«Οι άνθρωποι μπορούν να σε γνωρίσουν όσο βαθιά έχουν γνωρίσει τους εαυτούς τους», έγραψε ο γνωστός συγγραφέας Matt Kahn και ειλικρινά δε θα μπορούσα να συμφωνήσω περισσότερο με αυτή την τοποθέτηση. Πώς μπορεί κανείς να βιώσει κάτι που δεν έχει νιώσει ο ίδιος μέσα του; Πώς κανείς μπορεί να οδηγηθεί σε βαθύτερα επίπεδα αγάπης και επικοινωνίας αν δεν τα έχει εξερευνήσει ο ίδιος με τον εαυτό του; Πώς μπορεί ένας θεραπευτής να κρατήσει τον χώρο για τον θεραπευόμενο του και να τον καθοδηγήσει στην αυτό-ανακάλυψη και τη θεραπεία του αν δεν το έχει κάνει ο ίδιος για τον εαυτό του; Πώς μπορεί κανείς να σε κατανοήσει αν δεν κατανοεί ο ίδιος τον εαυτό του; Και ούτω καθεξής.

Η θέση μου σχετικά με το θέμα που αναλύουμε εξαρτάται από τον στόχο του καθενός. Τι εννοώ με αυτό: Η επιλογή του καθενός να συνάψει ή όχι ερωτικές/συντροφικές σχέσεις πριν ή κατά την διάρκεια της θεραπευτικής του πορείας εξαρτάται από το είδος και το βάθος των σχέσεων που επιθυμεί ο ίδιος να συνάψει. Φυσικά, αυτός ο παράγοντας δεν είναι ο μόνος, παρόλα αυτά για μένα είναι σημαντικός.

Παρατηρώντας τα μοτίβα που υιοθετούμε στις σχέσεις μας

Εμβαθύνοντας, αν το άτομο αντιλαμβάνεται ότι συνάπτει σχέσεις που έχουν συγκεκριμένα μοτίβα, τον δυστυχούν αντί να νιώθει ομορφότερα στη σχέση του καταλήγει να νιώθει συνεχώς χειρότερα από ότι όταν είναι single ή παρατηρεί συνεχείς τοξικές συμπεριφορές τότε πιθανά σημαίνει πως κάτι χρήζει της προσοχής του. Τώρα αν το ίδιο το άτομο φέρει την προσοχή του, επιλέξει να δει τη μεγάλη εικόνα και προσπαθήσει να αλλάξει αυτή την εξέλιξη των μοτίβων σχέσεων που συνάπτει – είναι αποκλειστικά στο δικό του χέρι. Πολλοί μπορεί να μην είμαστε ικανοποιημένοι από τις σχέσεις μας, αλλά να επιλέγουμε να μην κάνουμε κάτι για να τις βελτιώσουμε ελπίζοντας ότι θα βρεθεί ένα μαγικό ραβδί που ξαφνικά θα αλλάξει τα πράγματα. Όχι, οι σχέσεις δεν δουλεύουν έτσι. Η δύναμη ΕΙΝΑΙ στο χέρι μας και καλό είναι να το θυμόμαστε αυτό πριν παραιτηθούμε ή αρχίσουμε να κατηγορούμε το σύμπαν και τους ανθρώπους γύρω μας.

Να περιμένεις να ψυχοθεραπευτείς για να κάνεις σχέση;

Πιστεύω πως ως κοινωνικά όντα οι άνθρωποι δεν πρέπει να στερούνται την συντροφικότητα. Παρόλα αυτά αν κανείς επιθυμεί να κάνει ένα συνειδητό διάλειμμα προκειμένου να εργαστεί με τον εαυτό του, να αναζητήσει τις επιθυμίες του και να βρει τα πατήματα του είναι απόλυτα εντάξει. Όμως, ιδίως στον κόσμο της pop psychology και του new age spirituality παρατηρώ έντονα το εξής φαινόμενο: ότι η θεραπεία είναι ο τελικός σκοπός και ότι κανείς «πρέπει» να θεραπευτεί «τελείως» για να κάνει ότι είναι να κάνει. Προσωπικά, διαφωνώ με αυτή την τοποθέτηση. Πιστεύω άρρηκτα στην δύναμη της θεραπείας και στην θετική επιρροή της στις ζωές μας. Η θεραπεία είναι μια εξελικτική διαδικασία και όπως εσύ εξελίσσεσαι, έτσι εξελίσσεται και το βάθος εκείνης. Αν, όμως, περιμένουμε να «φτάσουμε» στο «ιδανικό» επίπεδο θεραπείας για να συνάψουμε σχέσεις, θα περιμένουμε για πάντα. Γιατί; Γιατί είμαστε άνθρωποι. Γιατί δεν υπάρχει το «τέλειο». Γιατί εξελισσόμαστε συνεχώς. Γιατί κάνουμε λάθη. Γιατί συνεχώς μαθαίνουμε. 

Πιστεύω πως όλοι οι άνθρωποι ευνοούμαστε από την θεραπευτική διαδικασία και όταν είμαστε single έχουμε όλο τον χρόνο στη διάθεσή μας να την επεξεργαστούμε, να εμβαθύνουμε στις συνειδητοποιήσεις μας, να διερευνήσουμε τα μοτίβα μας. Όμως, παραμένοντας μόνοι ελπίζοντας ότι όταν προχωρήσει η θεραπεία μας ή όταν θεραπευτούμε «αρκετά», θα είμαστε έτοιμοι να συνάψουμε κάποια ερωτική ή συντροφική σχέση, μοιάζει να είναι ένας αποφευκτικός μηχανισμός για να μην συνδεθούμε.

Στην πραγματικότητα, πιθανά να φοβόμαστε να αφεθούμε στη σύνδεση με κάποιον άλλον άνθρωπο μήπως και καταλάβουμε ότι δεν είμαστε «τέλειοι» ή ξεφύγουμε από αυτόν τον ιδεατό κόσμο του «τέλειου». Γιατί όταν συνάπτουμε σχέσεις είναι αναπόφευκτο να μην τριγκαριστούμε από συμπεριφορές του άλλου. Είναι λογικό και φυσικό. Οπότε συχνά, αποφεύγουμε αυτή την πρόκληση επειδή φοβόμαστε μην βιώσουμε πάλι δύσκολες καταστάσεις και πιθανά τοξικές συμπεριφορές, μην κάνουμε λάθη και μην πληγωθούμε ξανά. Και να σου πω κάτι; Είναι εντάξει που φοβόμαστε!

Οι άνθρωποί μας, οι καθρέφτες μας

Κλείνοντας, οι άλλοι άνθρωποι είναι οι «καθρέφτες» μας. Παρατηρώντας τις συμπεριφορές των ανθρώπων που έχουμε σχέσεις μπορούμε να διδαχθούμε τόσο σπουδαία πράγματα για τις δικές μας συμπεριφορές. Καταστάσεις που βρισκόμαστε ξανά και ξανά, έρχονται να μας δείξουν θέματα άλυτα που έχουμε μέσα μας και καλούμαστε να τα λύσουμε αν θέλουμε να προχωρήσουμε. Οπότε, οι σχέσεις είναι δώρο και ένα εξαιρετικό θεραπευτικό «εργαλείο».

Άρα, τι λες, θεραπεία πριν ή κατά την διάρκεια της σχέσης; Ε, λοιπόν, θα πω και τα δύο!