Όπως έχει οριστεί από την Unesco, στις 23 Απριλίου γιορτάζουμε την Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου. Η ημερομηνία δεν είναι τυχαία, καθώς επιλέχθηκε προς τιμήν δύο σημαντικών ανθρώπων της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Πρόκειται για τον Miguel de Thervantes, τον Ισπανό συγγραφέα του Δον Κιχώτη και τον William Shakespeare, Άγγλο ποιητή και θεατρικό συγγραφέα, οι οποίοι έφυγαν από τη ζωή την ίδια ημέρα (23 Απριλίου 1616).
Για τη φετινή Παγκόσμια Ημέρα Βιβλίου επιλέγουμε και σου προτείνουμε κάποια διαχρονικά βιβλία που αξίζει να έχεις διαβάσει σε αυτή τη ζωή.
Διαβά-ζουμε, άρα υπάρχουμε!
Ο Δον Κιχώτης
Συγγραφέας: Miguel de Cervantes Saavedra
Εκδόσεις: Πατάκη
Ο πλήρης τίτλος του βιβλίου όταν πρωτοκυκλοφόρησε, το 1605, ήταν «Ο ευφάνταστος ευπατρίδης Δον Κιχώτης της Μάντσας». Διαβάζοντας τη χρονολογία μπορεί ήδη να το σκέφτεσαι: Ναι, είναι το πρώτο μυθιστόρημα που τυπώθηκε ποτέ! Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας και το πιο διαδεδομένο μετά τη Βίβλο.
«Θεέ μου, φαντάζομαι με πόση ανυπομονησία, αρχοντικέ μου αναγνώστη, ή ίσως εσύ απλέ άνθρωπε του λαού, θα περιμένεις την τρίτη εκστρατεία του Δον Κιχώτη, που το γλυκό ψωμί στο στόμα σου δε θα το βάλεις, αν δεν τον δεις σε δημοσιές, σε σύδεντρα και σε σπηλιές να παλεύει με γίγαντες, με ξωτικά, με μάγους και ιππότες, λιοντάρια να νικάει, ώσπου να κάνει ξακουστό σ’ όλη την οικουμένη το όνομα της Δουλσινέας, της δέσποινας των λογισμών του. – Και πώς δεν τα είδα εγώ όλα αυτά, Σάντσο! έκανε ο Δον Κιχώτης. Πάλι θα το πω, και θα το πω χίλιες φορές, πως είμαι ο πιο δυστυχισμένος άνθρωπος του κόσμου. Μεγάλη δύναμη χρειάστηκε να βάλει ο κατεργάρης ο Σάντσος για να κρατήσει τα γέλια ακούγοντας αυτές τις παλαβωμάρες του αφεντικού του, που είχε γελαστεί με τόση τέχνη και πονηριά. Τέλος, αφού είπαν οι δυο τους κάμποσα ακόμη πράγματα, ανέβηκαν πάλι στα ζώα τους, και πήρανε το δρόμο για τη Σαραγόσα, όπου λογάριαζαν να φτάσουν εγκαίρως για να είναι εκεί στις επίσημες γιορτές που γινόντουσαν κάθε χρόνο εκείνη την εποχή σ’ αυτήν την περίφημη πολιτεία. Όμως, προτού φτάσουν ίσαμ’ εκεί, τους έτυχαν κάτι πράγματα, τόσο πολλά, τόσο σπουδαία και τόσο πρωτάκουστα…».
Άμλετ
Συγγραφέας: William Shakespeare
Εκδόσεις: Κέδρος
«Να ζεις ή να μη ζεις»… Όσο ζεις, φρόντισε να διαβάσεις, ίσως, το πιο σημαντικό έργο του Shakespeare, το οποίο εκτυλίσσεται στο Βασίλειο της Δανίας και πραγματεύεται την προσπάθεια του νεαρού πρίγκιπα Άμλετ να εκδικηθεί για τη δολοφονία του πατέρα του από τον σφετεριστή θείο του και τη μητέρα του Γερτρούδη.
