Στις διαπροσωπικές μας σχέσεις τα άτομα που επιλέγουμε να βρίσκονται δίπλα μας μπορούν να λειτουργήσουν είτε θετικά για την ψυχολογία μας, είτε αρνητικά. Μια από τις λέξεις που πολύ συχνά ακούμε ή και λέμε είναι η λεγόμενη «τοξικότητα», που –κακά τα ψέματα- στις περισσότερες περιπτώσεις αναφέρεται σε οποιονδήποτε άλλον εκτός από εμάς.

Τι γίνεται όμως τη στιγμή που κάποιος άλλος ισχυρίζεται ότι είμαστε εμείς αυτός ο τοξικός άνθρωπος;

Τι σημαίνει «είμαι τοξικός»;

Τοξικό συνηθίζουμε να αποκαλούμε τον άνθρωπο που με τη συμπεριφορά του φθείρει τους άλλους, τους «ρουφά» την ενέργεια και -χωρίς να παίρνει καμία ευθύνη για τις πράξεις του- βλάπτει και εκείνους αλλά και τον ίδιο του τον εαυτό.

Συνήθειες με τοξική επίδραση σε εμάς αλλά στους γύρω μας υπάρχουν πολλές. Εμείς σου παραθέτουμε αυτές που θεωρούμε σημαντικότερες μαζί με το ερώτημα: Μήπως αναγνωρίζεις κάπου τον εαυτό σου;

1. Πάντα φταίνε οι άλλοι, μα ποτέ εσύ

Ένα εκ των βασικότερων χαρακτηριστικών ενός τοξικού ατόμου είναι η μετάθεση της ευθύνης για πράγματα που πηγαίνουν στραβά σε οποιονδήποτε άλλον. Κι όσο γοητευτικός κι αν είναι ο ρόλος του «θύματος», είναι μάλλον εξαιρετικά απίθανο να μην έχεις φταίξει ποτέ σε κάποια από τις κατά καιρούς διαφωνίες σου. Δεν φταίνε πάντα οι άλλοι, οι συνθήκες ή οι καταστάσεις. Πολλές φορές φταις εσύ που δεν επιδιώκεις να αλλάξεις μια κατάσταση.

2. Όλος ο κόσμος περιστρέφεται γύρω από εσένα

Εγωιστής, «παρτάκιας», ναρκισσιστής. Όποια λέξη κι αν επιλέξουμε το πρόβλημα παραμένει το ίδιο: σε ενδιαφέρει μόνιμα ο εαυτός σου, το δικό σου πρόβλημα είναι πάντα το πιο σημαντικό και η προσοχή πρέπει να είναι συνεχώς στραμμένη πάνω σου και σε όλα αυτά για τα οποία αναζητάς επιβεβαίωση.

3. Μιλάς άσχημα για τους άλλους και αδιαφορείς για τις επιθυμίες και τα συναισθήματα τους

Το να μειώνεις και να υποβιβάζεις με κάθε ευκαιρία τους ανθρώπους γύρω σου, σίγουρα δε σε καθιστά καλύτερο ή ανώτερο, παρά μόνο τοξικό και ανασφαλή. Το ίδιο συμβαίνει και όταν δε σέβεσαι τα συναισθήματα και τις επιθυμίες τους, επιδιώκοντας μονάχα την προσωπική σου ικανοποίηση, με κάθε κόστος.

4. Σε ενδιαφέρει μόνο να παίρνεις, μα ποτέ να δίνεις

Συνηθίζεις να «θυμάσαι» τους δικούς σου ανθρώπους (φίλους, οικογένεια, σύντροφο, συνεργάτες) μόνο όταν τους χρειάζεσαι, αλλά όταν σε χρειάζονται εκείνοι εξαφανίζεσαι. Μια τέτοια συμπεριφορά, όμως, θα απομακρύνει σύντομα τους άλλους από δίπλα σου, μιας και κανείς δεν εκτιμά έναν φίλο που είναι «εκεί» μόνο στα καλά.

5. Δράμα, μιζέρια, απαισιοδοξία

Κανενός η ζωή δεν είναι μόνο ρόδινη αλλά μια απαισιόδοξη οπτική σίγουρα δεν θα την κάνει καλύτερη ή ευκολότερη. Αντιθέτως θα κάνει εσένα μονίμως ανικανοποίητο. Το δράμα, η γκρίνια και η μαυρίλα δεν αντικατοπτρίζονται μόνο στη δική σου προσωπικότητα αλλά μεταδίδονται πολύ γρήγορα και στους άλλους.

6. Περιτριγυρίζεσαι από τοξικούς ανθρώπους

Κάθε υγιούς μορφής σχέση βασίζεται σε ειλικρινείς και καλοπροαίρετες προθέσεις. Όταν ακούσια ή εκούσια έχεις το συνήθειο να συνάπτεις σχέσεις (φιλικές ή ερωτικές) με τοξικούς ανθρώπους, τότε ενισχύεις -χωρίς να το συνειδητοποιείς- και τη δική σου τοξικότητα.

7. Πολλοί οι γνωστοί αλλά κανένας φίλος

Εάν στη ζωή σου υπάρχουν άπειροι γνωστοί, έχεις πολλές παρέες αλλά κανένα πραγματικό φίλο, τότε ενδεχομένως άθελά σου να υψώνεις ένα «τοίχος» ανάμεσά σε σένα και τους άλλους ανθρώπους, κάτι που τους κάνει να κρατούν αποστάσεις.

Μήπως εσύ λειτουργείς τοξικά στις διαπροσωπικές σου σχέσεις;
Unsplash / Henri Pham

Να θυμάσαι πως όλα ξεκινούν από την προσωπική σου συνειδητοποίηση.

Η αυτοκριτική, η αυτογνωσία και πόσο μάλλον η ενσυναίσθηση είναι πολύ σημαντικές αλλά ταυτόχρονα αρκετά δύσκολες στην πράξη διαδικασίες. Χρειάζεται αρκετό θάρρος και δύναμη για να αναγνωρίσει κάποιος τα τρωτά του σημεία, να παραδεχτεί τις δικές του τοξικές συμπεριφορές σε μια σχέση και να αναλάβει τις ευθύνες του. Για να γίνει βέβαια κάτι τέτοιο, συνήθως χρειάζεσαι την βοήθεια ενός ειδικού που θα μπορέσει να σε καθοδηγήσει κατάλληλα να καταλάβεις καλύτερα τον εαυτό σου και να αλλάξεις τον τρόπο που συμπεριφέρεσαι στους άλλους. Άλλωστε, μονάχα αν έχουμε δουλέψει με τον εαυτό μας πρώτα μπορούμε φτιάξουμε και τις σχέσεις με τους γύρω μας.

Γιατί όλοι κάνουμε λάθη, όμως από μας εξαρτάται αν θα τα διορθώσουμε!