Ναι, τώρα πια το αναγνωρίζουμε, έχουμε μάθει να ζούμε μαζί με το στρες. Μετά από μία «τοξική» μέρα στο γραφείο, γεμάτη ένταση και νεύρα, γυρίζουμε στο σπίτι με ένα φριχτό πονοκέφαλο. Κλείνουμε τα μάτια, ξαπλώνουμε στον καναπέ και προσπαθούμε να σκεφτούμε ατέλειωτες αμμουδιές για να χαλαρώσουμε. Η «κεφαλαλγία τάσης», όπως την ονομάζουν οι ειδικοί, μας είναι οικεία. Ωστόσο, δεν είναι το μόνο σύμπτωμα που οφείλεται στο στρες. Γνωρίζατε ότι άλλες διαταραχές, όπως οι ακατάστατες περίοδοι, τα προβλήματα μνήμης ή το αίμα στα ούλα συνδέονται με το άγχος; «Το άγχος μπορεί να προκαλέσει ορμονικές, ανοσοποιητικές, νευρολογικές, ακόμη και μυϊκές αλλαγές οι οποίες δεν είναι πάντα ευδιάκριτες» εξηγεί έρευνα του Αμερικανικού Ινστιτούτου για το στρες. «Οι άνθρωποι που υποφέρουν από αυτές συχνά τις αποδίδουν σε άλλες αιτίες και δεν συνειδητοποιούν ότι ίσως το άγχος είναι αυτό που τις πυροδοτεί». Μάθε, λοιπόν, να ερμηνεύεις τα μηνύματα που σου δίνει το σώμα σου και μην αφήνεις το άγχος να κυβερνάει τη ζωή σου!

Τα μάτια σου κλείνουν

Ξέρεις πως το στρες φέρνει υπερδιέγερση. Μπορεί όμως να φέρει και κόπωση; Σου συμβαίνει συχνά μέσα στη μέρα, να κλείνουν τα μάτια σου και να νιώθεις πως θέλεις οπωσδήποτε έναν υπνάκο; Σύμφωνα με έρευνα της Αμερικανικής Εταιρείας Ψυχολογίας, το 32% των ανθρώπων που ζουν στα μεγάλα αστικά κέντρα, βιώνουν στρες που εκδηλώνεται ως διαρκής κόπωση. Η συσσωρευμένη και διαρκής κόπωση μπορεί να εμανίζεται άλλοτε σαν ψυχολογική κούραση, σαν και αυτή που θα είχες μετά από μια διαμάχη με έναν φίλο, μπορεί να είναι σωματική, όπως θα ένιωθες μετά από μια προπόνηση τρεξίματος, μπορεί όμως να εκδηλώνεται σαν μια αδυναμία συγκέντρωσης, όπως θα ένιωθες μετά από μια μαραθώνια συνάντηση στο γραφείο.

Τι να κάνεις: Το να πάρεις έναν ύπνο στη μέση της μέρας μπορεί να έχει ευεργετική επίδραση όμως θα πρέπει να εξετάσεις κατά πόσο αυτός ο υπνάκος μπορεί δυναμιτίσει την παραγωγικότητά σου. Στην πρώτη περίπτωση φρόντισε να τον εντάξεις μέσα στη μέρα σου, στη δεύτερη είναι σημαντικό να αναζητήσεις βοήθεια.

Ούλα που ματώνουν

Πλένεις τα δόντια σου και τα ούλα σου ματώνουν; Προφανώς έχεις στρες. Η αιμορραγία των ούλων είναι ένα από τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα του στρες. Το άγχος ρίχνει το ανοσοποιητικό σύστημα και κατά συνέπεια οδηγεί στην αύξηση της λοιμογόνου δράσης των βακτηριδίων στο στόμα. Τα μικρόβια με τη σειρά τους ερεθίζουν τα ούλα, προκαλώντας φλεγμονές. Το αίμα είναι ένα από τα βασικά συμπτώματα των ασθενειών των ούλων, δηλαδή της ουλίτιδας και της περιοδοντίτιδας. Σύμφωνα με στοιχεία της Αμερικάνικης Ακαδημίας Περιοδοντολογίας, οι νόσοι αυτοί απασχολούν δύο στους τρεις ανθρώπους μετά τα τριάντα.

Τι να κάνεις: Η σωστή στοματική υγιεινή, με βούρτσισμα, οδοντικό νήμα και αντιβακτηριδιακό διάλυμα είναι απαραίτητη για γερά ούλα. Ωστόσο, αν υποφέρεις από ενοχλήσεις στα ούλα, θα πρέπει να δεις τον περιοδοντολόγο και να ακολουθήσεις την κατάλληλη θεραπεία.

