Για το journaling, σου έχουμε ήδη μιλήσει αρκετά. Γνωρίζεις όμως τι είναι το shadow journaling που έχει γίνει trending στο TikTok; Την πρώτη φορά που άκουσα τον όρο shadow journaling, επέστρεψα νοητικά κάπου στο 2000, στη σοφίτα της Πάιπερ, της Πρου και της Φοίβη. Για τη σειρά Μάγισσες μιλάω και το σημείο του (υπέροχου) βικτωριανού τους σπιτιού όπου φυλούσαν το Βιβλίο των Σκιών. Τελικά το shadow journaling καμία σχέση δεν έχει με τίποτα από τα παραπάνω αν και λέγεται πως μπορεί να κάνει “θαύματα” για τη σχέση μας με τον εαυτό μας.
Το ημερολόγιο σκιάς είναι ένα είδος journaling που ζητά να επικεντρωθούμε στα πιο «σκιερά» κομμάτια της προσωπικότητάς μας και της ζωής μας. Τα πιο «ανεπιθύμητα» ή δύσκολα. Εκείνα που μπορεί να προκαλούν συναισθήματα ενοχικά ή φοβό. Κι ο σκοπός; Να γνωρίσουμε, να κατανοήσουμε και σταδιακά να αποδεχτούμε τον εαυτό μας ως σύνολο.
Τι είναι η «σκιά» στην ψυχολογία;
Ο πρώτος ψυχίατρος που μίλησε για τη σκιά που όλοι κρύβουμε μέσα μας ήταν ο Carl Jung στο άρθρο του Archetypes and the Collective Unconscious που δημοσιεύτηκε το 1934. Εκεί αποκάλυψε την ύπαρξη ενός τμήματος του εαυτού μας που είναι συνήθως καταπιεσμένο και κρυφό και που θα πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να αποδεχτούμε ώστε να μπορέσουμε να ζήσουμε ως υγιή και πλήρη άτομα.
Στη σύγχρονη ψυχολογία, η «σκιά» αναφέρεται σε όλα εκείνα τα πράγματα που θα περιγράφαμε, συνειδητά, ως ελατώμματα αλλά και σε πολλά ακόμα χαρακτηριστικά που υποσυνείδητα σαμποτάρουν τις προσπάθειές μας για μία καλή ζωή. Πλέον, μάλιστα, πολλοί ψυχοθεραπευτές επιλέγουν να δουλέψουν με αυτό το πιο κρυφό κομμάτι των θεραπευόμενών τους, μέσα από πρακτικές όπως είναι το ημερολόγιο σκιάς.
Ποια είναι τα οφέλη του ημερολογίου σκιάς;
Μέσα από το ημερολόγιο σκιάς μπορεί κανείς να ρίξει μια καλύτερη ματιά σε όλα όσα υποσυνείδητα κρύβει. Μπορεί για παράδειγμα να αντιληφθεί γιατί κάποια πράγματα τον κάνουν να θυμώνει σε δυσανάλογα μεγάλο βαθμό ή πού οφείλονται ορισμένες τραυματικές αντιδράσεις ενώ δεν θυμάται το τραύμα και γιατί τελικά επιλέγει να κρύβει κάποιες πτυχές του εαυτού του. Έτσι στόχος είναι όχι μονάχα να μπορέσει να αλλάξει όσα τον δυσκολεύουν αλλά και να αποδεχτεί ό,τι δεν μπορεί να αλλάξει ως αναπόσπαστα κομμάτια του εαυτού του. Το ημερολόγιο σκιάς μπορεί ακόμα να βοηθήσει στη διαχείριση του πόνου, της ντροπής, του πένθους ή κάθε δύσκολης περιόδου της ζωής σου.
Πώς θα βάλεις το ημερολόγιο σκιάς στη ρουτίνα σου
Επίλεξε ένα οποιοδήποτε άδειο τετράδιο ή σημειωματάριο και βάλε το ημερολόγιο σκιάς στο εβδομαδιαίο πρόγραμμά σου, όπως θα έκανες με ένα οποιοδήποτε ραντεβού, ώστε να έχεις πάντα χρόνο γι’ αυτό. Δημιούργησε μια ζεστή κι άνετη ατμόσφαιρα φτιάχνοντας ένα τσάι ή ανάβοντας ένα κερί κι όταν τελειώσεις το γράψιμο, χύσε το υπολοιπόμενο τσάι ή σβήσε το κερί, σαν ένα σημάδι πως κλείνεις τον κύκλο της πρακτικής, αφήνοντας πίσω σου ό,τι δεν θες να κουβαλάς στον νου σου όλη μέρα.
Τι να γράψεις σε ένα ημερολόγιο σκιάς;
Ξεκίνα ξεκαθαρίζοντας τις σκέψεις σου, γράφοντας μία σελίδα σχεδόν μηχανικά για οτιδήποτε περνάει από το μυαλό σου. Έπειτα αναλογίσου τις ανάγκες σου. Τι θα ήθελες να επεξεργαστείς σήμερα στο ημερολόγιό σου; Είναι ένα συγκεκριμένο ελάττωμα; Ένα βίωμα που σε ταλαιπωρεί; Ένα σχεσιακό μοτίβο που θα ήθελες να δουλευτεί; Είναι σημαντικό να επιλέξεις ξεκάθαρα ένα θέμα. Γράψε τα πάντα σχετικά με αυτό, χωρίς να κρίνεις ή να φιλτράρεις τα γραπτά σου. Διάβασε ξανά ό,τι έγραψες και προσπάθησε να αναγνωρίσεις τα μοτίβα που εγείρονται με τον καιρό. Κι αν θες λίγη έμπνευση, ξεκίνησε από τις παρακάτω ερωτήσεις.
- Τι συμβαίνει στην πραγματικότητα και τι συναισθήματα που γεννιούνται από αυτό;
- Τι σκέψεις κάνω για τα άτομα και για μένα σε αυτή την περίπτωση;
- Τι από αυτά έχω τη δύναμη να αλλάξω και τι όχι;
- Ποιος από τον κύκλο μου έχει ανάλογη συμπεριφορά με αυτή που με θυμώνει;
- Από τι με προστατεύει το συγκεκριμένο ελάττωμα ή η άμυνα;
- Τι με ενοχλεί πιο πολύ απ’όλα στους άλλους; Μήπως έχω κι εγώ αυτό το χαρακτηριστικό κάποιες φορές;
- Αν μπορούσα να ζήσω ως 100% ο εαυτός μου, τι θα άλλαζε στη ζωή μου;
- Τι φοβάμαι πως οι άλλοι μπορεί να ανακαλύψουν για μένα;
- Ποιο είναι το μεγαλύτερο ψέμα που έχω πει στον εαυτό μου;
- Ποιο είναι το μεγαλύτερο ψέμα που έχω πει σε κάποιον άλλο;
- Ποιες πτυχές του εαυτού μου παρουσιάζω καθημερινά;
- Ποιες πτυχές του εαυτού μου φοβάμαι και κρύβω, και γιατί;
- Που βρίσκεται η χαρά μου για τη ζωή;
