Οι περισσότεροι άνθρωποι στον κόσμο μοιραζόμαστε ένα κοινό. Δυσκολευόμαστε να μιλήσουμε για τα συναισθήματα μας, κυρίως όταν πρόκειται να τα εκφράσουμε στους δικούς μας ανθρώπους. Προτιμάμε να τα καταπιέσουμε ή να πούμε ψέμματα σχετικά με αυτά, προκειμένου να μην μιλήσουμε ποτέ ειλικρινά για το πώς αισθανόμαστε. Στην πραγματικότητα όμως ο δρόμος προς την ευτυχία ανοίγει με το να μάθουμε να μιλάμε για τα δύσκολα συναισθήματα.
Θα πίστευε κανείς ότι είναι εύκολο να εκφράσεις στους φίλους σου ή τους συγγενείς σου τα δυσάρεστα συναισθήματά σου, αλλά συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο. Το να είσαι ευάλωτος είναι πιο δύσκολο με ανθρώπους που γνωρίζεις, επειδή μπορεί να φοβάσαι ότι θα τους τρομάξεις, θα τους απογοητεύσεις ή θα τους πληγώσεις στην πορεία.
Όμως το να μιλάμε για το πώς νιώθουμε είναι ζωτικής σημασίας για κάθε σχέση, ιδιαίτερα για εκείνες με τα αγαπημένα σας πρόσωπα. Όταν μαζεύουμε το θάρρος να μιλήσουμε για το πώς νιώθουμε, ενισχύουμε τις σχέσεις που έχουμε με τους άλλους και χτίζουμε επίσης τη συναισθηματική μας νοημοσύνη, δηλαδή την ικανότητα να κατανοούμε και να ανταποκρινόμαστε στα συναισθήματα του εαυτού μας και των άλλων. Αυτό είναι βασικό, διότι η επίγνωση του πώς αισθανόμαστε μας βοηθά να επεξεργαζόμαστε και να διαχειριζόμαστε καλύτερα τα συναισθήματά μας, καθώς και τον τρόπο με τον οποίο εμπλεκόμαστε με τους ανθρώπους που μπορεί να προκάλεσαν εξαρχής αυτά τα συναισθήματα.
Όταν είμαστε σε θέση να αναγνωρίζουμε και να ονομάζουμε τα συναισθήματά μας, τότε είμαστε σε θέση να αναπτύξουμε δεξιότητες όπως η επίλυση προβλημάτων και μαθαίνουμε επίσης πώς να δημιουργήσουμε ενσυναίσθηση και συμπόνια για τους άλλους, καθώς αποκτούμε μεγαλύτερη συνείδηση του πώς κάνουμε τους άλλους να αισθάνονται.
Το να μιλάμε για όσα μας πονάνε δεν σημαίνει πάντα ότι αυτά τα συναισθήματα θα εξαφανιστούν, ωστόσο, μόλις βγουν στην επιφάνεια, είναι η στιγμή να αξιοποιήσουμε τη δύναμη της δουλειάς που τελικά θα μας οδηγήσει στην ανακούφιση από τα δυσάρεστα συναισθήματα. Επειδή γνωρίζουμε πολύ καλά πόσο δύσκολο είναι να αρχίσεις να ανοίγεσαι, ζητήσαμε από τη Φανή Ζαφειρίδου, συμβουλευτική ψυχολόγο – ψυχοθεραπεύτρια να μας δώσεις μερικές κατευθυντήριες που θα μας διευκολύνουν έστω και λίγο.
Προσδιόρισε και αποδέξου τα όσα αισθάνεσαι
Το να γνωρίζεις τι αισθάνεσαι είναι σημαντικό τόσο όσο και να αποδέχεσαι αυτά τα συναισθήματα. Όταν είσαι σε θέση να είσαι συμπονετική προς τον εαυτό σου για αυτό που νιώθεις, μειώνεις την ποσότητα ενοχής και ντροπής πίσω από το συναίσθημα και μπορείς να αγκαλιάσεις τον εαυτό σου με πλήρη αποδοχή. Μόλις αποδεχτείς τα συναισθήματα σου γι’ αυτό που είναι, μπορείς στη συνέχεια να τα επικοινωνήσεις με αυτοπεποίθηση, όταν ο φόβος ή η αυτοεπιβαλλόμενη κρίση δεν στέκεται πλέον εμπόδιο.
