Ο έρωτας είναι ένα από τα πιο ενθουσιώδη συναισθήματα που μπορεί να αισθανθεί κανείς. Αυτός ο κόμπος στο στομάχι, το καρδιοχτύπι και τα πόδια σου που νιώθεις να «κόβονται» όταν αντικρίζεις που έχεις ερωτευτεί, δεν συγκρίνονται με τίποτα άλλο! Φυσικά και εύχεσαι αυτό το αίσθημα να διαρκέσει για πάντα. Όμως αυτό δεν γίνεται. Σιγά-σιγά ο έρωτας ξεθωριάζει και, βέβαια, μαζί με αυτό έρχονται άλλα όμορφα συναισθήματα ανάμεσα σε σένα και τ@ σύντροφό σου.
Και πάλι, όμως, μπορεί να αναρωτιέσαι, αν τελειώνει ο έρωτας ή αν μπορεί να κρατήσει για πάντα. Όλα έχουν να κάνουν με τις χημικές ουσίες του εγκεφάλου μας. Όλα όσα σχετίζονται με τον έρωτα συμβαίνουν στον εγκέφαλο και όχι στην καρδιά ή στο στομάχι. Αυτό περιλαμβάνει και τον έρωτα, που ίσως να είναι προγραμματισμένος να είναι αρκετά βραχύβιος για όλους μας. Ή και όχι! Ας δούμε, όμως, ποια είναι τα στάδια για όλους μας.
Το στάδιο της ευφορίας
Τις τελευταίες δεκαετίες, oι νευροεπιστήμονες μελετούν την εγκεφαλική δραστηριότητα των ερωτευμένων ανθρώπων, από το πρώιμο έως το μεταγενέστερο στάδιο.
Στο πρώιμο στάδιο μιας σχέσης, «το στάδιο του ερωτευμένου», το άλλο άτομο είναι το επίκεντρο της ζωής σου. Σε αυτά τα πρώτα στάδια συγχωρείς τα πάντα. Το άλλο άτομο έχει ελαττώματα και τα βλέπεις, αλλά δεν έχει σημασία. Μπορεί να αφήνει τα βρώμικα πιάτα του στο νεροχύτη, αλλά σε κάνει να γελάς καθημερινά, οπότε δεν πειράζει. Εδώ τα καλά υπερτερούν των αρνητικών.
Η φάση αυτή διαρκεί από 6 μήνες μέχρι και 2 χρόνια. Υπάρχουν βέβαια και κάποιοι, περίπου το 15%-30% που ισχυρίζονται ότι αισθάνονται ερωτευμένοι σαν την πρώτη μέρα, ακόμη κι αν είναι με το άλλο άτομο 10 ή 15 χρόνια.
Το πρώιμο στάδιο της προσκόλλησης
Στο προηγούμενο στάδιο της ευφορίας, υπεύθυνοι για αυτά τα συναισθήματα είναι ασυνείδητοι παράγοντες όπως η έλξη και η ενεργοποίηση του συστήματος ανταμοιβής. Στις μελέτες οι εγκεφαλικές τομογραφίες των ζευγαριών που βρίσκονταν στα πρώτα στάδια του έρωτα έδειξαν υψηλά επίπεδα ντοπαμίνης, της χημικής ουσίας που ενεργοποιεί το σύστημα ανταμοιβής προκαλώντας μια έντονη έξαρση ευχαρίστησης. Σε αυτό, λοιπόν, το στάδιο, το πιο εξελιγμένο τμήμα του εγκεφάλου αρχίζει να αναλαμβάνει τα ηνία, συμπεριλαμβανομένης της περιοχής του εγκεφάλου που συνδέεται με τα συναισθήματα προσκόλλησης και τις ορμόνες προσκόλλησης, δηλαδή τη βαζοπρεσίνη και την ωκυτοκίνη (η γνωστή ορμόνη της αγάπης).
Σε αυτό το στάδιο η αγάπη είναι πιο βαθιά, γνωρίζεις το άτομα αληθινά, έχετε περάσει παρέα δυσκολίες, αλλά και όμορφες στιγμές και έχετε κοινές αναμνήσεις.
