Κάθε γονέας στην διάρκεια της ανατροφής του παιδιού του, μπορεί να κάνει κάποια λάθη. Το πρώτο βήμα βέβαια είναι να τα αναγνωρίσουμε και το επόμενο και πιο σημαντικό να μην τα επαναλάβουμε, προσπαθώντας να διαχειριστούμε τις καταστάσεις με διαφορετικό και πιο αποτελεσματικό τρόπο. Ας δούμε λοιπόν τα πιο συνηθισμένα λάθη που κάνουν αρκετοί γονείς και πως μπορούν να τα διορθώσουν.
1. Αποφασίζουμε για εκείνα
Τι θα φάνε όταν είμαστε έξω, ποιες δραστηριότητες θα κάνουν, ποια παιδιά θα καλέσουμε στο σπίτι για παιχνίδι, πότε θα παίξουν, αλλά και πώς θα γίνουν όλα αυτά με κάθε λεπτομέρεια οργανωμένη από εμάς. Λειτουργούμε σαν διαχειριστές της καθημερινότητάς τους και έχουμε μερικές καλές δικαιολογίες γι’ αυτό. Αυτό κάποια παιδιά μπορεί στην παιδική ηλικία να τα ενθαρρύνει σταδιακά όμως οι γονείς χρειάζεται να μειώνουν αυτό τον παρεμβατικό τρόπο για να μπορούν και να έχουν τον χώρο να αρχίσουν να αποφασίζουν μόνοι τους και να αναπτύσσουν τις δικές τους πρωτοβουλίες.
Πώς θα το διορθώσουμε:
Όταν είναι μικρά τα παιδιά προσπαθούμε να αναγνωρίσουμε τις προτιμήσεις τους, για αρχή μπορείτε να δοκιμάσετε διάφορες δραστηριότητες και να δώσετε ανά διαστήματα επιλογές στο παιδί σας μέχρι να καταλήξει και εκείνο σε κάτι που απολαμβάνει.
Καλό είναι να τους δίνουμε επιλογές που θεωρούμε ότι θα τα ωφελήσουν, που μπορούμε κι εμείς να υποστηρίξουμε, και μετά να αφήνουμε τα ίδια να αποφασίζουν.
2. Ξεχνάμε ότι λειτουργούμε ως πρότυπο «καθρέφτης»
Ποιος είναι όλη μέρα στο κινητό; Ποιος δεν κάνει γυμναστική; Ποιος δεν τρώει υγιεινά; Ποιος φωνάζει; Αν το κάνουν οι γονείς τότε είναι σίγουρο ότι θα το κάνουν και τα παιδιά.
Πώς θα το διορθώσουμε:
Η μάθηση μέσω παρατήρησης και η συμπεριφορική μάθηση είναι υπεύθυνες για τον μεγαλύτερο όγκο των πληροφοριών που λαμβάνουμε, αλλά κυρίως που υιοθετούμε. Αν θέλουμε, λοιπόν, να διδάξουμε κάτι στα παιδιά μας, ας το εφαρμόσουμε πρώτοι εμείς. Μπορούμε;
Γίνε λοιπόν το παράδειγμα και με αυτό τον τρόπο δε θα χρειάζεται να καθοδηγείς το παιδί σου, αλλά θα σε ακολουθήσει στα σημαντικά κομμάτια για τη ζωή του.
3. Τα συγκρίνουμε με άλλα παιδιά / Θέλουμε να ανταποκρίνονται στις προσδοκίες μας
Συχνά ως γονείς πέφτουμε στην παγίδα να συγκρίνουμε τις κατακτήσεις και τις ικανότητες του παιδιού με αυτές άλλων παιδιών και να νιώθουμε ανασφάλεια αν το δικό μας παιδί δεν τα καταφέρνει το ίδιο καλά.
