Μπορεί στο άκουσμα της λέξης βελονισμός να νιώθεις άγχος, ίσως και φόβο, όμως η πρακτική του θα σου προσφέρει ανακούφιση και ευρωστία. Έχοντας κάνει εγώ η ίδια συνεδρίες βελονισμού για τους πονοκεφάλους και το αυχενικό μου -σε διαβεβαιώ πως δεν πονάει και έχει θεαματικά αποτελέσματα- θεωρούσα δεδομένο ότι πρόκειται για επιστημονικά αποδεδειγμένη μέθοδο εναλλακτικής ιατρικής. Ερευνώντας όμως τα διαθέσιμα online στοιχεία, διαπίστωσα ότι παρότι υπάρχουν άπειρες ενδείξεις για την αποτελεσματικότητα του βελονισμού, στερούμαστε αποδείξεων για το πώς λειτουργεί αυτή η πανάρχαια ασιατική μέθοδος πρόληψης και θεραπείας ασθενειών.
Πώς λειτουργεί ο βελονισμός
Πρόσφατη έρευνα της Ιατρικής Σχολής του Harvard ρίχνει φως στη νευροανατομία του βελονισμού. Ενώ αξίζει να αναφερθεί ότι το 2019 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ.) συμπεριέλαβε για πρώτη φορά στην ICD (International Classification of Diseases -δηλαδή τη Διεθνή Στατιστική Ταξινόμηση των Νόσων και των Σχετικών Προβλημάτων Υγείας- κεφάλαιο αφιερωμένο στην Παραδοσιακή Κινεζική Ιατρική (Τraditional Chinese Medicine – TCM)-, δομικό στοιχείο της οποίας είναι ο βελονισμός.
«Οι υπέρμαχοι της Δυτικής Ιατρικής χρειάζονται τεκμήρια για την αποτελεσματικότητα του οτιδήποτε» λέει η Ζηνοβία Αντωνιάδου, TCM practicioner και αναλύει: «Σκάναραν λοιπόν αυτούς που κάναν βελονισμό και είδαν ότι στα σημεία που μπαίνουν οι βελόνες δημιουργείται ένταση. Ουσιαστικά δημιουργείται αντίδραση στο νευρικό σύστημα. Η θεραπεία συνδέεται με την πληροφορία που παίρνει ο νευρικός ιστός κι έτσι το νευρικό σύστημα αρχίζει να πραγματοποιεί αλλαγές από μέσα προς τα έξω». Όμως, σύμφωνα με τη Ζηνοβία, ο βελονισμός έχει βαθύτερες προεκτάσεις και το εξηγεί με ένα παράδειγμα: Όταν κάποιος πάσχει από μία ψυχική πάθηση πχ. αϋπνίες ή αγχώδη διαταραχή και ο θεραπευτής τού βάζει τις βελόνες, δεν προκαλεί μια φλεγμονή σε ένα συγκεκριμένο σημείο. Αντιθέτως, εγείρει τη βαθιά ενέργεια που διατρέχει το σώμα του -από την κορυφή μέχρι τα νύχια- και την εξισορροπεί. Καθώς δουλεύει με τα κανάλια του σώματος (τους λεγόμενους μεσημβρινούς), εντοπίζει τα σημεία που υπάρχει… ξηρασία ή υπερχείλιση και στασιμότητα κι επαναφέρει την ισορροπία.
Ενδείξεις και αντενδείξεις
«Ο βελονισμός δεν έχει αντενδείξεις» λέει η Ζηνοβία επισημαίνοντας ότι μπορεί να λειτουργήσει σε όλες τις παθήσεις είτε ως μονοθεραπεία είτε ως συνοδευτική θεραπεία μαζί για παράδειγμα με μια φαρμακευτική αγωγή, παρόλο που αυτό δεν είναι, όπως χαρακτηριστικά λέει, το πιο αποτελεσματικό κοκτέιλ. Το ιδανικό είναι να δοκιμάσεις το βελονισμό, πριν χρειαστεί να λάβεις φαρμακευτική αγωγή για μια πάθηση. Κι αυτό γιατί λειτουργεί εξαιρετικά ως προληπτική αγωγή και μπορεί να καθυστερήσει -αν όχι να αποτρέψει- την ανάγκη για λήψη φαρμάκων.