Αν δυσκολεύεσαι να εκφράσεις το πώς αισθάνεσαι, δοκίμασε να γράφεις ημερολόγιο. Αυτό είναι ένα χρήσιμο εργαλείο για τους ανθρώπους που αισθάνονται ότι τα συναισθήματά τους είναι διάσπαρτα. Αν βρίσκεσαι σε αυτό το σημείο, να ξέρεις ότι είναι απολύτως εντάξει. Το να μάθεις πώς να εκφράζεσαι δεν συμβαίνει από τη μια μέρα στην άλλη, αλλά όταν εξασκείσαι στο να απελευθερώνεις τα λόγια σου και να ασχολείσαι με τον αυτοστοχασμό, σου παρέχει έναν ασφαλή χώρο στον οποίο μπορείς να καθίσεις μέχρι να είσαι έτοιμη να προχωρήσεις σε ένα μέρος προσωπικής επαφής.
Μην ελαχιστοποιείς τα συναισθήματα σου
Στην εποχή μας, οι άνθρωποι επικοινωνούν λιγότερο αυτοπροσώπως και περισσότερο μέσω κειμένου. Αυτό το εμπόδιο μας δίνει το περιθώριο να είμαστε πιο θαρραλέοι με τα λόγια μας. Σίγουρα όμως έχεις πιάσει τον εαυτό σου να συνοδεύει τα συναισθήματα του μαζί με μερικά emojis, που κάνουν το κλίμα πιο ανάλαφρο. Αυτό όμως μειώνει την εγκυρότητα των συναισθημάτων μας.
Όλοι είμαστε θύματα αυτής της χρήσης της γλώσσας ελαχιστοποίησης, και πολλά από αυτά έχουν τις ρίζες τους στο φόβο μας ότι θα μας εγκαταλείψουν ή θα μας απορρίψουν. Είναι σημαντικό να εξετάσεις τον τρόπο με τον οποίο επικοινωνείς τα συναισθήματα σου στους άλλους. Παρομοίασε τα συναισθήματα ως δεδομένα, τα οποία όταν τα μοιράζεσαι επηρεάζεται ο τρόπος με τον οποίο οι άλλοι λαμβάνουν πληροφορίες. Αν αλλοιώνεις τα δεδομένα με ελαχιστοποίηση της γλώσσας, αυτό σημαίνει ότι κάποιος πιθανότατα δεν θα έχει την πλήρη εικόνα για να σε καταλάβει, πράγμα που αναιρεί τον σκοπό του να μιλάς για τα συναισθήματα σου.
Δοκίμασε τη μέθοδο του σάντουιτς
Η μέθοδος σάντουιτς είναι αρκετά κατανοητή. Βάζεις την έκφραση των αρνητικών συναισθημάτων που σου δημιούργησε κάποιος ανάμεσα σε δύο θετικούς επαίνους, σαν το τυρί ανάμεσα σε δύο φέτες ψωμί. Αυτό διασφαλίζει ότι θα έχεις μια συζήτηση βασισμένη στα δυνατά σημεία, η οποία επικεντρώνεται περισσότερο στην ανάπτυξη και λιγότερο στην επίκριση. Όταν μπορούμε να ξεκινήσουμε λέγοντας κάτι θετικό ή επιβεβαιωτικό, κάνει τη συζήτηση πιο φιλόξενη και είναι πιο εύκολη να την ακούσει κάποιος.
Για παράδειγμα, αν η φίλη σου σε τάραξε όταν ακύρωσε τα σχέδια σας την τελευταία στιγμή, μπορείς να πείτε κάτι σαν: «Πάντα περνάω υπέροχα όποτε κάνουμε παρέα. Αλλά όταν ακυρώνεις σχέδια την τελευταία στιγμή, νιώθω ασήμαντη για σένα, θα ήθελα κάποια άλλη φορά να με ενημερώνεις νωρίτερα». Αυτή η προσέγγιση ξεκίνησε αρχικά με μια θετική αντανάκλαση της φιλίας, στη συνέχεια αναφέρει τις επιπτώσεις που έχει η συμπεριφορά σε εσένα και ακολουθείται από ένα άμεσο αίτημα που δείχνει ξεκάθαρα ποιες είναι οι ανάγκες σου. Δεν ρίχνει ευθύνες, αλλά παρέχει μη επικριτικές πληροφορίες και επιτρέπει στον ακροατή να απαντήσει χωρίς την ανάγκη να υπερασπιστεί.