Βλέπουμε πχ ότι το κοριτσάκι στην ίδια τάξη, είναι καλύτερο στα μαθηματικά και στην αποστήθιση της προπαίδειας από ότι το δικό μας παιδί ή ένα άλλο παιδί συνομήλικο κάνει περισσότερες δραστηριότητες εξίσου καλά, ενώ το δικό μας παιδί αρνείται.
Πώς θα το διορθώσουμε:
Εστιάζοντας στο δικό μας παιδί, στις δικές του δυνατότητες και προτιμήσεις. Είναι λάθος οι γονείς να προβάλλουν στο παιδί τους είτε από προσωπική θέση είτε μέσω σύγκρισης αυτά που οι ίδιοι θέλουν για το παιδί τους χωρίς να λαμβάνουν υπ’ όψιν τους το ίδιο το παιδί. Αυτό σημαίνει πως ένας γονέας μπορεί να προβάλλει στο παιδί του πολύ εύκολα την εικόνα που ο ίδιος έχει σχηματίσει για εκείνο, παραβλέποντας αν το παιδί του θέλει – ή έχει την δυνατότητα να ανταποκριθεί σε όλες αυτές τις προσδοκίες.
Περισσότερο από κάθε δεξιότητα σημασία έχει το παιδί να είναι ευτυχισμένο και χαρούμενο, αλλά και να νιώθει καλά με τον εαυτό του, και αυτό θα επιτευχθεί ανακαλύπτοντας κομμάτια που του αρέσουν χωρίς πίεση.
4. Υποβαθμίζουμε τα συναισθήματά τους
«Σταμάτα να κλαις τώρα!» «Έλα, πώς κάνεις έτσι;» «Είσαι υπερβολικός», «Καλά, αυτό το πράγμα σε φοβίζει;» Πολλές φορές θεωρούμε ότι επειδή τα παιδιά μας είναι μικρά, τα συναισθήματά τους είναι ασήμαντα. «Κι όμως, ένα νήπιο που έχει χάσει το κουκλάκι του βιώνει συναισθήματα πολύ μεγαλύτερα σε ένταση από ενός ενήλικα, απλά έχουν μικρότερη διάρκεια γιατί δεν τα ενισχύει με πολλές αρνητικές σκέψεις».
Πώς να το διορθώσουμε:
Αρκεί να σεβαστούμε και να κατανοήσουμε αυτό που νιώθουν. Πολλές φορές μάλιστα χρειάζεται μόνο να το αφήσουμε να ακουστεί. Είναι σπουδαίο το παιδί να νιώθει ότι μπορεί να μας εκφράσει κάθε συναίσθημά του και εμείς είμαστε εκεί να το ακούσουμε και να το αποδεχτούμε.
Αυτό που χρειάζεται να μη ξεχνάτε είναι πως να μάθετε να «μπαίνετε» εσείς στον δικό τους κόσμο και αν ακούτε τι προσπαθούν να σας επικοινωνήσουν με κάθε τι που εκφράζουν ή τι μπορεί να σημαίνουν κάποια συναισθήματα για το παιδί σας.
5. Τα υπερπροστατεύουμε
Προσπαθούμε να προλάβουμε ή σπεύδουμε να παρηγορήσουμε τα παιδιά μας προτού καν αυτά το ζητήσουν
Κάτω από τον μανδύα της αγάπης, τους στερούμε την ευκαιρία να βιώσουν τα αρνητικά συναισθήματα, να τα επεξεργαστούν και να μάθουν να τα αντιμετωπίζουν. Με αυτό τον τρόπο αρχικά «ενοχοποιούμε» τα αρνητικά συναισθήματα με αποτέλεσμα τα παιδιά μας να μην νιώθουν καλά όταν τα βιώνουν και αρχικά να δυσκολεύονται. Έπειτα δεν θα έχουν και τρόπους διαχείρισης αυτών των συναισθημάτων, αφού καλά- καλά δεν επιτρέπεται να τα νιώθουν ή να τα εκφράζουν, έτσι αυτό μπορεί είτε σε ατομικό είτε σε διαπροσωπικό επίπεδο να τους δημιουργήσει πίεση και αγωνία ενώ μπορεί σε διάφορες συνθήκες να μη γνωρίζουν πως να τις διαχειριστούν.
