Όσο κι αν προσπαθούμε να καλλιεργήσουμε την ακινησία και τη βραδύτητα στην καθημερινή μας ζωή, η πραγματικότητα είναι ότι η ζωή συχνά κινείται με γρήγορους ρυθμούς και τείνει να μας αποσυντονίζει. Όταν συμβαίνει αυτό, η ικανότητα να σκέφτεσαι γρήγορα, να λαμβάνεις γρήγορες αποφάσεις και να βρίσκεις δημιουργικές λύσεις εν κινήσει είναι σίγουρα χρήσιμη σε πολλές περιπτώσεις. Αυτό αναφέρεται ως νοητική ταχύτητα, η οποία είναι ουσιαστικά η ταχύτητα επεξεργασίας των πληροφοριών που λαμβάνεις.
«Στο πιο βασικό της επίπεδο, η νοητική ταχύτητα μπορεί να οριστεί ως το πόσο αποτελεσματικά κατανοούμε τις πληροφορίες για να τις κάνουμε ουσιαστικές, ώστε να μπορούμε να τις χρησιμοποιήσουμε», λέει η Caroline Leaf, PhD, νευροεπιστήμονας, ειδικός στην ψυχική υγεία και το μυαλό. «Η διανοητική ταχύτητα μετρά την ικανότητά μας να επεξεργαζόμαστε και να αντιδρούμε σε οποιοδήποτε εξωτερικό ερέθισμα, καθώς και να προχωράμε είτε ανταποκρινόμενοι σε αυτά τα ερεθίσματα είτε λαμβάνοντας μια γρήγορη και τεκμηριωμένη απόφαση με βάση αυτά τα ερεθίσματα» συμπληρώνει η ειδικός. Ταυτόχρονα, σημειώνει ότι «τα οφέλη της γρήγορης διανοητικής ταχύτητας περιλαμβάνουν, επίσης, καλύτερες δεξιότητες προγραμματισμού και επικοινωνίας, την ικανότητα να συγκρατείς νέες πληροφορίες πιο γρήγορα και μπορεί να σε βοηθήσει να παραμένεις διανοητικά ευκρινής καθώς μεγαλώνεις».
Από την άλλη πλευρά, μια πιο αργή νοητική ταχύτητα θα μπορούσε να σηματοδοτήσει νευροεκφυλιστικές ασθένειες στο μέλλον. «Ορισμένες μελέτες έχουν βρει ότι μια πιο αργή ταχύτητα επεξεργασίας θα μπορούσε ενδεχομένως να είναι πρώιμοι δείκτες ορισμένων νευροεκφυλιστικών ασθενειών, όπως η νόσος του Huntington και η άνοια, γι’ αυτό ο έλεγχος της νοητικής ταχύτητας θα μπορούσε να είναι ένας καλός τρόπος για να κατανοήσεις τους πιθανούς κινδύνους στο μέλλον», λέει η δρ. Leaf.
Εάν έχεις παρατηρήσει ένα σταθερό μοτίβο αγωνίας/δυσκολίας να ακολουθήσεις ή να επεξεργαστείς αυτά που λένε οι άνθρωποι κατά τη διάρκεια συνομιλιών, διαλέξεων, βίντεο, ταινιών κ.λπ., η ειδικός λέει ότι αυτό είναι σημάδι αργής διανοητικής ταχύτητας. Ωστόσο, σημειώνει ότι «όλοι έχουν στιγμές που δυσκολεύονται να επεξεργαστούν πληροφορίες. Σηματοδοτεί μια αργή νοητική ταχύτητα μόνο όταν είναι ένα σταθερό μοτίβο με την πάροδο του χρόνου».
Γι’αυτό και η ειδικός τονίζει ότι ένας πιο αργός νοητικός ύπνος δεν είναι σημάδι έλλειψης νοημοσύνης. «Η ταχύτητα επεξεργασίας είναι μια πτυχή της αξιολόγησης της γνωστικής λειτουργίας ενός ατόμου, παράλληλα με τη διανοητική ικανότητα, την προσοχή, την επικοινωνία (συμπεριλαμβανομένης της γλώσσας), τη συγκέντρωση, τις οπτικο-χωρικές ικανότητες και τη μνήμη», εξηγεί. «Η γνωστική λειτουργία και η ευφυΐα δεν έχουν να κάνουν μόνο με τη διανοητική ταχύτητα – περιλαμβάνουν μια σύνθετη ποικιλία παραγόντων».
Υπάρχουν ορισμένα εργαλεία για να ελέγξεις τη νοητική σου ταχύτητα, όπως αυτό το κουίζ, το οποίο είναι ένας διασκεδαστικός, μη κλινικός τρόπος για να μετρήσεις την ταχύτητα με την οποία επεξεργάζεσαι πληροφορίες και στη συνέχεια λαμβάνεις αποφάσεις με βάση αυτά που έχεις μάθει. Είτε η νοητική σου ταχύτητα είναι γρήγορη, αργή ή κάπου στη μέση, τα καλά νέα είναι ότι η νοητική ταχύτητα είναι μια δεξιότητα που μπορεί να εξασκηθεί και να βελτιωθεί. «Το μυαλό και ο εγκέφαλος είναι νευροπλαστικά, πράγμα που σημαίνει ότι μπορούν να αλλάξουν», λέει η δρ. Leaf. Πώς; Θα το μάθουμε σε κάποιο επόμενο άρθρο.
