Η διατροφική διαταραχή αποτελεί μια σοβαρή παθολογική κατάσταση που μπορεί να συμβεί στον καθέναν από εμάς. Ειδικότερα τα τελευταία χρόνια τα νούμερα στην Ελλάδα σχετικά με τις διατροφικές διαταραχές είναι ιδιαίτερα ανησυχητικά. Τι γίνεται, λοιπόν, στην περίπτωση που ένα αγαπημένο μας πρόσωπο πάσχει από κάποια διατροφική διαταραχή; Πώς το διαχειριζόμαστε; Υπάρχουν «σωστά» και «λάθη»;
Πράγματι, το να είμαστε τόσο «κοντά» σε ένα άτομο που βιώνει μια τέτοια κατάσταση έρχεται με πολλές προκλήσεις. Οι δυσκολίες που μπορεί να προκύψουν είναι αρκετές και πολυπαραγοντικές (στο σπίτι, στη σχέση, στην καθημερινότητα) και συχνά ίσως να μας κάνουν να αισθανόμαστε αβοήθητοι ή απαισιόδοξοι.
Σίγουρα, μία τέτοια συνθήκη απαιτεί καλή διαχείριση και πολλή προσοχή -μιας και πρόκειται για ένα σοβαρό ζήτημα- με σκοπό να προσφέρουμε στον φίλο μας την κατάλληλη υποστήριξη και καθοδήγηση για να ανταποκριθεί σε μία τέτοια κατάσταση. Πώς θα είμαστε, όμως, βέβαιοι ότι η υποστήριξή μας θα είναι πράγματι αποδοτική για την πρόοδο του αγαπημένου μας προσώπου;
Για να απαντήσουμε στο παρόν ερώτημα συμβουλευτήκαμε τη Δήμητρα Θεοδωράκη, διατροφολόγο-διαιτολόγο, ειδικευόμενη στις διατροφικές διαταραχές και τη Φανή Ζαφειρίδου, συμβουλευτική ψυχολόγο-ψυχοθεραπεύτρια, οι οποίες με τη γνώση και την εμπειρία τους μας ανέφεραν τις πρακτικές εκείνες που θα ήταν καλό να εφαρμόσουμε και άλλες που θα πρέπει να αποφύγουμε, ώστε να βοηθήσουμε ουσιαστικά το κοντινό μας πρόσωπο.
Να είσαι κατανοητικός
Είναι σημαντικό να κατανοείς τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο φίλος σου και να του δείχνεις συμπόνοια και κατανόηση. Να τον βοηθάς να αντιλαμβάνεται ότι η διατροφική διαταραχή είναι μια παθολογική κατάσταση και ότι δεν έχει καμία σχέση με τον χαρακτήρα ή την προσωπικότητά του. Είναι, επίσης, σημαντικό να μη του συμπεριφέρεσαι διαφορετικά απ’ ότι συνήθως, όπως για παράδειγμα να μην τον συμπεριλαμβάνεις σε κοινωνικά σχέδια υποθέτοντας πως θα απορρίψει την πρόταση.
Να είσαι υποστηρικτικός
Οι άνθρωποι που πάσχουν από διατροφικές διαταραχές συνήθως αντιμετωπίζουν πολλές προκλήσεις και ανάγκες. Χρειάζονται κάποιον που να τους ακούει, να τους υποστηρίζει και να τους δείχνει αγάπη. Είναι λάθος να κατηγορείς τον φίλο σου για την κατάστασή του ή να κάνεις σχόλια για το τι έφαγε ή για τα δυσάρεστα συναισθήματα που ίσως σου προκάλεσε, γιατί αυτό μπορεί να τον κάνει να αισθανθεί άσχημα και να επιδεινώσει την κατάστασή του. Θυμήσου πως εκείνος δεν θέλει να βρίσκεται σε αυτή την θέση, την ίδια στιγμή που η δική σου -πολύ σημαντική- θέση ως φίλος είναι να είσαι υποστηρικτικός.
Απόφυγε να σχολιάζεις την εμφάνιση ή το βάρος του
Η διατροφική διαταραχή είναι μια σοβαρή κατάσταση, κατά την οποία το άτομο αντιμετωπίζει προβλήματα με την εικόνα του και τον τρόπο που βλέπει τον εαυτό του. Σε αυτό το πλαίσιο, είναι βασικό να είσαι ευαίσθητος στα συναισθήματα του φίλου σου και να αποφεύγεις να κάνεις σχόλια που μπορεί να τον προκαλέσουν ή να τον θυμώσουν. Καλό θα ήταν να μην εκφράζεις την απογοήτευσή σου για το βάρος του ούτε να τον επαινείς για την πρόοδό του μετά από κάποιο γεύμα, καθώς αυτό μπορεί να ερμηνευτεί ως αποτυχία για εκείνον. Ο φίλος σου περνάει ήδη μια δύσκολη κατάσταση και οι αψιμαχίες θα ήταν καλό να αποφεύγονται.
Να στηρίζεις τη θεραπεία του
Είναι σημαντικό να υποστηρίζεις τη θεραπεία του φίλου σου και να τον ενθαρρύνεις να ακολουθήσει το πρόγραμμα του. Μπορείς να του προσφέρεις βοήθεια για να βρει ειδικούς διατροφολόγους και θεραπευτές, δείχνοντάς του ότι είσαι εκεί για να τον υποστηρίξεις και να τον βοηθήσεις σε αυτήν τη δύσκολη κατάσταση. Κι αυτό σημαίνει πως σε καμία περίπτωση δε θα πρέπει να επιβραβεύεις την αυτοπειθαρχία του στην στέρηση, καθώς αυτό δεν είναι κάτι άξιο θαυμασμού αλλά προέρχεται από την ψυχική διαταραχή του.
Μην προσπαθείς να λύσεις όλα τα προβλήματα του
Είναι σημαντικό να θυμάσαι ότι δεν είναι δυνατόν να λύσεις όλα τα προβλήματα του φίλου σου. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορείς να τον βοηθήσεις, αλλά πρέπει να αναγνωρίζεις τα όριά σου, να μην υποτιμάς το προβλημά του και, φυσικά, να ζητάς βοήθεια αν χρειαστεί.
Τέλος, να θυμάσαι πάντα ότι η διατροφική διαταραχή είναι -όπως είπαμε- μια σοβαρή κατάσταση, που χρειάζεται ειδική προσοχή και περίθαλψη. Εάν παρατηρείς ότι ο φίλος σου δεν βελτιώνεται με τις παραπάνω πρακτικές και χρειάζεται επαγγελματική βοήθεια, τότε θα πρέπει να τον ενθαρρύνεις να ζητήσει βοήθεια από ειδικούς στην υγεία και την ψυχολογία.
