Αν έχεις διαβάσει το πρόσφατο μοίρασμά μου σχετικά με την καταγραφή ημερολογίου, τότε γνωρίζεις ήδη πως εγώ θα ήμουν αυτή που θα αναζητούσε τα επιστημονικώς αποδεδειγμένα οφέλη του journaling, για να στα παραθέσω ευθύς αμέσως. Προσωπικά, είδα τα οφέλη να «ξετυλίγονται» μπροστά μου και μέσα μου πολύ πριν διαβάσω για την άποψη της επιστήμης. Η τελευταία έρχεται να επιβεβαιώσει πως η καταγραφή ημερολογίου (journaling) είναι μία εξαιρετικά ωφέλιμη πρακτική τόσο για το πνεύμα όσο και για το σώμα.

1. Μείωση συμπτωμάτων κατάθλιψης και άγχους

Πολλές μελέτες έχουν επισημάνει ότι η καταγραφή ημερολογίου μπορεί να μειώσει συνολικά τα επίπεδα κατάθλιψης. Μια μελέτη του 2006 έδειξε ότι το να κρατάς ημερολόγιο μπορεί να είναι εξίσου αποτελεσματικό με τη γνωσιακή-συμπεριφορική θεραπεία όταν αφορά τη μείωση του κινδύνου κατάθλιψης σε νεαρούς ενήλικες.

Υπάρχουν, επίσης, οφέλη από την καταγραφή ημερολογίου για συμπτώματα άγχους. Σε μία ακόμα έρευνα διαπιστώθηκε ότι η απλή πράξη της καταγραφής μείωσε το άγχος σε γυναίκες που έπασχαν από σκλήρυνση κατά πλάκας.

Τόσο η κατάθλιψη όσο και το άγχος συχνά συνοδεύονται από αρνητικές σκέψεις. Το ημερολόγιο σού επιτρέπει να μεταφέρεις αυτές τις σκέψεις στο χαρτί και να τις επεξεργαστείς με πιο αναλυτικό, μη συναισθηματικό τρόπο.

Αντί, λοιπόν, να αφήνεις απλώς τις αρνητικές σκέψεις να τρέχουν αχαλίνωτες στο μυαλό σου και να καθορίζουν τη διάθεση και τη συμπεριφορά σου, η καταγραφή τους σου επιτρέπει να τις παρατηρήσεις και να τις αμφισβητήσεις.

2. Ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος

Μπορεί να αποτελεί έκπληξη αλλά, ναι, η καταγραφή ημερολογίου έχει αποδειχθεί πως μπορεί να βελτιώσει το ανοσοποιητικό σύστημα και να μειώσει τις πιθανότητες νόσησης από ασθένειες.

Όπως αναφέρουν οι ερευνητές, όσοι κρατούσαν ημερολόγιο για 20 λεπτά την ημέρα για 3-5 γεγονότα είχαν:

  • Λιγότερες επισκέψεις στον γιατρό για θέματα που σχετίζονται με το άγχος
  • Καλύτερη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος
  • Μειωμένη αρτηριακή πίεση
  • Βελτιωμένη λειτουργία των πνευμόνων & του ήπατος

3. Περισσότερη ευγνωμοσύνη

Το journaling έχει, επίσης, αποδειχθεί ότι προάγει την ευγνωμοσύνη. Πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι η ευγνωμοσύνη έχει συγκεκριμένα οφέλη για την υγεία, αφού συνδέεται άμεσα με θετικές ενδείξεις της καθημερινότητας, όπως η αυξημένη σωματική δραστηριότητα και η βελτιωμένη ποιότητα ύπνου, τα οποία αποτελούν «συστατικά» της μακροπρόθεσμης ευεξίας. Η ευγνωμοσύνη, άλλωστε, έχει αποδειχθεί ότι αυξάνει σημαντικά την αισιοδοξία, η οποία επηρεάζει έμμεσα τόσο την ευτυχία όσο και την υγεία.