Πόνοι στο σαγόνι

Έχεις δει τους ανθρώπους που είναι πολύ θυμωμένοι και σφίγγουν τα δόντια απειλώντας «τώρα θα δεις»; Κάπως έτσι είμαστε κι εμείς όταν έχουμε στρες. Τρίζουμε τα δόντια μας όταν κοιμόμαστε ή τα σφίγγουμε τη μέρα, χωρίς να το καταλαβαίνουμε. Το πρωί ξυπνάμε με πόνους στο σαγόνι και αναρωτιόμαστε τι συμβαίνει. Να, λοιπόν, που όλα έχουν μία εξήγηση! Ο βρουξισμός, όπως ονομάζεται επιστημονικά το σφίξιμο των δοντιών, συμβαίνει όταν φέρνουμε ασυναίσθητα την άνω και την κάτω γνάθο σε επαφή. Υπό κανονικές συνθήκες, τα δόντια δεν έρχονται σε επαφή, παρά μόνον όταν καταπίνουμε ή μασάμε. Όλες οι άλλες επαφές θεωρούνται ‘‘παραλειτουργικές’’ συνήθειες. Αιτία τους είναι το άγχος. Αρχικά ίσως κανείς νοιώθει μόνο ένα ‘‘πιάσιμο’’ στους μασητήρες, ωστόσο, σε προχωρημένα στάδια, μπορεί να προκληθούν ισχυροί πονοκέφαλοι.

Τι να κάνεις: Επισκέψου τον οδοντίατρο, ο οποίος με μια ματιά μπορεί να καταλάβει αν υποφέρεις από αυτή τη συνήθεια που πυροδοτεί το άγχος. Συχνά για να προστατευθούν τα δόντια από το τρίξιμο χρειάζεται ένας ειδικά σχεδιασμένος νάρθηκας που εφαρμόζεται τη νύχτα και εμποδίζει την άνω γνάθο να έρθει σε επαφή με την κάτω. Τα καλά νέα είναι πως το πρόβλημα δεν είναι μόνιμο και πως σύντομα θα μπορείς να μην τον χρησιμοποιείς πια.

Παροδική απώλεια μνήμης

Η απώλεια της πρόσφατης μνήμης είναι ένα συνηθισμένο φαινόμενο μετά από στρεσογόνα γεγονότα, όπως ένα τρακάρισμα. Ευτυχώς, αυτή η διαταραχή είναι συνήθως παροδική. Ωστόσο, το χρόνιο στρες μπορεί να προκαλέσει παρόμοια προβλήματα. Καθώς αλλοιώνει τη δομή των νευρικών κυττάρων, το άγχος μπορεί να παρεμποδίσει την καλή λειτουργία της μνήμης σε μακροχρόνια βάση. Αυτές οι αλλαγές οδηγούν σε κενά μνήμης και σε αδυναμία ανάκλησης ονομάτων ή οδηγιών. Τα καλά νέα είναι πως, μόλις το στρες υποχωρήσει, τα προβλήματα μνήμης είναι αναστρέψιμα.

Τι να κάνεις: Αυτό που κάνουν όλοι οι πολυάσχολοι άνθρωποι: λίστες. Κατάγραφε τα πάντα, από το τι έχεις να κάνεις στη διάρκεια της μέρας, μέχρι τα ονόματα των ανθρώπων που μόλις γνώρισες. Αν πρέπει να απομνημονεύσεις καινούργιες πληροφορίες, παρόλο που είσαι κάτω από την επήρεια του στρες, ιεράρχησέ τις, καταγράψε τις και συγκεντρώσου στην πιο σημαντική από αυτές.

Παράλογα όνειρα

Όταν το μυαλό υπερφορτώνεται με άγχος, είναι φυσικό να μην ξέρει πως να το επεξεργαστεί. Όπως εξηγεί έρευνα που Κέντρου Ύπνου και Συνειδητότητας του Πανεπιστημίου του Γουισκόνσιν-Μάντισον, τα κακά όνειρα είναι ο τρόπος του ασυνείδητου να αντεπεξέρχεται στο άγχος. Με τη βοήθειά τους βγαίνουν στην επιφάνεια βιώματα τα οποία έχουν απωθηθεί από το συνειδητό κομμάτι στο ασυνείδητο. Κάποιες καταστάσεις προκαλούν τόσο στρες, ώστε το συνειδητό τις στέλνει στο ασυνείδητο. Εκείνες, όμως, μέσα από τα όνειρα αναζητούν διέξοδο.

Τι να κάνεις: Αντιμετώπισε τα όνειρα σαν μία δωρεάν ψυχοθεραπεία, ένα πιθανό «κλειδί» που θα σου δείξει τι είναι αυτό που σε αγχώνει και ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να το διαχειριστείς. Επικεντρώσου στο πώς αισθανόσουν όταν έβλεπες το όνειρο. Αν ένιωθες φοβισμένος ή στενοχωρημένος, αναρωτήσου γιατί. Στη συνέχεια ρώτησε τον εαυτό σου τι σε κάνει να αισθάνεσαι έτσι στην πραγματικότητα. Αν, πάλι, τα κακά όνειρα διαταράσσουν τον ύπνο σου, έρχονται κάθε βράδυ ή είναι πολύ ενοχλητικά, καλύτερα να συμβουλευτείς έναν ειδικό.