μας για άλλες δραστηριότητες, αλλά ο γρήγορος ρυθμός ζωής, ενώ είναι γεμάτος θόρυβο, δυναμική και συνωστισμό σε αστικά περιβάλλοντα, είναι ψυχικά εξαντλητικός και αυτό μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον χρόνο.
Η ανθρώπινη αντίληψη του χρόνου αποτελείται από τρεις βασικές διαστάσεις.
- Μία από αυτές είναι η χρονική διαδοχή, δηλαδή ο τρόπος με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τη σειρά των διαφορετικών γεγονότων. Για παράδειγμα, το πάτημα ενός διακόπτη και το άναμμα του φωτός μπορεί να φαίνονται σαν ταυτόχρονα γεγονότα, αλλά έχουμε την ικανότητα να αντιληφθούμε τη σειρά με την οποία συμβαίνουν και αυτό μας βοηθά να κατανοήσουμε τον κόσμο γύρω μας.
- Μια άλλη διάσταση είναι η χρονική διάρκεια ή ο τρόπος με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε και εκτιμούμε τη διάρκεια ενός γεγονότος. Ένα πρωινό που περνάμε στην εφορία, για παράδειγμα, μπορεί να φαίνεται ότι διαρκεί για πάντα, ενώ ο ίδιος χρόνος που περνάμε ένα απόγευμα με την παρέα μας μπορεί να φαίνεται σύντομος και γρήγορος.
- Τέλος η τρίτη διάσταση ονομάζεται χρονική προοπτική και αναφέρεται στον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον. Οι άνθρωποι έχουν τη μοναδική ικανότητα να ταξιδεύουν νοητά στον χρόνο και να εστιάζουν σε αναπαραστάσεις του παρελθόντος, του παρόντος και του μέλλοντος. Οι περισσότεροι έχουν μια φυσική τάση προς ορισμένες προοπτικές, είτε μένοντας στο παρελθόν είτε εστιάζοντας στο μέλλον, αλλά η διατήρηση μιας ισορροπημένης και δυναμικής χρονικής προοπτικής αποτελεί ένδειξη ψυχολογικής ευεξίας.
Μαζί, αυτές οι διαστάσεις βοηθούν τους ανθρώπους να κατανοήσουν τον χρόνο. Ωστόσο, ο τρόπος με τον οποίο τις αντιλαμβανόμαστε μπορεί να επηρεαστεί βαθιά από τα δικά μας χαρακτηριστικά, από όσα συμβαίνουν γύρω μας και από όσα κάνουμε κατά τη διάρκεια μιας δεδομένης χρονικής περιόδου. Η αντίληψη μας για τον χρόνο αλλάζει σε τεράστιο βαθμό όταν, για παράδειγμα, η εργασία μας «αιχμαλωτίζει» την προσοχή μας ή όταν είμαστε κολλημένοι στην κίνηση.
Πώς μπορούμε να κάνουμε τον χρόνο να κυλάει πιο αργά;
Σύμφωνα με μια έρευνα, ένας τρόπος να κυλάει πιο αργά ο χρόνος είναι η απομάκρυνση από τον σύγχρονο, αστικό τρόπο ζωής και η επαφή με τη φύση. Το γεγονός αυτό οφείλεται σε, τουλάχιστον, δύο λόγους.
Ο ένας από αυτούς είναι η διεύρυνση της αντίληψής μας για τη χρονική διάρκεια. Για παράδειγμα, μια μελέτη αναφέρει ότι όταν οι άνθρωποι ερωτώνται για το πόσο καιρό περπατούν σε φυσικό ή αστικό περιβάλλον, τείνουν να υπερεκτιμούν τον χρόνο που πέρασαν κάνοντας βόλτα στη φύση και όχι στην πόλη. Με άλλα λόγια, ο χρόνος μοιάζει περισσότερος όταν βρισκόμαστε σε φυσικό περιβάλλον σε σύγκριση με το αστικό περιβάλλον.
Ο δεύτερος τρόπος με τον οποίο οι εμπειρίες στη φύση μπορούν να επηρεάσουν την αντίληψη μας για τον χρόνο είναι η προώθηση μιας αλλαγής προοπτικής. Σε ένα πείραμα, οι συμμετέχοντες πέρασαν μια σύντομη περίοδο σιωπής είτε σε εσωτερικό είτε σε φυσικό περιβάλλον και αργότερα ρωτήθηκαν πώς αυτή η εμπειρία επηρέασε τον χρονικό τους προσανατολισμό προς το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον. Οι άνθρωποι που βίωσαν τη σιωπή στη φύση ανέφεραν ότι αισθάνονταν περισσότερο επικεντρωμένοι στο παρόν και λιγότερο στο παρελθόν.
Μερικές ακόμη μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί υποδηλώνουν ότι οι εμπειρίες στη φύση μπορούν να μας βοηθήσουν να αλλάξουμε την οπτική μας για τον χρόνο και να προκαλέσουν μια πιο θετική προοπτική της παρούσας στιγμής. Ενώ υπάρχουν πολλές αποδείξεις ότι οι εμπειρίες στη φύση έχουν διάφορα σωματικά και ψυχικά οφέλη που μπορούν να αλλάξουν την οπτική μας για τον χρόνο.
