Η εξέλιξη της ιατρικής επιστήμης, μέσα από την έρευνα, έχει δώσει απαντήσεις σε διάφορα «ιατρικά μυστήρια» και λύσεις σε πολλά θέματα που αφορούν στην υγεία, την ευζωία και τη μακροζωία του ανθρώπου. Η έρευνα οδήγησε στην πρόοδο της ιατρικής και κατά συνέπεια στην καλύτερη περίθαλψη των ασθενών και στη βελτίωση της ζωή τους. Πολλές από τις ιατρικές ανακαλύψεις, όπως τα εμβόλια, τα αντιβιοτικά και η εφαρμογή θεραπευτικών μεθόδων με τη βοήθεια της τεχνολογίας, έχουν σώσει ζωές. Η ιατρική, λοιπόν, έχοντας αναλάβει τη διατήρηση της υγείας των ανθρώπων που πάσχουν από ένα ευρύ φάσμα ασθενειών, με τη συνδρομή και της φαρμακευτικής εξέλιξης, που εστιάζει κυρίως στη θεραπεία των ασθενειών, έχουν συμβάλει αποτελεσματικά στη διάγνωση και θεραπεία πολλών παθήσεων, αλλά και στην αύξηση του προσδόκιμου ζωής. Ας αναλύσουμε λοιπόν, πώς θα ζήσουμε πολύ και καλά, αλλά πρώτα ας απαντήσουμε στο παρακάτω ερώτημα:
Vlada Karpovich/ Pexels
Ζούμε καλύτερα από ποτέ;
Αυτό που μπορούμε να απαντήσουμε με βεβαιότητα, λέει ο Ευάγγελος Φραγκούλης, οικογενειακός ιατρός, αν. αρχίατρος ΕΔΟΕΑΠ, είναι πως τώρα μπορούμε να περιμένουμε να ζήσουμε πολύ περισσότερο από ποτέ, ακόμα και από τους προγόνους μας μόλις πριν από μερικές γενιές. Το προσδόκιμο ζωής αυξάνεται συνεχώς κατά 2,5 χρόνια ανά δεκαετία, από το 1840 έως το 2000, και φτάσαμε από τα 45 χρόνια το 1850 στα σχεδόν 80 χρόνια σήμερα. Αν ο ρυθμός αύξησης παραμείνει αμετάβλητος, κάποιος που γεννήθηκε σήμερα στην ΕΕ αναμένεται να ζήσει περίπου 100 χρόνια. Η μακροζωία είναι ένα από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της σύγχρονης εποχής μας, με τα Ηνωμένα Έθνη να την περιλαμβάνουν στους σημαντικότερους κοινωνικούς μετασχηματισμούς του 21ου αιώνα.
Πώς φτάσαμε στα 100;
Στη μεγάλη αύξηση του προσδόκιμου της ζωής των ανθρώπων συνέβαλε σημαντικά η πρόοδος στην ιατρική. Σημεία καμπής αποτέλεσαν η ανάπτυξη ευρείας κλίμακας παρεμβάσεων δημόσιας υγείας τον 19ο αιώνα, ειδικά το καθαρό νερό και οι αποχετεύσεις, η επανάσταση των αντιβιοτικών στην καταπολέμηση των λοιμώξεων στα τέλη της δεκαετίας του 1930 και η ανάπτυξη εμβολίων που οδήγησαν στην εξάλειψη μεταδοτικών νοσημάτων, όπως η πολιομυελίτιδα. Τη σκυτάλη ανέλαβε η αλματώδης εξέλιξη στην ιατρική γνώση και τεχνολογία (συμπεριλαμβανομένης της γενετικής και της προσωποποιημένης ιατρικής), που οδηγούν σε μείωση της θνησιμότητας από τα καρδιαγγειακά και τον καρκίνο.
