Δεδομένου ότι τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής θα τις υποστούν περισσότερο οι νέες γενιές, οι προσπάθειες για συνειδητοποίηση της σταδιακής και συνεχούς καταστροφής του περιβάλλοντος πρέπει να αποβλέπουν στην ευαισθητοποίηση των παιδιών. 

«Το παιδί πρέπει να μάθει την αξία που θα έχει η προστασία του περιβάλλοντος αυτή καθαυτή, η οποία δεν είναι άμεσα ορατή, και όχι αποβλέποντας σε εξωτερικές αμοιβές», λέει η η Έφη Συγκολλίτου, ομότιμη καθηγήτρια Σχολικής και Περιβαλλοντικής Ψυχολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. «Πρέπει να εκτιμήσει την ίδια τη μάθηση. Εδώ μπορούν να εφαρμοστούν ορισμένοι κανόνες που κατευθύνουν τους μαθητές σε εσωτερικούς προσδιορισμούς, όπως π.χ. ο έπαινος που δίνεται σε συνάφεια προς την αντίδραση. Μπορούμε να επαινέσουμε το παιδί όταν κάνει κάτι, δηλαδή η αντίδρασή του είναι τέτοια που μειώνει τη μόλυνση της ατμόσφαιρας. Επίσης, ο έπαινος δεν πρέπει να αφορά όλη την εκδηλούμενη συμπεριφορά αδιακρίτως, αλλά να τονίζει ποιο σημείο της είναι το σωστό και αυτό που πρέπει να επαναληφθεί. Ο έπαινος πρέπει να είναι ειλικρινής και να προσφέρει επίσης πληροφορίες για την αξία των επιτευγμάτων των παιδιών. Η αξία πρέπει να είναι ορατή από τα ίδια τα παιδιά. 

Πώς να μιλήσετε στα παιδιά για την κλιματική αλλαγή

Li an Lim/ Unsplash

Στην περίπτωση, ωστόσο, των ενεργειών που θα κάνει το παιδί για την προστασία του περιβάλλοντος, επειδή ο στόχος είναι πολύ μακριά και η αξία της προσπάθειάς του όχι σαφώς ορατή, θα πρέπει να καλλιεργηθούν οι μεταγνωστικές ικανότητές του, να συνειδητοποιήσει, δηλαδή, τις διαδικασίες της σκέψης που επιτρέπουν την επιτυχία στο στόχο. Επίσης, πρέπει να τονιστεί η επίτευξη του μερικού στόχου, δηλαδή όποια ενέργειά του αποβλέπει και συντελεί στην προστασία του περιβάλλοντος». 

Η διαρκής συζήτηση για την κλιματική αλλαγή και τις συνέπειές της στο περιβάλλον δημιουργεί φόβο στους ανθρώπους και περισσότερο στα παιδιά. Τα παιδιά παίρνουν τα μηνύματά τους από τους γονείς τους και απαντούν στον φόβο ή στην έλλειψη φόβου εκείνων. Πώς μπορούμε, λοιπόν, να μιλήσουμε στα παιδιά για τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής χωρίς τη δημιουργία πανικού, αλλά αντίθετα με στόχο να είναι αυτά οι κύριοι συμμέτοχοι στην προσπάθεια για την προστασία του περιβάλλοντος και του σύμπαντος τελικά; 

«Σε κάθε ηλικία οι στόχοι πρέπει να είναι προσαρμοσμένοι στις γνωστικές ικανότητες των παιδιών. Ευτυχώς υπάρχουν αρκετά και πολύ πετυχημένα προγράμματα, τα οποία μπορεί να βρει κανείς στο διαδίκτυο. Ο “εκπαιδευτικός κόμβος” περιέχει μια σειρά ασκήσεων για την τάξη και σχετικό υλικό για τις ενότητες “αιτίες”, “επιπτώσεις” και “λύσεις” που παρουσιάζονται στον διαδραστικό ιστότοπο για τους μαθητές “Ο πλανήτης μας, το μέλλον μας”». 

Κάτι ακόμα που αξίζει να διαβάζεις: 

Πώς να κατευνάσεις το οικολογικό σου άγχος;