Η καρδιά σου χτυπάει ξαφνικά δυνατά, το στομάχι σου σε σφίγγει και είσαι σίγουρη πως αυτό που πας να κάνεις δεν είναι σωστή απόφαση. Δεν ξέρεις όμως αν αυτό που αισθάνεσαι είναι στα αλήθεια το ένστικτο σου που σου μιλάει και προσπαθεί να σε προειδοποιήσει ή μήπως είναι απλά το άγχος σου.
Ειδικά όταν είσαι επιρρεπής στο άγχος, τόσο ψυχικό όσο και σωματικό, το πρόβλημα είναι ότι πραγματικά δεν μπορείς να εμπιστευτείς το ένστικτό σου, γιατί δεν μπορείς να το ξεχωρίσεις. Η διαφορά μεταξύ των συμπτωμάτων άγχους και των αντιδράσεων του ενστίκτου γίνεται πολύ θολή. Αυτό που μοιάζει με διαίσθηση, μπορεί στην πραγματικότητα να είναι άγχος αλλά και το αντίστροφο. Ακολουθούν μερικά πράγματα που πρέπει να έχεις κατά νου, ώστε να μπορείς να διακρίνεις καλύτερα τη διαφορά.
Το άγχος δεν υποχωρεί
Ένας από τους ευκολότερους τρόπους για να καταλάβεις τη διαφορά μεταξύ ενστίκτου και άγχους είναι από το πόσο διαρκούν τα συμπτώματα. Το ένστικτο είναι συχνά μια αντίδραση σε μια άμεση κατάσταση. Το άγχος, από την άλλη πλευρά, μπορεί να είναι παρόν ανεξάρτητα από τη σημασία του για την τρέχουσα κατάσταση στην οποία βρίσκεσαι.
Το άγχος δημιουργεί ανησυχία για το μέλλον
Το άγχος τείνει να είναι επικεντρώνεται στο μέλλον με έναν πολύ ανθυγιεινό τρόπο. Έτσι, αν οι σκέψεις σου γυρνάνε από υποθετικά σενάρια και το μυαλό σου σκέφτεται τις χειρότερες πιθανές εκβάσεις πιθανότατα δεν είναι το ένστικτό σου. Τα συμπτώματα άγχους μπορεί ακόμη και να σε κρατούν ξύπνια τη νύχτα, καθώς σκέφτεσαι μελλοντικά σχέδια εργασίας, ανησυχείς για την υγεία σου ή αναρωτιέσαι για το μέλλον της σχέσης σου. Σε αντίθεση με το ένστικτο, το άγχος αρέσκεται στο να μηδενίζει τα πράγματα που δεν μπορείς να ελέγξεις. Και ποια είναι αυτά; Μα φυσικά το μέλλον!
Το άγχος προκαλεί αισθήματα αβεβαιότητας
Ενώ τόσο το άγχος όσο και το ένστικτο μπορούν να δημιουργήσουν ένα αίσθημα ανησυχίας, το άγχος πιθανότατα θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη αβεβαιότητα, ενώ το ένστικτο είναι πιο συγκεκριμένο. Το ένστικτό σου είναι η εσωτερική σου σοφία. Μπορεί να φοβάσαι να ενεργήσεις με βάση αυτό αλλά το αισθάνεσαι βέβαιο, σε μεγάλη αντίθεση με το άγχος που μοιάζει με αβεβαιότητα.
Γι’αυτό, αν αμφιταλαντεύεσαι και δεν μπορείς να αποφασίσεις τι να κάνεις, μπορείς να είσαι σίγουρη πως ό,τι έχεις στο μυαλό σου είναι πιθανότατα αγχωτικό.
Το άγχος στέκεται εμπόδιο στην καθημερινή σου ζωή
Πολύ συχνά το άγχος μπορεί ακόμη και να αρχίσει να επηρεάζει αρνητικά τη ζωή σου. Γι’αυτό παρατήρησε αν αρχίσεις να αποφεύγεις ορισμένες καταστάσεις ή αν δεν μπορείς να λειτουργήσεις με υγιή τρόπο. Όταν το ένστικτο αρχίζει να παρεμβαίνει στον τρόπο με τον οποίο χειριζόμαστε τη ζωή, μπορεί να είναι μια ένδειξη ότι παλεύουμε με το άγχος. Το ένστικτο μπορεί να σε κατευθύνει μακριά από μια κατάσταση που σου δημιουργεί ανασφάλεια, αλλά το άγχος μπορεί να σε κατευθύνει μακριά από τις περισσότερες καταστάσεις. Κι όταν συμβαίνει αυτό, δεν θα είσαι πλέον σε θέση να καταλάβεις για τι αξίζει να ανησυχείς.