Mart Production/ Pexels
Πώς θα φτάσουμε υγιείς στα 100;
Ωστόσο, αυτή η δραματική αύξηση του προσδόκιμου ζωής δεν ήρθε με μια ανάλογη αύξηση της ποιότητας ζωής για τους ηλικιωμένους. Η απλή αύξηση του προσδόκιμου ζωής, χωρίς μια επιβράδυνση της γήρανσης, συνοδεύεται με αύξηση της νοσηρότητας, απλώς και μόνο επειδή οι άνθρωποι ζουν αρκετά για να εμφανίσουν περισσότερες ασθένειες που σχετίζονται με την ηλικία, ανικανότητα, άνοια και δυσλειτουργία.
Ο επιπολασμός πολλών σοβαρών ασθενειών αυξάνεται με την ηλικία, συμπεριλαμβανομένων του καρκίνου, των καρδιακών παθήσεων, των εγκεφαλικών επεισοδίων, των αναπνευστικών νοσημάτων, της νεφρικής νόσου, της άνοιας, της αρθρίτιδας και της οστεοπόρωσης.
Για παράδειγμα, στην Ευρώπη, ο επιπολασμός της άνοιας είναι 0,6% σε άτομα ηλικίας 60-64 ετών, 3,5% σε άτομα ηλικίας 70-74 ετών, 16% σε άτομα ηλικίας 80-84 ετών και 41% σε άτομα ηλικίας 90-94 ετών. Κατά συνέπεια, η ανικανότητα αυξάνεται δραματικά με την ηλικία.
Χαρακτηριστικά, σε δεδομένα από το Ηνωμένο Βασίλειο περισσότερο από το 80% των ατόμων άνω των 85 ετών αναφέρουν ότι έχουν ανικανότητα. Επιπρόσθετα, οι ανικανότητες στα τέλη της ζωής είναι πιο πιθανό να είναι πολλαπλές και σοβαρές, έτσι ώστε το 50% των ατόμων άνω των 85 ετών να χρειάζεται φροντίδα ή/και βοήθεια στις καθημερινές δραστηριότητες.
Για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής και της λειτουργικής ικανότητας των ηλικιωμένων κρίσιμη είναι η προσπάθεια αποτελεσματικής διαχείρισης των χρόνιων νοσημάτων και των πολύπλοκων συνοσηροτήτων. Από τη φύση τους, οι καταστάσεις αυτές, όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα, ο σακχαρώδης διαβήτης και η ΧΑΠ (Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια), επιβαρύνουν τα άτομα, τις οικογένειές τους και τα συστήματα υγείας.
Ο διαβήτης, για παράδειγμα, είναι δυνατόν να οδηγήσει σε επιπλοκές που μπορεί να αλλάξουν τη ζωή του ασθενούς, όπως σε απώλεια όρασης λόγω ανάπτυξης διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας. Δυστυχώς, πολλοί ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας κινδυνεύουν περισσότερο από τύφλωση λόγω εμποδίων που συναντούν, όπως μεγάλους χρόνους αναμονής για εξειδικευμένη φροντίδα, έλλειψη εκπαίδευσης σχετικά με τη διαχείριση χρόνιων παθήσεων, έλλειψη πρόσβασης σε επαρκή προσυμπτωματικό έλεγχο και θεραπεία και υψηλό κόστος.
Οι προσπάθειες όλων θα πρέπει να επικεντρωθούν, αντί στην καταπολέμηση των αιτιών του θανάτου, στη μάχη έναντι της γήρανσης και της νοσηρότητας που σχετίζεται με την ηλικία, έως ότου η ποιότητα ζωής, πλησιάζοντας στο τέλος, να είναι αρκετά υψηλή για να αξίζει να παραταθεί περαιτέρω η διάρκειά της. Γιατί στόχος είναι οι άνθρωποι σε όλο τον κόσμο να ζουν όχι μόνο περισσότερο, αλλά και καλύτερα.
Αν θέλεις να μάθεις και άλλα περί μακροζωίας τότε διάβασε:
Έρευνα: Η δύναμη των ποδιών είναι δείκτης μακροζωίας
Άσκηση και μακροζωία: Πόσα επιπλέον λεπτά γυμναστικής μπορούν να σε ωφελήσουν;
Ποιο είδος καφέ συνδέεται με τη μακροζωία;
