Υπάρχει μια σύγχυση γύρω από το τι είναι αγάπη, πώς εκφράζεται αλλά και τι θέση θα μπορούσε να έχει η κτητικότητα μέσα σε αυτή. Κάποιοι θεωρούν πως η αγάπη και ο έρωτας εμπεριέχουν σίγουρα και μία δόση κτητικότητας. Άλλοι, πάλι, είναι της άποψης πως οποιαδήποτε μορφή της κι αν εμφανιστεί σε μια σχέση θα αποβεί σίγουρα καταστροφική.
Τι σημαίνει, όμως, «κτητικότητα»;
Η κτητικότητα υποδηλώνει μια υπερβολική κατάσταση κατά την οποία το άτομο δεν μπορεί να δεχθεί την ιδέα να μοιραστεί πράγματα ή και πρόσωπα που θεωρεί «αποκτήματά» του. Και ως γνωστόν, οτιδήποτε γίνεται σε υπερβολικό βαθμό έχει αρνητικά αποτελέσματα και επηρεάζει πάρα πολύ την πορεία μίας σχέσης, πόσο μάλλον στις περιπτώσεις που λειτουργούν και οι δυο σύντροφοι με τον ίδιο τρόπο.
Με λίγα λόγια, η κτητικότητα στη σχέση σίγουρα δεν είναι αγάπη, ούτε προστασία. Είναι μια κατάσταση που συχνά «πάει παρέα» και με άλλες τοξικές συμπεριφορές, όπως είναι η εμμονή, η προσπάθεια επιβολής εξουσίας και η παθολογική ζήλια.
Ποια είναι τα σημάδια που δείχνουν κτητική συμπεριφορά;
Τα σημάδια που δείχνουν κτητική συμπεριφορά μέσα σε μία σχέση είναι πολλά.
Θέλει να είναι η προτεραιότητά σου
Ένας κτητικός σύντροφος δεν θέλει απλώς να είναι η προτεραιότητά σου, αλλά περιμένει να παραμελήσεις τα πάντα για να είσαι διαθέσιμ@ για χάρη του 24/7. Δεν μπορεί να αντιληφθεί πως έχεις κι άλλες προτεραιότητες, ακριβώς όπως συμβαίνει σε κάθε ισορροπημένο άνθρωπο με στόχους και όνειρα.
Σε απομονώνει από όλους και από όλα
Εάν ο/η σύντροφός σου δεν αντέχει στη σκέψη ότι θέλεις να βγεις με την παρέα σου χωρίς να είναι κι εκείν@ μαζί ή σου απαγορεύει να περάσεις χρόνο με αυτούς που αγαπάς, τότε όχι δεν θέλει το καλό σου. Αντίθετα, επιθυμεί να σε απομονώσει από όλους και από όλα, ώστε να μπορεί πιο εύκολα να σε ελέγχει πρακτικά και συναισθηματικά.
Σε κριτικάρει διαρκώς
Όταν ο/η σύντροφός σου σε κριτικάρει για τα πάντα χωρίς αυτή η κριτική να είναι εποικοδομητική, τότε δεν ενδιαφέρεται να σε βοηθήσει να «βελτιωθείς», αλλά επιθυμεί να σε γεμίσει ανασφάλεια. Εάν δεν είχε σκοπό να σε αλλάξει τελείως τότε θα σε ήθελε ακριβώς έτσι όπως είσαι και θα αποδεχόταν τα ελαττώματα και τις ιδιοτροπίες σου.
Παραβιάζει την ιδιωτικότητά σου
Για να πετύχει μια σχέση θα πρέπει και τα δύο μέρη να μπορούν να διατηρήσουν την ατομικότητά τους. Όταν αντιλαμβάνεσαι πως ο/η σύντροφός σου έχει αρχίσει να ψαχουλεύει τα πράγματά σου ή να κοιτάει τα μηνύματα στο κινητό σου, τότε τη θέση του έρωτα την έχει πάρει η ζήλια και η κτητικότητα. Το ότι είσαι σε μία σχέση δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι ο άνθρωπός σου έχει το δικαίωμα να σε κάνει να χάσεις την προσωπική σου ζωή και την ταυτότητά σου.