Πώς θα το διορθώσουμε:
Σαφώς και ως γονείς πρέπει να είμαστε δίπλα στο παιδί μας, όμως, προσπαθώντας να αφανίσουμε τον πόνο, το μόνο που πετυχαίνουμε είναι να τον καμουφλάρουμε. Έτσι, τα παιδιά μας και βιώνουν τον πόνο –αυτό δεν το απέφυγε ποτέ κανείς– και τους καλλιεργούμε μια αίσθηση «αδυναμίας».
6. Δεν βάζουμε πραγματικά όρια
Πόσες φορές μέχρι τώρα στην καριέρα σου ως γονιός έχεις βάλει τιμωρία και μετά από λίγο την έχεις πάρει πίσω; Τα παιδιά είναι απίθανοι διαπραγματευτές. Γιατί έτσι μαθαίνουν να διεκδικούν, δοκιμάζοντας τα όριά μας, και μαζί μ’ αυτό μαθαίνουν και τα δικά τους όρια. Εμείς, πάλι, θέλοντας να αποφύγουμε ένα ακόμη ξέσπασμα, δεν επιμένουμε σε αυτό που είπαμε.
Πώς θα το διορθώσουμε:
Αρκεί να καταλάβουμε ότι ο καθορισμός ορίων δεν σας κάνει κακό ή άδικο γονέα, ακόμη και αν το παιδί σας, σας πει κάτι τέτοιο από θυμό.
Να θυμάστε πως θέτοντας όρια τα παιδιά:
- Αποκτούν μια σταθερή αίσθηση εαυτού: Όταν τα παιδιά βιώνουν ένα περιβάλλον χωρίς όρια, τότε αισθάνονται πως μπορούν να κάνουν ή να λειτουργούν όπως θέλουν καλύπτοντας τις ανάγκες τους, κάτι που δεν χτίζει σε καμία περίπτωση αυτό που λέμε «καλή αυτοεκτίμηση» και παράλληλα θα δημιουργεί δυσκολίες και στις διαπροσωπικές του σχέσεις.
Μειώνονται οι εντάσεις: τα όρια στη ζωή του παιδιού λειτουργούν ως υπενθύμιση πως μπορούν να προσπαθήσουν να διαχειριστούν διάφορες καταστάσεις με διαφορετικούς τρόπους. Όταν λοιπόν αρχίσουν να βιώνουν πως τα πράγματα μπορούν να διαχειριστούν μέσω αυτών των κανόνων, τότε δεν θα έχουν την ανάγκη να διεκδικήσουν με ένταση ή αρνητικό τρόπο οτιδήποτε.
Πώς θα το καταφέρετε:
- Επιβεβαιώστε ότι είστε εκεί για εκείνο, μείνετε ήρεμοι και βοηθήστε το παιδί σας να ηρεμήσει και το ίδιο.
- Διαβεβαιώστε το παιδί σας πως εξακολουθείτε να το αγαπάτε!
- Καθιερώστε αποτελεσματική επικοινωνία: Δείξτε στα παιδιά σας ένα τρόπο- μέσο για να εκφράζουν τις απόψεις και τις ανάγκες τους με έναν υγιή και λειτουργικό τρόπο. Αυτό μπορεί να ξεκινήσει και από τη δική σας στάση, για παράδειγμα μιλήστε στο παιδί σας με ευγενικό τόνο, να είστε φιλικοί και όχι επιθετικοί σε όσα του λέτε, μην υποτιμάτε ότι έχει να σας πει, προσπαθήστε να ακούσετε τι είναι αυτό που θέλει να μοιραστεί μαζί σας.
