Οι αληθινοί φίλοι που έχουμε στη ζωή μας αποτελούν ένα μεγάλο στήριγμα για εμάς. Οφείλουμε λοιπόν κι εμείς με τη σειρά μας, να είμαστε δίπλα τους και να τους στηρίζουμε.
Σίγουρα, οι περισσότεροι από εμάς έχουμε βρεθεί αντιμέτωποι με καταστάσεις όπου ο φίλος μας χωρίζει, θρηνεί μια απώλεια, αισθάνεται απογοητευμένος ή γενικότερα διανύει μια δύσκολη περίοδο. Και τότε είναι που αρχίζουμε να ανησυχούμε και να αναρωτιόμαστε πώς να διαχειριστούμε μια τέτοια κατάσταση, αφού δεν είμαστε ειδικοί.
Η συμπαράσταση σε φίλο, συγγενή, συνάδελφο, όμως, αποτελεί μια ικανότητα που υπήρχε και πριν την ανακάλυψη της ψυχοθεραπείας και δεν χρειάζεται να διαποτίζεται από επιστημονική γνώση. Άλλωστε, η βοήθεια που μπορούμε και είμαστε σε θέση να παρέχουμε σε έναν κοντινό μας άνθρωπο είναι από τη θέση συνανθρώπου που συμπάσχει και όχι του ψυχολόγου.
Συμπαράσταση σε φίλο: Οι τρόποι για να το κάνουμε
1. Άκουσέ τον
Το πρώτο βήμα που θα ήταν καλό να ακολουθήσουμε είναι να τον ακούσουμε προσεκτικά. Το να ακούμε τις σκέψεις, τις ανησυχίες και τα συναισθήματα του χωρίς να παίρνουμε θέση για αυτά αποτελεί -αν μη τι άλλο- μια στάση ουσιαστικής κατανόησης κα ενσυναίσθησης. Είναι χρήσιμο να μπορούμε να επιβεβαιώσουμε και να αποδεχθούμε σιωπηλά την κατάστασή του αντί να προσπαθούμε να τον πείσουμε να μην αισθάνεται έτσι.
2. Ρώτησέ τον τι μπορείς να κάνεις γι αυτόν
Στο ερώτημα «πώς να τον/ην παρηγορήσω;», ο καταλληλότερος άνθρωπος που μπορεί να μας δώσει απάντηση είναι εκείνος που θέλουμε να παρηγορήσουμε. Η ερώτηση είναι ο πιο εύκολος και ευθύς τρόπος για να πάρουμε αυτήν την πληροφορία. Σύμφωνα, μάλιστα, με τη Φανή Ζαφειρίδου, συμβουλευτική ψυχολόγο – ψυχοθεραπεύτρια, «το πρώτο βήμα που θα ήταν καλό να ακολουθήσουμε είναι να τον ρωτήσουμε πως αισθάνεται, ώστε να βεβαιωθούμε ότι είναι “ανοιχτός” σε βοήθεια, γιατί ο καθένας βρίσκει παρηγοριά σε διαφορετικά πράγματα». Εκεί που κάποιος, δηλαδή, έχει ανάγκη απλώς από μια αγκαλιά, κάποιος άλλος μπορεί να έχει ανάγκη από συζήτηση ή ακόμη και να θέλει να μείνει μόνος του.
3. Να είσαι διακριτικά παρών
Μερικές φορές το μόνο που χρειαζόμαστε πραγματικά από έναν φίλο είναι να γνωρίζουμε ότι είναι εκεί για εμάς, χωρίς να μας επιβάλλει την παρουσία του με το ζόρι, πνίγοντάς μας με συνεχείς συμβουλές, υποδείξεις και κριτική. Είναι ανακουφιστική και καθησυχαστική συνάμα η βεβαιότητα ότι έχουμε κάποιον στον οποίο μπορούμε να στραφούμε, όταν έχουμε πάρει το χώρο και το χρόνο που χρειαζόμαστε και είμαστε πια έτοιμοι να δεχθούμε τη βοήθειά του.
4. Στείλτου ένα ενθαρρυντικό μήνυμα
«Σε σκεφτόμουν και αναρωτιόμουν πώς είσαι», «Νοιάζομαι για σένα και είμαι εδώ για ό,τι χρειαστείς». Δεν χρειάζονται πολλά ή «περίπλοκα» λόγια για να κάνουμε τον φίλο μας να αισθανθεί όμορφα και ανάλαφρα. Λίγες και κυρίως ειλικρινείς λέξεις είναι αρκετές και πολλές φορές ιδιαίτερα βοηθητικές.
5. Μην τον κρίνεις
Ο φόβος της κρίσης μπορεί να είναι ένα μεγάλο -αν όχι το μεγαλύτερο- εμπόδιο για κάποιον που προσπαθεί να μιλήσει για το πώς αισθάνεται. Είναι εύκολο να παρασυρθούμε στην άσκηση κριτικής, ειδικά όταν γνωρίζουμε αρκετά καλά τον άλλον αλλά και την πορεία μέσα από την οποία έφτασε στην δύσκολη συνθήκη που βιώνει στο εδώ και τώρα. Η κριτική, όμως, για τα πιθανά λάθη που τον οδήγησαν εδώ δεν είναι επί του παρόντος, διότι ενδέχεται να τον κάνει να αισθανθεί πως δεν τον καταλαβαίνουμε, δημιουργώντας του παραπάνω τύψεις και ενοχές, κάτι που κάθε άλλο από παρηγοριά και στήριξη αποτελεί.
6. Συνεχίστε να κάνετε μαζί πράγματα που σας αρέσουν
Τελευταίο αλλά εξίσου σημαντικό: το ότι ο φίλος μας περνάει μια δύσκολη κατάσταση δε σημαίνει πως θα πρέπει να αλλάξουμε συμπεριφορά απέναντί του. Ίσα ίσα που αν συνεχίσουμε να κάνουμε τα πράγματα που κάναμε πάντα μαζί του και μας αρέσουν, ίσως τον βοηθήσουμε να ξεχαστεί για λίγο και να περάσει πραγματικά καλά- αν είναι κάτι που θέλει φυσικά. Μπορούμε να του προτείνουμε μια βόλτα για καφέ, έναν περίπατο στη φύση, ένα ταξίδι, ψώνια ή οτιδήποτε θεωρούμε πως θα μπορούσε να τον χαλαρώσει και να τον βοηθήσει να αλλάξει διάθεση.
Φυσικά, αν πρόκειται για μία κατάσταση που συνεχίζεται για πολύ καιρό, χωρίς να παρουσιάζει κάποια ιδιαίτερη βελτίωση, μπορείς να του προτείνεις -χωρίς επιβολή ή πίεση- να αναζητήσει επιπλέον βοήθεια κι υποστήριξη από έναν ειδικό.
Η Φανή Ζαφειρίδου είναι συμβουλευτική ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια, www.fanizafeiridou.gr
