Το έχεις ακούσει, αλλά μπορεί να μην το καταλαβαίνεις σε όλο του το «μεγαλείο». Η άσκηση είναι «φάρμακο» και αυτό ακριβώς είναι το μεγαλείο της. Ότι μπορεί να θεραπεύει, τόσο το σώμα όσο και την ψυχή. Η άσκηση συνταγογραφείται και καθώς οι χρόνιες νόσοι εμφανίζονται ολοένα και πιο συχνά, τα οφέλη της συστηματικής άσκησης δεν πρέπει να παραβλέπονται, ιδιαίτερα στις μεγαλύτερες ηλικίες.
Σε ποιες παθήσες βοηθάει
Παρακάτω παρατίθενται νόσοι στις οποίες η συνταγογράφηση της σωματικής άσκησης παρέχει επιστημονικά επιβεβαιωμένα και βασισμένα σε ενδείξεις (evidence-based) οφέλη, τόσο σε επίπεδο πρόληψης όσο σε επίπεδο συμβολής στη θεραπεία τους:
Ψυχιατρικές νόσοι
- Αγχώδης διαταραχή
- Κατάθλιψη
- Σχιζοφρένεια
- Stress
Νευρολογικές νόσοι
- Άνοια
- Νόσος του Parkinson
- Πολλαπλή σκλήρυνση
Μεταβολικές νόσοι
- Μεταβολικό σύνδρομο
- Παχυσαρκία
- Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1 & 2
- Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών
- Υπερλιπιδαιμία
Καρδιαγγειακές νόσοι
- Διαλείπουσα χωλότητα
- Εγκεφαλική αποπληξία (εγκεφαλικό αγγειακό επεισόδιο)
- Καρδιακή ανεπάρκεια
- Στεφανιαία νόσος
- Υπέρταση
Πνευμονικές νόσοι
- Άσθμα
- Κυστική ίνωση
- Χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια
Mυοσκελετικές νόσοι & δυσλειτουργίες
- Γηριατρικό σύνδρομο ευπάθειας (σωματικής αδυναμίας)
- Οστεοαρθρίτιδα
- Οστεοπόρωση,
- Οσφυαλγία
- Ρευματοειδής αρθρίτιδα
Καρκίνος
Τι δείχνουν οι μελέτες
Η άσκηση σχετίζεται στενά με την αναγέννηση του οργανισμού (ιστοί, κύτταρα) μέσω μηχανισμών που λαμβάνουν χώρα κατά τη διάρκειά της και μετά. Η αναγέννηση μετά από την άσκηση και την έντονη προπόνηση έχει μεγάλη σημασία για την επίτευξη των στόχων που αφορούν την φυσική σου κατάσταση. Η αναγέννηση είναι μια συνεχής διαδικασία που απαιτεί προσπάθεια, χρόνο και γερά νεύρα.
Σήμερα, οι μελέτες είναι ξεκάθαρες. Η άσκηση έχει καλά αναγνωρισμένα ευεργετικά αποτελέσματα σε ολόκληρο το σώμα. Προάγει την αναγέννηση και την επούλωση των ιστών σε διάφορα όργανα, όπως στους σκελετικούς μυς, το νευρικό σύστημα και το αγγειακό σύστημα (έρευνα “Exercise Promotes Tissue Regeneration: Mechanisms Involved and Therapeutic Scope”, 2023). Είναι επιβεβαιωμένη η ενεργοποίηση βλαστοκυττάρων σε ασθενείς ή ηλικιωμένους χάρη στην άσκηση και για το λόγο αυτό συστήνεται ως σημαντικό μέρος της εβδομαδιαίας μας ρουτίνας ως πολύ σημαντικός παράγοντας για την προαγωγή υγείας.
Η άσκηση έχει μια συνολική προστατευτική επίδραση στο ανθρώπινο σώμα και προάγει την αναγέννηση των ιστών, η οποία περιλαμβάνει την καρδιακή αναγέννηση, την αναγέννηση του νευρικού συστήματος και την αναγέννηση των μυών. Μελέτες σε ποντίκια έδειξαν επίσης ότι διαφορετικοί τύποι άσκησης, συμπεριλαμβανομένης της κολύμβησης, του τρεξίματος έξω, αλλά και του τρεξίματος σε διάδρομο, ασκούν συγκεκριμένα αποτελέσματα στον πολλαπλασιασμό των κυττάρων και στην αναγέννηση των ιστών. Οι παραλλαγές στους τύπους και τη διάρκεια των διαφορετικών ασκήσεων έχουν συχνά διαφορετικά αποτελέσματα. Δεδομένου, όμως, ότι πολλά άτομα δεν μπορούν να ασκηθούν ή να επιτύχουν ένα ορισμένο επίπεδο έντασης και διάρκειας άσκησης, είναι πολύ σημαντικό να μελετηθεί ο μοριακός μηχανισμός της αναγέννησης που προάγεται από την άσκηση.
Τι πρέπει να γνωρίζεις
- Η προστατευτική επίδραση της άσκησης στην αναγέννηση του σκελετικού, μυϊκού, αγγειακού και νευρικού συστήματος εξαρτάται από την επαγόμενη από την άσκηση ενεργοποίηση βλαστοκυττάρων/προγονικών κυττάρων.
- Η ενεργοποίηση βλαστοκυττάρων που προάγεται από την άσκηση θα μπορούσε να αποδοθεί σε διάφορους παράγοντες όπως τα μονοπάτια σηματοδότησης, το οξειδωτικό στρες, οι μεταβολικοί παράγοντες και τα μη κωδικοποιητικά RNA.
- Η φαρμακολογική στόχευση στους βασικούς ρυθμιστές της ενεργοποίησης βλαστοκυττάρων που προκαλείται από την άσκηση έχει δείξει θεραπευτικές δυνατότητες.