1984
Συγγραφέας: George Orwell
Εκδόσεις: Ψυχογιός
Όταν ο Orwell έγραφε αυτό το βιβλίο, τη δεκαετία του 1940, το 1984 φάνταζε ακόμα πολύ μακρινό. Σήμερα, μπορεί το 1984 να αποτελεί παρελθόν, αλλά πλέον είναι φανερό πώς θα προβλέπει «για πάντα» το μέλλον.
«Το ολοκληρωτικό καθεστώς του Μεγάλου Αδελφού, παρακολουθώντας συνεχώς τους πάντες και τα πάντα μέσα από αμέτρητες διαδραστικές τηλεοθόνες, ασκεί τον απόλυτο έλεγχο στις πράξεις και τις συνειδήσεις. Όλα προσαρμόζονται στη μία και μοναδική αλήθεια, αυτή που πρεσβεύει το Κόμμα, ο μόνος αλάθητος μηχανισμός, του οποίου προσωποποίηση είναι ο Μεγάλος Αδελφός. Όλα, ακόμα και το παρελθόν, όποιος ελέγχει το παρελθόν ελέγχει το μέλλον, και όποιος ελέγχει το παρόν ελέγχει το παρελθόν. Το έγκλημα της σκέψης είναι το θανάσιμο αμάρτημα. Γι’ αυτό πρέπει να εξαλειφθεί οτιδήποτε οδηγεί στη διάπραξή του: ελευθερία, γλώσσα, ανθρώπινα αισθήματα. Και όποιος υποπέσει σε έγκλημα σκέψης πρέπει να οδηγηθεί στον θάνατο αναμορφωμένος: θα πεθάνει αγαπώντας τον Μεγάλο Αδελφό».
Οι περιπέτειες του Tom Sawyer
Συγγραφέας: Mark Twain
Εκδόσεις: Μίνωας
Ο Tom Sawyer και οι καθημερινές περιπέτειες του δεν είχαν δράκους και φανταστικούς κόσμους, αλλά εμπειρίες που θα μπορούσαμε να ζήσουμε κι εμείς με τις παρέες μας.
«Ο Τομ Σόγιερ είναι ορφανός και ζει μαζί με τη θεία του Πόλλυ στο Μιζούρι, κοντά στον ποταμό Μισισιπή. Ζωηρός και ατίθασος, προσπαθεί να αποφύγει το σχολείο και την πειθαρχία, ενώ θέλει να ζήσει μαγευτικές περιπέτειες. Παρέα με τον Χακ Φινν, τον καλύτερό του φίλο, μπλέκονται σε διασκεδαστικές και γοητευτικές ιστορίες, σκαρώνουν φάρσες, παίζουν τους πειρατές, τους Ινδιάνους, υποδύονται τους εξερευνητές και ψάχνουν για χαμένους θησαυρούς. Τι θα συμβεί, όμως, όταν μια μέρα ο Τομ και η Μπέκυ, το κορίτσι που προσπαθεί να κερδίσει, χάνονται μέσα σε μια μεγάλη σπηλιά; Ποιο είναι το μυστικό που κρύβει μέσα στο σκοτάδι της;».
Εκατό Χρόνια Μοναξιά (Cien años de soledad)
Συγγραφέας: Gabriel García Márquez
Εκδόσεις: Ψυχογιός
Ένα διαχρονικό μυθιστόρημα που αποτελεί έναν πολύ σημαντικό εκπρόσωπο της λατινοαμερικάνικης λογοτεχνίας του 20ου αιώνα. Ακολουθεί τη γέννηση, την ακμή και το θάνατο της οικογένεια Buendia, στο χωριό Μακόντο. Ένα έργο που «από στόμα σε στόμα», όπως άρεσε στον συγγραφέα του να λέει, διαβάστηκε από εκατομμύρια αναγνώστες σε όλες τις γλώσσες του κόσμου και συντέλεσε καθοριστικά στη βράβευση του Márquez με το Νόμπελ Λογοτεχνίας.
«Πολλά χρόνια μετά, μπροστά στο εκτελεστικό απόσπασμα, ο συνταγματάρχης Αουρελιάνο Μπουενδία θα έφερνε στον νου του το μακρινό απόγευμα που ο πατέρας του τον πήγε να γνωρίσει τον πάγο…».