Το άγχος προκαλεί πολλά παρατεταμένα συμπτώματα
Μπορεί πραγματικά να βοηθήσει να εξετάσεις τον πραγματικό ορισμό του άγχους, προκειμένου να καταλάβεις τι προκαλεί τα αγχωτικά σου συναισθήματα, ειδικά αν αυτά παραμένουν.
Τα συμπτώματα του γενικού άγχους περιλαμβάνουν: υπερβολική ανησυχία και άγχος, δυσκολία στη διαχείριση της ανησυχίας και σωματικά συμπτώματα, όπως κόπωση, δυσκολία συγκέντρωσης, ευερεθιστότητα, μυϊκή ένταση και δυσκολία στον ύπνο.
Μπορείς να ελέγχεις την αιτία του ενστίκτου
Ένα από τα καλά πράγματα σχετικά με το ένστικτο είναι ότι μπορεί να ελεγχθεί εύκολα, σε αντίθεση με το άγχος. Αν θέλεις να καταλάβεις ποιο από τα δύο είναι ποιο, αναζήτησε κάποια συγκεκριμένα στοιχεία. Για παράδειγμα, αν το ένστικτο σου λέει ότι το υπόγειο του σπιτιού σου έχει πλημμυρίσει κατά τη διάρκεια μιας καταιγίδας, μπορείς να το επαληθεύσεις εύκολα με μια επίσκεψη στο υπόγειο. Αν το υπόγειο είναι γεμάτο νερό μπορείς να ευχαριστήσεις το ένστικτό σου που σε προειδοποίησε ότι κάτι δεν πήγαινε καλά.
Αν, ωστόσο, ανησυχείς για την ασφάλεια του σπιτιού σου και δεν μπορείς να σταματήσεις να σκέφτεσαι πότε μπορεί να σπάσει κάτι ή αν το υπόγειο θα πλημμυρίσει την επόμενη φορά που θα βρέξει, αυτές είναι αμφιβολίες και αβεβαιότητες που εμπίπτουν στην «ομπρέλα» του άγχους και όχι του άμεσου κινδύνου.
Το ένστικτο στηρίζεται σε κάποιο μοτίβο
Το ένστικτο είναι το πώς αισθανόμαστε τώρα. Βασίζεται σε μια εξαιρετικά εξελιγμένη στρατηγική επιβίωσης του έργου που βασίζεται στην αναγνώριση προτύπων. Για παράδειγμα, αν έχεις χτυπήσει το κεφάλι σου στο ντουλάπι της κουζίνας το ένστικτο σου λέει ότι μπορεί να ξανασυμβεί. Έτσι είσαι πολύ προσεκτική όταν βρίσκεσαι στην κουζίνα. Αντίθετα, το άγχος θα σε σταματούσε από το να μπεις στην κουζίνα επειδή χτύπησες μια φορά.
Το ένστικτο συγκεντρώνει τη σκέψη σε ένα πράγμα
Το ένστικτο συχνά κάνει τον κόσμο να φαίνεται ότι έχει σταματήσει και σε κατευθύνει προς τη σωστή απόφαση για την ασφάλεια σου. Υπάρχει μια βεβαιότητα για ένα συγκεκριμένο θέμα με το ένστικτο, ενώ το άγχος προκαλεί χαοτική, διάσπαρτη σκέψη.
Το ένστικτο συνήθως έχει λύση
Όταν το ένστικτο σου μιλάει είναι συχνά εύκολο να λύσεις ό,τι σε ενοχλεί. Μπορείς να φύγεις από το μέρος που σε τρομάζει, να πάρεις μια απόφαση ή να ελέγξεις το υπόγειο σου για πλημμύρες. Αντίθετα, το άγχος θα σε βασανίζει για ώρες.