Το ημερολόγιο, λοιπόν, είναι εκείνο που σου επιτρέπει να αναλογίζεσαι όλα τα καλά που συμβαίνουν στη ζωή σου, κάτι που με τη σειρά του σου δίνει τη δυνατότητα να αισθάνεσαι ευγνωμοσύνη. Όταν δεν κρατάς ημερολόγιο, είναι εύκολο να ξεχάσεις τα καλά που σου συμβαίνουν και να στέκεσαι μόνο στα αρνητικά, στα οποία το μυαλό, έτσι κι αλλιώς, είναι «προγραμματισμένο» να εστιάζει, χάριν επιβίωσης.

4. Ανάκαμψη από τραυματικά γεγονότα

Το journaling μπορεί να βοηθήσει ένα άτομο να αναρρώσει πιο γρήγορα από ένα τραυματικό γεγονός. Το γράψιμο επιτρέπει σε κάποιον να επεξεργαστεί αυτό που του έχει συμβεί και να δει την πιο ελπιδοφόρα πτυχή της ζωής, ακόμα κι όταν τα πράγματα είναι δύσκολα. Επίσης, του δίνεται η ευκαιρία να αντιμετωπίσει άμεσα ό,τι έχει βιώσει, αντί να το αποφεύγει και να μην αφιερώνει χρόνο για να το επεξεργαστεί.

Μια μελέτη του 2002 ανακάλυψε, επίσης, ότι η καταγραφή ημερολογίου μπορεί να επιταχύνει την ανάρρωση όσων παλεύουν με διάφορες ψυχιατρικές παθήσεις. Οι ψυχιατρικές καταστάσεις συχνά συνοδεύονται από επαναλαμβανόμενες, παρεμβατικές σκέψεις που μπορεί να είναι δύσκολο να επεξεργαστούν. Το ημερολόγιο επιτρέπει να μεταφερθούν αυτές οι σκέψεις σε χαρτί και να επεξεργαστούν αποτελεσματικά.

5. Βελτίωση της μνήμης

Δεν θα πρέπει να προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι το ημερολόγιο μπορεί να βελτιώσει τη συνολική λειτουργία της μνήμης. Ο νευρολόγος Judy Willis εξηγεί: «Η εξάσκηση της γραφής μπορεί να ενισχύσει την πρόσληψη, την επεξεργασία, τη διατήρηση και την ανάκτηση πληροφοριών από τον εγκέφαλο… προωθεί την προσεκτική εστίαση του εγκεφάλου… ενισχύει τη μακροπρόθεσμη μνήμη, φωτίζει τα μοτίβα, δίνει στον εγκέφαλο χρόνο για προβληματισμό και όταν είναι καλά καθοδηγούμενη, είναι πηγή εννοιολογικής ανάπτυξης και ερέθισμα της ανώτερης γνωστικής ικανότητας του εγκεφάλου».

Όταν γράφεις ημερολόγιο, καταγράφεις και επεξεργάζεσαι τα γεγονότα μιας συγκεκριμένης χρονικής περιόδου. Καθώς το κάνεις αυτό, θυμάσαι και αναλογίζεσαι τις λεπτομέρειες των γεγονότων, κάτι που σε βοηθά να διατηρήσεις αυτές τις αναμνήσεις για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Επιπλέον, το ημερολόγιο σού επιτρέπει να αναλύεις προηγούμενα συμβάντα και να παρατηρείς τα μοτίβα σου. Καθώς ξανά διαβάζεις το ημερολόγιό σου, με την πάροδο του χρόνου, μπορεί να αρχίσεις να εντοπίζεις συγκεκριμένα μοτίβα είτε στη δική σου συμπεριφορά είτε στων άλλων.

Αναμφίβολα, το journaling δεν είναι μία πρακτική που ταιριάζει ή αρέσει σε όλους και αυτό είναι εντάξει. Αν δεν το έχεις δοκιμάσει, όμως, ελπίζω πως αυτοί οι λόγοι θα σε ενθαρρύνουν, για να του δώσεις μία ευκαιρία. Και ποιος ξέρει, ίσως αναδειχθεί στη νέα σου αγαπημένη, μικρή «ιεροτελεστία».