Όλοι αφοδεύουν, αλλά κανείς δεν μιλάει πραγματικά γι’ αυτό. Όμως, ενώ με το να μη μιλάμε για θέματα όπως οι κενώσεις μας, θεωρούμε ότι κρατάμε τις συνομιλίες μας πολιτισμένες, αυτό το ίδιο πράγμα μπορεί να σημαίνει ότι χάνουμε πολύτιμες ενδείξεις για την υγεία μας.
Οι κενώσεις σου έχουν να σου πουν πολλά, όπως το εάν τρως αρκετές φυτικές ίνες και αν πίνεις αρκετό νερό ή εάν το πεπτικό σου σύστημα επεξεργάζεται την τροφή πολύ αργά ή πολύ γρήγορα. Επίσης, αλλαγές που επιμένουν σε ό,τι αφορά τις κενώσεις σου ή περίεργο χρώμα στα κόπρανά σου μπορεί να είναι σημάδι μιας ιατρικής κατάστασης που απαιτεί θεραπεία.
Ξέρεις, όμως, τι είναι φυσιολογικό;
«Αφού πας στο μπάνιο, γύρνα και ρίξε μια ματιά. Με βάση αυτά που βλέπεις, καλό είναι να αναρωτηθείς: Είναι τα “κακά” μου φυσιολογικά;», μας λέει η Νίκη Μαρτιμιανάκη, διατροφολόγος – διατροφική θεραπεύτρια.
Από τις πρώτες στιγμές της εκπαίδευσής σου με τις πάνες και τα κακάκια του μωρού σου και σε κάθε ηλικία του ανθρώπου μέχρι τα γεράματά του, είναι σημαντικό να γνωρίζεις τι είναι φυσιολογικό με τα κόπρανά σου.
Βέβαια, αποδεικνύεται ότι υπάρχει μεγάλη ποικιλία σε αυτό που αποκαλούμε φυσιολογικό. Ακριβώς όπως ο καθένας διαφορετικός άνθρωπος κάνει τα “κακά” του, έτσι και τα κακά του καθενός είναι διαφορετικά. Και τα “κακά” σας μπορεί να μην είναι ακριβώς τα ίδια κάθε μέρα.
Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένα γενικά χαρακτηριστικά, όπως:
- Να αφοδεύεις καθημερινά. Μάλιστα το ιδανικό είναι να πηγαίνεις καθημερινά απο 1 με 2 φορές.
- Να κλάνεις/πέρδεσαι/αερίζεσαι (πες το όπως θες) καθημερινά. Μάλιστα το ιδανικό είναι να πέρδεσαι 15 φορές την ημέρα. Αν βέβαια οι πορδές είναι δύσοσμες σε ανυπόφορο βαθμό, αναρωτήσου τι έφαγες αλλά και την συνολική πεπτική σου υγεία.
- Να πηγαίνεις τουαλέτα άμεσα και να μην τα κρατάς.
- Να κοιτάς τα κόπρανα σου. Να παρατηρείς αλλαγές στο χρώμα, σχήμα, και αν επιπλέουν ή όχι.
- Να πίνεις περισσότερο νερό γιατί οι περισσότερες μορφές δυσκοιλιότητας είναι ελλιπής ενυδάτωση.
- Να τρως περισσότερα φυτικά τρόφιμα για την πεπτική σου υγεία.
- Να μην πίνεις αλκοόλ για την εντερική σου υγεία.
- Να κοιτάς ετικέτες και να μάθεις να διαβάζεις συστατικά, καθώς πολλά συστατικά προΐόντων στα ράφια υποβαθμίζουν τους μικροοργανισμούς στο έντερο. Αυτοί θέλουν ολικά ανεπεξέργαστα τρόφιμα.
- Να ασκείσαι για την ψυχική, οστεΐκή, εντερική σου υγεία και όχι για να χάσεις κιλά.
- Να βάζεις όρια σε καταστάσεις και ανθρώπους για την εντερική σου υγεία. Να ασκείς χόμπι, να κοιμάσαι και να σε φροντίζεις ψυχικά με αντίκτυπο την εντερική σου υγεία. Δεν έχεις παρατηρήσει έντονη εντερική κινητικότητα όταν στρεσάρεσαι ;
- Και να μη ντρέπεσαι να μιλάς ανοιχτά για την εντερική σου υγεία.
Χρώμα κοπράνων: Τι σημαίνει για την υγεία σου
Υπάρχει κανονικό χρώμα για τα κόπρανα; Τα «κανονικά» κόπρανα είναι καφέ, από το σκούρο μέχρι το καφέ του εσπρέσο. Το καφέ χρώμα οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στη χολή και τη χολερυθρίνη.