Φράσεις που ακούμε συχνά από έναν κτητικό σύντροφο
«Κανείς δε θα σε αγαπήσει όπως εγώ»
Αυτή η φράση όταν ακούγεται σε κάθε ευκαιρία είναι σαν να σου λέει ότι δεν υπάρχει αγάπη εκεί έξω παρά μόνο αυτή που σου προσφέρει ο συγκεκριμένος άνθρωπος ή ότι δεν είσαι αρκετά άξιος/α να αγαπηθείς. Ο στόχος είναι να σου δημιουργήσει την ψευδαίσθηση ότι δεν έχεις άλλη επιλογή από το να μείνεις για πάντα δίπλα του και έτσι καταλήγεις να μένεις σε αυτή τη σχέση από ανασφάλεια.
«Αν φύγεις θα πεθάνω»
Αποτελεί θα λέγαμε μία από τις χαρακτηριστικότερες φράσεις ενός κτητικού ανθρώπου που προσπαθεί με όλους τους δυνατούς τρόπους να σε κρατήσει κοντά του και να σ’ έχει του χεριού του. Μια τέτοια δήλωση αποσκοπεί στο να σε κάνει να νιώσεις τύψεις και ενοχές, ώστε να παραμένεις στη σχέση επειδή φοβάσαι μην κάνει πράξη την απειλή του.
«Μετά από όλα όσα έχω κάνει για εσένα;»
Η αγάπη είναι ανιδιοτελής και αυτό σίγουρα δε σημαίνει να υπενθυμίζεις ή ακόμα χειρότερα να κοπανάς στον άνθρωπό σου όλα όσα έχεις κάνει γι’ αυτόν, κάνοντάς τον να νιώθει ότι σου χρωστάει. Ό,τι κάνεις, το κάνεις γιατί το επιθυμείς, όχι επειδή περιμένεις αντάλλαγμα.
«Θα είσαι για πάντα δικ@ μου
Στην αρχή των μεγάλων ερώτων και ακόμη περισσότερων μελιών αυτή η φράση μπορεί να χαρακτηριστεί έως και ρομαντική. Όταν όμως αρχίζει να γίνεται καραμέλα, τέτοιες απόλυτες δηλώσεις σε κάνουν να σκέφτεσαι μήπως είναι λίγο υπερβολικό όλο αυτό. Γιατί κακά τα ψέμματα, το «για πάντα» συμβαίνει σπάνια!
Η κτητικότητα μπορεί να αλλάξει;
Η κτητικότητα μέσα στη σχέση από κάποια στιγμή και μετά τείνει να θεωρηθεί ακόμα και επικίνδυνη, ανάλογα σε τι επίπεδο την βιώνουμε. Γι’ αυτό όσο πιο γρήγορα αντιληφθούμε τι συμβαίνει τόσο πιο πιθανό είναι να αλλάξουν τα πράγματα. Έτσι, αν έχουμε εντοπίσει κάποια σημάδια κτητικής συμπεριφοράς από τ@ σύντροφό μας και τα αγνοούμε, τότε αυτά θα συνεχίσουν να διαιωνίζονται και σύντομα θα αποκτήσουν ισχυρή θέση μέσα στη σχέση μας.
Και μπορεί κάποιοι να θεωρούν ότι ένα κτητικό άτομο δεν μπορεί να αλλάξει ουσιαστικά, αφού τέτοιες συμπεριφορές είναι συνήθως βαθιά ριζωμένες, εμείς πάλι πιστεύουμε πως αφενός χρειάζεται θέληση από τον ίδιο για να καταφέρει να αποβάλει από πάνω του τέτοια μελανά σημεία του χαρακτήρα του, αφετέρου δεν θα ήταν κακό να κάνουμε και εμείς μία συζήτηση μαζί του δείχνοντάς του το «σωστό δρόμο» για μία τέτοια αλλαγή.