Φυσικά υπάρχουν καταστάσεις, όπως για παράδειγμα η εγκυμοσύνη, κατά την οποία μπορεί να γίνει βελονισμός και μάλιστα με εξαιρετικά αποτελέσματα στην ευόδωση του τοκετού, όπως λέει η Ζηνοβία, όμως θα πρέπει να αποφευχθεί η τοποθέτηση βελόνων σε κάποια σημεία γιατί υπάρχει κίνδυνος αποβολής. Μεγάλη ανακούφιση προσφέρει ο βελονισμός και στα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης, ενώ παθήσεις στις οποίες έχει εξαιρετικά αποτελέσματα είναι:
- Προβλήματα του γαστρεντερικού
- Αλλεργίες
- Πάσης φύσεως πονοκέφαλοι
- Μυοσκελετικά ζητήματα πχ. αυχενικά, τραυματισμοί, προβλήματα στα γόνατα κτλ.
Ενδιαφέρον έχει, επίσης, στη μετά-Covid εποχή και η αναγνώριση από τον Π.Ο.Υ. της αποτελεσματικότητας της Παραδοσιακής Κινεζικής Ιατρικής στη θεραπεία ήπιων και μέτριας σοβαρότητας περιστατικών Covid-19.
Τον τελευταίο καιρό αρκετά δημοφιλής είναι και ο αισθητικός βελονισμός που γίνεται μία φορά το χρόνο και μπορεί να εφαρμοστεί σε κάθε ηλικία. «Σε αντίθεση με τις σκληρές μεθόδους αισθητικής που οδηγούν σε παραμορφώσεις, ο βελονισμός έχει πολύ ωραίο αισθητικό αποτέλεσμα. Δίνει λάμψη και απαλύνει τις ρυτίδες δουλεύοντας με το δικό σου κολλαγόνο και τη δική σου ενέργεια από μέσα προς τα έξω» λέει η Ζηνοβία.
Υπομονή και αυτογνωσία
Αυτές είναι οι δύο λέξεις που θα πρέπει να έχεις στο μυαλό σου αν πρόκειται να ξεκινήσεις συνεδρίες βελονισμού. «Για την οπτική του Ασιάτη, όπως και του Ιπποκρατικού γιατρού, ο ασθενής είναι ένα σύνολο, μία ενότητα. Είναι γη και ουρανός μαζί. Ύλη και ενέργεια. Όταν πάσχει εξωτερικά το σώμα, αυτό ξεκινάει από μέσα ή έχει αντίκτυπο μέσα» λέει η Ζηνοβία. Δεν είναι ότι θα πάρεις ένα φάρμακο και από τη μια στιγμή στην άλλη θα περάσει η πάθησή σου. Στο βελονισμό θα χρειαστεί να επαναλάβεις τη θεραπεία πολλές φορές. Είναι τα λεγόμενα πρωτόκολλα που πρέπει να τηρηθούν με ευλάβεια και ομολογουμένως είναι κοστοβόρα (τουλάχιστον 30€ η φορά). Πόσες επαναλήψεις θα κάνεις; Η απάντηση θα εξαρτηθεί από την πάθηση πχ. αν είναι χρόνια ή πρόσφατη, αλλά και από την ηλικία σου. Συνήθως οι νεότερες ηλικία έχουν μικρότερο χρόνο ίασης. Η Ζηνοβία ανέφερε ως παράδειγμα το έλκος στομάχου που μπορεί να θεραπευτεί 100% από το βελονισμό χωρίς φάρμακα μέσα σε ένα εξάμηνο. Σε κάθε περίπτωση, όμως, σου συστήνει να δείξεις συνέπεια και να δώσεις χρόνο και χώρο στον εαυτό σου. Στην πορεία ίσως νιώσεις θυμό, απογοήτευση και άλλα αρνητικά συναισθήματα. Είναι μέρος της διαδικασίας ίασης. «Η θεραπεία σου περνάει μέσα από μία αυτογνωσία» καταλήγει η Ζηνοβία.