Η χολή είναι ένα κιτρινοπράσινο υγρό που παράγεται από το ήπαρ και αποθηκεύεται στη χοληδόχο κύστη. Η χολερυθρίνη είναι μια πορτοκαλοκίτρινη ουσία που παράγει το σώμα μέσω της φυσιολογικής διαδικασίας διάσπασης των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Μέσω της διαδικασίας της πέψης, αυτά τα υγρά αναμειγνύονται με τις τροφές σου και συνήθως κάνουν τα κόπρανα καφέ.
Θα δεις όμως και άλλα χρώματα
Το χρώμα των κοπράνων σου γενικά αντανακλά αυτό που καταναλώνεις – είτε πρόκειται για φαγητό, ποτά ή φάρμακα. Ενώ το καφέ είναι το πιο χαρακτηριστικό χρώμα, υπάρχουν και άλλα χρώματα που μπορεί να δούμε στην τουαλέτα.
Δες τι μπορεί να σημαίνει το χρώμα των κοπράνων σου για την υγεία σου:
- Μαύρα: Υπάρχουν μερικοί λόγοι για τους οποίους τα κόπρανά σου μπορεί να είναι μαύρα, όπως η λήψη συμπληρωμάτων σιδήρου. Αλλά τα μαύρα κόπρανα μπορεί επίσης να δείχνουν ότι έχεις αιμορραγία στο ανώτερο γαστρεντερικό (GI). Οποιαδήποτε εσωτερική αιμορραγία είναι ένα πρόβλημα, οπότε αν δεν μπορείς να καταλάβεις γιατί τα κακά σου είναι μαύρα, κλείσε αμέσως ένα ραντεβού με το γιατρό σου.
- Πράσινα: Εάν τα κακά σου είναι λίγο πρασινωπά, είναι εντάξει. Τα πράσινα κακά μπορεί να δείχνουν ότι το φαγητό σου διατρέχει γρήγορα το πεπτικό σου σύστημα ή ότι τρως πολλά φυλλώδη χόρτα όπως το σπανάκι. Και αν τα κακά σου ξαφνικά μοιάζουν με πράσινο νέον, η πιθανή αιτία είναι τα τεχνητά χρώματα από μείγματα ποτών, γλυκά με χρώματα ζχαροπλαστικής.
- Κόκκινα: Υπάρχουν διατροφικοί λόγοι για τους οποίους τα κακά σου μπορεί να γίνουν κόκκινα – παντζάρια, κράνμπερι, κόκκινη ζελατίνη ή χυμός ντομάτας. Αλλά τα κόκκινα κόπρανα μπορεί να είναι αιτία ανησυχίας γιατί μπορεί να σημαίνουν ότι έχετε αιμορραγία στο παχύ έντερο – αυτό μπορεί να είναι σημάδι καρκίνου του παχέος εντέρου ή πεπτικών διαταραχών. Τα ματωμένα κόπρανα μπορεί να φαίνονται επικαλυμμένα με κόκκινο χρώμα. Εάν δεν μπορείς να εξηγήσεις το κόκκινο χρώμα από τις διατροφικές σου επιλογές, επικοινώνησε με έναν γιατρό.
- Κίτρινα: Εάν τα κακά σου είναι κίτρινα, λιπαρά και μυρίζουν πολύ άσχημα, πιθανότατα σημαίνει ότι έχεις καταναλώσει πολύ λίπος. Αλλά μερικές φορές μπορεί να είναι σημάδι δυσαπορρόφησης, πράγμα που σημαίνει ότι το σώμα σου δεν είναι σε θέση να τραβήξει θρεπτικά συστατικά από τα τρόφιμα κατά τη διάρκεια της πέψης. Η δυσαπορρόφηση συνήθως συμβαίνει λόγω ασθένειας, τροφικής δυσανεξίας ή ασθενειών που επηρεάζουν την εντερική διαπερατότητα.
- Ασπριδερά: Το χρώμα κιμωλίας δεν είναι καλό σημάδι στα κακά σου. Μπορεί να δείχνει ότι το σώμα σου δεν παράγει χολή, ότι έχεις λοίμωξη ή ότι ο χοληδόχος πόρος είναι φραγμένος. Τα ωχρά κακά μπορεί επίσης να είναι παρενέργεια φαρμάκων, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων που χρησιμοποιούνται για τη διάρροια.
