Sankalpa στα σανσκριτικά σημαίνει «πρόθεση, θέληση, απόφαση». Αναφέρεται στη συνειδητή πρακτική που οδηγεί μια βαθιά επιθυμία να εμπεδωθεί σε βαθύ υποσυνείδητο επίπεδο. Ως αποτέλεσμα, οι πράξεις, οι επιλογές και η συμπεριφορά μας ευθυγραμμίζονται με όλα όσα χρειάζεται για να κάνουμε την επιθυμία μας πραγματικότητα. Μας εξοπλίζει με δυνατή προσήλωση, σαν να έχουμε δώσει έναν όρκο στον εαυτό μας.
Σε αντίθεση με την ελληνική έκφραση «η πρόθεση μετράει», που υπονοεί ότι κάτι ήθελες να κάνεις αλλά τελικά δεν έδρασες, η sankalpa ενέχει ως αναπόσπαστο στοιχείο της τη δράση. Το ενδιαφέρον είναι ότι αν αναλύσουμε ετυμολογικά τη λέξη «πρόθεση» εντοπίζουμε μέσα της τη δράση: «προ της θέσης». Αυτό που προηγείται δηλαδή προκειμένου να βρεθείς σε μια θέση. Η απαραίτητη προϋπόθεση της δράσης.
Στην πρακτική της yoga, η sankalpa δημιουργεί τον χώρο για να συνδεθεί ο νους με το σώμα. Μας βοηθά να διατηρούμε την επίγνωσή μας και την προσοχή μας στο πώς κάνουμε αυτό που κάνουμε. Συμβαίνει μερικές φορές να μπαίνουμε σε μια θέση (asana) αισθανόμενοι έπαρση ή ανεπάρκεια. Η sankalpa θα στρέψει την ενέργειά μας προς υψηλές αξίες, όπως η ευγνωμοσύνη, η αγάπη, η χάρη, η απόλαυση, και έτσι θα δώσει μεγαλύτερη αξία στην πρακτική μας. Με αυτόν τον τρόπο μάς φανερώνει το μονοπάτι για να αισθανόμαστε καλά και να εξελισσόμαστε. Το ίδιο μπορεί να κάνει και στη ζωή μας.
Sankalpa: Ποια είναι η πρόθεση και ποιος στόχος
Είναι σημαντικό να καταλάβουμε πώς η δυνατή πρόθεση σχετίζεται και ταυτόχρονα διαφέρει από το να έχεις έναν στόχο. Οι στόχοι επικεντρώνονται στο πώς να πετύχουμε κάτι έξω από εμάς. Έχουν να κάνουν με το τι συγκεκριμένα θέλουμε να έχουμε στη ζωή μας. Θέλουμε την τάδε δουλειά, αυτό το σώμα, εκείνο το σπίτι κτλ. Οι στόχοι μάς βοηθούν να παραμένουμε αφοσιωμένοι σε πράγματα που είναι σημαντικά για μας. Να ξυπνάμε το πρωί τη συγκεκριμένη ώρα, να καταβάλλουμε τον κόπο που χρειάζεται, να τηρούμε το πρόγραμμα. Τίποτα από όλα αυτά δεν θα συνέβαινε χωρίς στόχους.
Η πρόθεση εστιάζει στο πώς θέλουμε να αισθανόμαστε βαθιά μέσα μας. Εστιάζει στη μεγαλύτερη εικόνα. Κανένας στόχος δεν έχει νόημα αν τον κατακτήσαμε και στο τέλος δεν αισθανόμαστε καλά. Σας έχει τύχει να πετύχετε έναν στόχο και μόλις το καταφέρατε, αντί για βαθιά ικανοποίηση για την επίτευξη, να αισθάνεστε την ανάγκη να σπεύσετε στην αναζήτηση του επόμενου στόχου; Αν ναι, ο λόγος που συμβαίνει αυτό είναι ότι το επίτευγμά σας δεν συνδέεται με κάποια μεγαλύτερη αξία που έχει σημασία για εσάς.
Η επιλογή της πρόθεσης έχει να κάνει με το να καθίσει κανείς και να σκεφτεί τι έχει ανάγκη να βιώνει. Να σκεφτεί ποιες αξίες είναι οι πιο σημαντικές για εκείνον στην παρούσα φάση της ζωής του. Μετά από αυτό έρχεται το να βάλει στόχους που βρίσκονται σε ευθυγράμμιση με την πρόθεσή του. Είναι σημαντικό λοιπόν να ξεκινάμε πρώτα από την πρόθεση, διότι έτσι θα δίνουμε νόημα στον κάθε στόχο που κατακτάμε.