Ο ξένος
Συγγραφέας: Albert Camus
Εκδόσεις: Καστανιώτη
Ο «Ξένος» τυπώνεται στη Γαλλία της δεκαετίας του ’40 σε 4.400 αντίτυπα. Ο ήρωας αποτελεί χαρακτηριστικό τύπο ανθρώπου με σύνδρομο Άσπεργκερ, σύμφωνα με τον ψυχίατρο Christopher Badcock, ο οποίος μελέτησε τον ήρωα το 2010. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως η συγκεκριμένη νευρολογική – αναπτυξιακή διαταραχή αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά το 1944, ενώ ο «Ξένος» κυκλοφόρησε το 1942.
«Έχοντας χάσει την αίσθηση των ανθρώπινων νόμων, ο ξένος αποδέχεται τις συνέπειες του αυτοαποκλεισμού του ζώντας στις παρυφές της κοινωνίας. Αντίθετα, για τη λογοτεχνία αποτελεί το επίκεντρο, με τη διαφορετικότητα να κατοχυρώνει τις αντιφάσεις του, απόλυτος εγωιστής και συγχρόνως ήρωας της αυταπάρνησης, απάνθρωπος μαζί και ευαίσθητος. Η πολλαπλότητα των μεταμορφώσεων του ξένου μέσα από το έργο μεγάλων δημιουργών αποτελεί το αντικείμενο αυτού του βιβλίου».
Φαρενάιτ 451
Συγγραφέας: Ray Bradbury
Εκδόσεις: Άγρα
Στους 451 βαθμούς της κλίμακας Φαρενάιτ καίγεται το χαρτί. Αυτό συμβαίνει και στο δυστοπικό μυθιστόρημα του Bradbury, όπου τα βιβλία παραδίδονται στις φλόγες εντεταλμένων πυρονόμων, όπως είναι και ο πρωταγωνιστής, Guy Montag. Ο λόγος; Τα βιβλία θεωρούνται επικίνδυνα («γεμάτα και οπλισμένα όπλα», όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στο βιβλίο). Το μυθιστόρημα μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη από τον François Truffaut το 1966, ενώ ο ίδιος ο συγγραφέας το διασκεύασε σε θεατρικό έργο, το 1979.
«Το σύστημα ήταν απλό. Όλοι το καταλάβαιναν. Τα βιβλία έπρεπε να καούν, μαζί με τα σπίτια όπου ήταν κρυμμένα.
Ο Γκάυ Μόνταγκ ήταν πυρονόμος και η δουλειά του ήταν να βάζει φωτιά. Το απολάμβανε να βάζει φωτιά. Επί δέκα χρόνια έκανε αυτή την εργασία και δεν τον προβλημάτισε ποτέ η ευχαρίστηση που ένιωθε κατά τις νυχτερινές επιδρομές ή η χαρά του όταν έβλεπε τις σελίδες να παραδίνονται στις φλόγες… Δεν τον προβλημάτιζε τίποτε έως ότου συνάντησε ένα δεκαεπτάχρονο κορίτσι που του μίλησε για το παρελθόν, για τον καιρό που οι άνθρωποι δεν φοβόνταν. Και κατόπιν συνάντησε έναν καθηγητή που του μίλησε για το μέλλον, για τις μέρες που οι άνθρωποι θα μπορούν να σκέφτονται. Αίφνης, ο Γκάυ Μόνταγκ συνειδητοποίησε τι έπρεπε να κάνει…».
Όταν σκοτώνουν τα κοτσύφια
Συγγραφέας: Harper Lee
Εκδόσεις: Bell
Το βιβλίο που εκδόθηκε το 1960 έχει κερδίσει το βραβείο Πούλιτζερ και έχει αναδειχθεί ως ένα κλασικό ανάγνωσμα της σύγχρονης αμερικανικής λογοτεχνίας. Μεταφέρθηκε με μεγάλη επιτυχία στον κινηματογράφο, το 1962, με πρωταγωνιστή τον Gregory Peck.
«Σκοτώστε όσες κίσσες θέλετε, αν μπορείτε να τις πετύχετε, αλλά να θυμάστε ότι είναι αμαρτία να σκοτώνεις τα κοτσύφια».
