Καθώς μεγαλώνουμε, η ποιότητα του ύπνου μας τείνει να αλλάζει, την ίδια στιγμή που μπορεί να εμφανιστούν στο προσκήνιο διαταραχές, όπως είναι η αϋπνία ή η υπνική άπνοια, ως αποτελέσματα ποικίλων αιτιών.
Γι’ αυτό το λόγο, είναι σημαντικό να μάθουμε πώς αλλάζει ο ύπνος μας ανά δεκαετία, πώς οι επιλογές του τρόπου ζωής μας τον επηρεάζουν αλλά και ποιες είναι οι προκλήσεις που μπορεί να αντιμετωπίσουμε καθώς μεγαλώνουμε -και πώς θα τις αντιμετωπίσουμε. Κάτι, τέτοιο, μπορεί, άλλωστε, να συμβάλλει σημαντικά στην ανάπτυξη των κατάλληλων συνηθειών για έναν υγιή και επαρκή ύπνο (τουλάχιστον 6 ώρες την ημέρα σύμφωνα με τους ειδικούς), από τον οποίο θα επωφεληθούμε σημαντικά με την πάροδο του χρόνου.
Ο ύπνος στα 20
Επειδή αυτή η ηλικιακή ομάδα παρουσιάζεται πιο ευέλικτη όσον αφορά τις σωματικές της ανάγκες, οι καλές συνήθειες ύπνου -αν και συνιστώνται- δεν επιτυγχάνονται σε μεγάλο βαθμό -λόγω και του δραστήριου τρόπου ζωής της.
Ορισμένοι τρόποι για να εξασφαλίσουν οι 20άρηδες επαρκή ύπνο θα ήταν «να αποφεύγουν τη σημαντική πρόσληψη καφεΐνης (περισσότερο από ένα φλιτζάνι την ημέρα), να ελαχιστοποιούν το άγχος και να ασκούνται τουλάχιστον 30 λεπτά την ημέρα», τονίζει ο Paul Kaloostian , MD, νευροχειρουργός με έδρα την Καλιφόρνια.
Επιπλέον, η Dr Lynelle Schneeberg, PsyD., συνεργάτης της Αμερικανικής Ιατρικής Ακαδημίας Ύπνου και συγγραφέας, αναφέροντας πως το κλειδί είναι η συνέπεια, προτείνει: «το να ξυπνάς την ίδια ώρα κάθε μέρα (ή τουλάχιστον να προσπαθείς) μπορεί να σε βοηθήσει να ξυπνήσεις νωρίτερα και να κοιμηθείς νωρίτερα (και πιο εύκολα). Επιπλέον, η έκθεση στο φυσικό φως του ήλιου και η κατανάλωση πρωινού μέσα σε μια ώρα από το ξύπνημα να βοηθήσει το μυαλό σας να συνδέσει το πρωί με την έναρξη της ημέρας».
Ο ύπνος στα 30
Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει αυτή η δεκαετία σε σχέση με τον ύπνο, πηγάζει από εξωτερικούς παράγοντες, όπως είναι, για παράδειγμα, το πρόγραμμα της εργασίας μας, η χρήση της τεχνολογίας, οι οικογενειακές μας υποχρεώσεις, το άγχος για τα οικονομικά και πολλά ακόμη με τα οποία ερχόμαστε καθημερινά αντιμέτωποι. Το πρόβλημα εντείνεται ακόμη περισσότερο εάν είμαστε γονείς μικρών παιδιών, που θα πρέπει να εξισορροπούμε τον ύπνο μας με τις συνήθειες ύπνου των παιδιών μας. Έτσι, διαταραχές του ύπνου, όπως η αϋπνία ή η υπνική άπνοια, εάν αφεθούν χωρίς θεραπεία μπορούν να επηρεάσουν τη συνολική μας υγεία μακροπρόθεσμα.
Ο ύπνος στα 40
Σύμφωνα με τον Dr. Kaloostian, «τα άτομα στα 40 μπορούν να ακολουθούν τις ίδιες συμβουλές για επαρκή ύπνο με εκείνους στα 20 και τα 30». Ωστόσο, ειδικά κατά τη διάρκεια αυτής της δεκαετίας, είναι σημαντικό να ενημερωνόμαστε για το πώς μπορεί να αλλάξει ο ύπνος μας τις επόμενες δεκαετίες και -το κυριότερο- τι μπορούμε να κάνουμε εκ των προτέρων για να αποτρέψουμε ορισμένες από αυτές τις αλλαγές.
«Ο ύπνος δεν σχετίζεται μόνο με την ηλικία μας, αλλά και με την υγεία μας», εξηγεί η Dr. Nicole Avena, ερευνήτρια νευροεπιστήμονας και πρωτοπόρος στον τομέα του εθισμού στo φαγητό . Η ίδια αναφέρει πως μόνο όταν κατανοήσουμε τις προσωπικές μας ανάγκες και προσαρμόσουμε σε αυτές οποιαδήποτε συμβουλή, θα μπορέσουμε να «χτίσουμε» μια υγιεινή ρουτίνα ύπνου.
Ο ύπνος στα 50
Σύμφωνα με μελέτες, η ηλικία των 50 μπορεί να επιφέρει τις πιο έντονες αλλαγές στον ύπνο μας. «Οι άνθρωποι στα 50 αρχίζουν να αναπτύσσουν ιατρικές παθήσεις που συχνά απαιτούν πολλά φάρμακα, τα οποία με τη σειρά τους δύναται να επηρεάσουν σε μεγάλο βαθμό την ικανότητα κάποιου να κοιμάται αρκετά», τονίζει ο Dr. Kaloostian.
Οι διαταραχές στον ύπνο σε αυτή τη δεκαετία της ζωής μας, σχετίζονται, ωστόσο, και με το φύλο, αφού «κατά την εμμηνόπαυση, τα ποσοστά αϋπνίας των γυναικών αυξάνονται με γοργούς ρυθμούς, με τις τελευταίες μελέτες να δείχνουν ότι το 26% των γυναικών σε εμμηνόπαυση, αντιμετωπίζει το εν λόγω πρόβλημα», λέει η Avena. Άλλοι παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν σε διαταραχές ύπνου σε αυτή την ηλικία μπορεί να είναι οι μεταβολές στη μελατονίνη και τις ορμόνες της κορτιζόλης.
Ο Dr. Kaloostian τονίζει πως ενας πολύ καλός τρόπος για τα άτομα στην ηλικία των 50 (και μετά) να κοιμούνται επαρκώς είναι να λαμβάνουν όσο το δυνατόν περισσότερο ηλιακό φως. Η διαχείριση του στρες αποτελεί, επίσης, παράγοντα ζωτικής σημασίας.
Συμπερασματικά, ανεξάρτητα από την ηλικία, ο υγιεινός τρόπος ζωής, βασισμένος -μεταξύ άλλων- στη σωστή διατροφή και την τακτική άσκηση συνιστά καθοριστικό παράγοντα για να διατηρήσουμε έναν επαρκή και ποιοτικό ύπνο.