Sankalpa…Ξεκινάμε από την πρόθεση: Θέτουμε γερές βάσεις
Η πρόθεση, λοιπόν, δίνει τον παλμό για το πώς να πορευτούμε, τι να επιλέξουμε, με τι σκοπό θα διοχετεύσουμε τον χρόνο και την ενέργειά μας. Κάποια παραδείγματα προθέσεων μπορεί να είναι:
-Δημιουργώ χαρά στη ζωή μου.
-Είμαι ανοιχτός προς τη γνώση και την εξέλιξη.
-Σε ό,τι κάνω αναζητώ την απόλαυση.
-Εκφράζω τον εαυτό μου σε κάθε συνθήκη.
-Βρίσκομαι σε σύνδεση με τις ανάγκες μου.
Όταν γνωρίζουμε ποια είναι η πρόθεσή μας για αυτήν τη χρονιά, αυτόν τον μήνα ή σε αυτήν τη μεμονωμένη περίσταση, τότε τα πράγματα γίνονται πιο απλά.
Πάνω στο θεμέλιο μιας ξεκάθαρης πρόθεσης θα μπορέσουμε να χτίσουμε αποτελεσματικά νέες και καλύτερες συνήθειες. Θα το εξηγήσω με ένα παράδειγμα. Ας υποθέσουμε ότι έχετε επιλέξει ως πρόθεσή σας να δημιουργείτε τη χαρά σας μέσα από ό,τι κάνετε. Αυτό θα σας ωθήσει να σκέφτεστε το πώς θα λειτουργείτε με τρόπο που θα σας κάνει πιο χαρούμενο. Θα αρχίσετε να σκέφτεστε κάπως έτσι: «Για να δημιουργώ τη χαρά μου, πρέπει να έχω ενέργεια και χρόνο το πρωί αντί για άγχος και βιασύνη. Επιλέγω λοιπόν να ρυθμίσω καλά τι ώρα θα κοιμάμαι και τι ώρα θα ξυπνάω».
Όλα ξεκινάνε από τον νου. Η πρόθεση είναι σαν ένας «σπόρος» που φυτεύουμε στον νου. Τον βοηθά να «δει» ξεκάθαρα τι έχει νόημα να κάνουμε για να πάρουμε ένα αποτέλεσμα. Ο νους πάντα αναζητά το νόημα και την ευθυγράμμιση. Όταν τα βρίσκει, τότε μπορεί να λειτουργήσει αποτελεσματικά. Αυτό είναι το μεγαλύτερο όφελος που θα λάβετε όταν αρχίσετε να εστιάζετε στην πρόθεση. Θα καταφέρετε να καλλιεργήσετε καλύτερες νοοτροπίες, να βρίσκετε λύσεις και να παράγετε πλάνα που θα σας πάνε μπροστά. Αυτό που θέλετε, αυτό θα φτιάχνετε.
Πάνω απ’ όλα, η sankalpa είναι μια συνειδητή πρακτική που φυτεύει τελικά «σπόρους» στο ασυνείδητο. Από αυτό ξεκινά η καλλιέργεια νέας νοοτροπίας, που θα εμφανίσει αργότερα ορατά αποτελέσματα.
Η «δουλειά» που έχετε να κάνετε προκειμένου ο σπόρος της sankalpa σας να καρποφορήσει είναι να τον φροντίσετε. Να τον διατηρείτε ζωντανό μέσα στον νου σας. Ο πιο ισχυρός τρόπος για να το πετύχετε είναι μέσω του διαλογισμού. Αυτό σημαίνει να κάνετε καθημερινά για τουλάχιστον 10 λεπτά διαλογισμό ή οραματισμό γύρω από την πρόθεσή σας.
Όσο πιο βαθιά συνδεόμαστε μέσα στον διαλογισμό μας επαναλαμβάνοντας την πρόθεσή μας, τόσο θα βοηθάμε τη sankalpa μας να εγκαθιδρυθεί σε ένα βαθύ υποσυνείδητο επίπεδο.
Εξίσου δυνατές πρακτικές είναι η yoga nidra και η savasana.
Υπάρχουν κι άλλοι τρόποι που δρουν υποστηρικτικά. Για παράδειγμα:
- Να επαναλαμβάνετε κάθε πρωί την πρόθεσή σας.
- Να κρατάτε ημερολόγιο με θέμα την πρόθεσή σας και να εξετάζετε πώς μπορείτε να οργανώσετε κάθε μέρα γύρω από αυτήν.
- Το βράδυ πριν κοιμηθείτε να γράφετε λίγες γραμμές για το πώς υποστηρίξατε την πρόθεσή σας σήμερα και πώς θα την υποστηρίξετε αύριο.
Με αυτόν τον τρόπο, σταδιακά, θα καταφέρετε να εμποτίσετε κάθε σας ενέργεια με πρόθεση. Έτσι, θα αρχίσετε να κατευθύνεστε προς τα εκεί που βαθιά επιθυμείτε, κατακτώντας στόχους και δημιουργώντας την ευτυχία σας.