Αυτή είναι η συμβουλή του δικηγόρου Άττικους Φιντς στα παιδιά του, καθώς ο ίδιος αποφασίζει να υπερασπιστεί στο δικαστήριο το πραγματικό «κοτσύφι» αυτής της υπέροχης ιστορίας, έναν νεαρό μαύρο…».
Ανεμοδαρμένα Ύψη
Συγγραφέας: Emily Brontë
Εκδόσεις: Ψυχογιός
Μια εμβληματική ιστορία αγάπης και εκδίκησης, από το μακρινό 1847, εκτυλίσσεται στην άγρια φύση του αγγλικού βορρά.
«Η Κάθριν και ο Χίθκλιφ μεγαλώνουν μαζί. Το μελαχρινό άστεγο αγόρι που ο πατέρας της Κάθριν, ο κύριος Έρνσο, έφερε στο σπίτι θα γίνει ο σύντροφός της στα παιχνίδια και ο εκλεκτός της καρδιάς της. Μετά τον θάνατο του κυρίου Έρνσο, ο αδελφός της Κάθριν ταπεινώνει και μειώνει τον Χίθκλιφ, στερώντας του τη μόρφωση και κάθε ευκαιρία για εξέλιξη. Η Κάθριν, πιστεύοντας ότι ο Χίθκλιφ δεν είναι αντάξιός της, αποφασίζει να παντρευτεί κάποιον άλλο και ο Χίθκλιφ πικραμένος φεύγει από το σπίτι.
Όταν επιστρέφει λίγα χρόνια αργότερα, η μεταμόρφωση του Χίθκλιφ είναι εντυπωσιακή. Όμως πίσω από τους εκλεπτυσμένους τρόπους του κρύβεται το άσβεστο μίσος για εκείνους που τον ταπείνωσαν και τον έκαναν να υποφέρει. Το σατανικό του μυαλό μηχανεύεται ένα φοβερό σχέδιο εκδίκησης, που στο τέλος θα καταστρέψει και τον ίδιο».
Ο μικρός πρίγκιπας
Συγγραφέας: Antoine de Saint-Exupéry
Εκδόσεις: Ψυχογιός
Ένα μαγικό παραμύθι που γράφτηκε το 1940 και διαχρονικά «αγγίζει» την καρδιά μικρών και μεγάλων. Γράφτηκε στις Η.Π.Α., από τον Γάλλο αριστοκράτη, ποιητή, συγγραφέα και αεροπόρο Antoine de Saint-Exupéry. Πρωτοεκδόθηκε στα γαλλικά, στη Νέα Υόρκη, και ακολούθησε η μετάφρασή του στα αγγλικά. Σήμερα έχει μεταφραστεί σε περισσότερες από 250 γλώσσες και διαλέκτους, καθώς επίσης και στο σύστημα Μπράιγ.
Και ξαναγύρισε στην αλεπού:
«Αντίο…» της είπε.
«Αντίο», είπε η αλεπού. «Και να το μυστικό μου. Είναι πολύ απλό: δε βλέπεις σωστά παρά με την καρδιά. Την ουσία δεν τη βλέπουν τα μάτια».
«Την ουσία δεν τη βλέπουν τα μάτια», ξανάπε ο μικρός πρίγκιπας, για να το θυμάται.
«Είν’ ο καιρός που έχασες για το τριαντάφυλλό σου που το κάνει να’ χει τόση σημασία».
«Είν’ ο καιρός που έχασα για το τριαντάφυλλό μου…» είπε ο μικρός πρίγκιπας, για να το θυμάται.
«Οι άνθρωποι ξέχασαν αυτή την αλήθεια», είπε η αλεπού. «Μα εσύ δεν πρέπει να την ξεχάσεις. Γίνεσαι για πάντα υπεύθυνος για ό,τι έχεις εξημερώσει. Είσαι υπεύθυνος
για το τριαντάφυλλό σου…»
«Είμαι υπεύθυνος για το τριαντάφυλλό μου…» ξανάπε ο μικρός πρίγκιπας, για να το θυμάται.
LYS Book Club: 10 βιβλία αυτοβελτίωσης που θέλουμε να διαβάσουμε