Το στάδιο της κρίσης
Το τρίτο στάδιο είναι συχνά το σημείο που φτιάχνει ή χαλάει τις σχέσεις. Αυτό που συμβαίνει σε αυτό το στάδιο είναι ζωτικής σημασίας για ό,τι ακολουθεί και μπορεί να ταυτιστεί με αυτό που συχνά αναφερόμαστε ως «εφτά χρόνια φαγούρα». Σχεδόν κάθε σχέση έχει μια φάση απομάκρυνσης. Είτε θα συνεχίσεις να απομακρύνεσαι με τ@ σύντροφό σου είτε θα ξανασμίξετε. Χρειάζεστε μια κρίση για να την ξεπεράσετε και να μπορέσετε να μιλήσετε γι’ αυτήν μαζί, και αυτό σημαίνει ότι έχετε μεγαλώσει και οι δύο και έχετε αλλάξει, πράγμα όχι απαραίτητα κακό. Αν καταφέρετε και ξεπεράσετε αυτή την κρίση, τότε θα καταφέρετε να μπείτε και στο επόμενο στάδιο που είναι η βαθιά σύνδεση.
Το στάδιο της βαθιάς σύνδεσης
Τώρα είναι το ήρεμο στάδιο της σχέσης. Μέχρι αυτό το σημείο, το ζευγάρι γνωρίζει καλά ο ένας τον άλλον, έχει περάσει τα αναπόφευκτα σκαμπανεβάσματα, ξέρει ότι μπορεί να αντιμετωπίσει τις κρίσεις και πιθανότατα έχει καταστρώσει ένα σχέδιο για την αντιμετώπιση μελλοντικών κρίσεων.
Τελικά πόσο κρατάει ο έρωτας;
Ο έρωτας κρατάει όσο εσείς τον διατηρείτε ζωντανό! Και ναι, μπορείς απλά χρειάζεται αμοιβαία προσπάθεια. Αν αναρωτιέσαι πώς θα τα καταφέρεις εμείς έχουμε μερικές συμβουλές!
- Διασκεδάστε: Είτε το πιστεύεις, είτε όχι (αν και καλό θα ήταν διότι εδώ μιλάει η επιστήμη και οι έρευνες) η διασκέδαση μέσα σε μια σχέση είναι από τους πιο αποτελεσματικούς τρόπους να κρατήσεις την σπίθα αναμμένη. Σύμφωνα με τις έρευνες λοιπόν τα ζευγάρια που κάνουν νέες, συναρπαστικές δραστηριότητες μαζί έχουν τεράστια οφέλη στη σχέση τους.
- Επικοινωνήστε: Είναι σημαντικό να επικοινωνείτε, να μιλάτε για τα πράγματα που σαν ενοχλούν, για εκείνα που εκτιμάτε ο ένας στον άλλον, για τα όνειρα και τις ελπίδες σας. Αφήστε, λοιπόν, τα κινητά στην άκρη και επικοινωνήστε ουσιαστικά.
- Περάστε χρόνο μόνοι σας: Ο ποιοτικός χρόνος μεταξύ σας είναι τόσο σημαντικός. Αλλά εξίσου σημαντικό είναι να περνάτε και χρόνο μόνοι σας, να δίνετε χρόνο στα χόμπι και τις φιλίες σας. Φυσικά, αν περνάτε χρόνο χωριστά θα λείψετε ο ένας στον άλλον. Αυτό δεν είναι κακό, αλλά υγιές.
- Μάθετε να λύνετε τις διαφωνίες σας και να συγχωρείτε: Αυτό έχει να κάνει και με την επικοινωνία. Είναι τόσο σημαντικό να μην παραμένετε τσακωμένοι και να μην αφήνετε μικρό-παρεξηγήσεις να μπαίνουν ανάμεσα σας. Αποδεχτείτε ότι θα γίνονται λάθη και από τις δύο πλευρές και με θέληση και συζήτηση θα μπορείτε να τα λύνετε.