Εσένα τι σου έρχεται στο μυαλό όταν ακούς τη λέξη «δίαιτα»; Πιθανότατα περιοριστικοί κανόνες, συνοδευόμενοι απο τύψεις για το τι έκανες ή τι δεν πρόλαβες ακόμα να κάνεις. Αυτό το αρνητικό πρόσημο που την συνοδεύει, θα μπορούσε να αποτελεί εμπόδιο στην επίτευξη μιας πιο υγιούς σχέσης με το φαγητό – και κατ’ επέκταση με τον εαυτό μας – μακροπρόθεσμα. Είναι, λοιπόν, στο χέρι σου να απαγκιστρωθείς από την στενή έννοια της δίαιτας και να αγαπήσεις ξανά το φαγητό που θα σου χαρίσει βέλτιστη θρέψη, ίαση, αντιγήρανση και – ώ τι άλλο; – απόλαυση.

Πόσο αποτελεσματική είναι μια δίαιτα στη μακροχρόνια απώλεια βάρους;

Το ερώτημα είναι εάν μια άκρως περιοριστική δίαιτα θα είχε τα μακροχρόνια αποτελέσματα που θα άξιζαν ίσως τον κόπο. Όταν λέμε περιοριστική, εννοούμε μια υποθερμιδική διατροφή, που δεν θα σεβαστεί πιθανώς τα σημάδια πείνας ή θα αποκλείσει ομάδες τροφίμων για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Ο οργανισμός μας, εξελικτικά, αντιδρά σε μία προσπάθεια απώλειας βάρους, μετά από κάποιο χρονικό διάστημα, κινητοποιώντας μια σειρά από μηχανισμούς που θα εγγυηθούν την επιβίωση του – ω ναι! Σαν αποτέλεσμα έχουμε:

  • Μείωση του μεταβολικού ρυθμού όπως αποτυπώνεται σε έρευνες (Fothergill et al. (2016), Persistent metabolic adaptation 6 years after “The Biggest Loser” competition. Obesity) δεδομένο που θα κάνει δυσκολότερη κάθε περαιτέρω προσπάθεια απώλειας βάρους.
  • Αύξηση της έκκρισης κορτιζόλης (η ορμόνη του στρες) που μπορεί να οδηγήσει σε συναισθηματικό φαγητό και αυξομειώσεις της γλυκόζης. Κάτι τέτοιο μπορεί να επιφέρει αυξημένη εναπόθεση λίπους, ιδίως στην κοιλιακή χώρα.
  • Αύξηση έκκρισης της γκρελίνης (η ορμόνη της πείνας). Η γκρελίνη αυξάνεται σε όσους κάνουν δίαιτα με αποτέλεσμα να μην νιώθουν πληρότητα και να καταφεύγουν στο συναισθηματικό φαγητό. Μάλιστα, όπως φάνηκε σε έρευνα, όταν το στομάχι γεμίζει με τροφή που δεν μας αρέσει, η γκρελίνη δεν μειώνεται αρκετά με αποτέλεσμα το αίσθημα της πείνας να μην ικανοποιείται, γεγονός που σαμποτάρει την απώλεια βάρους.

Όλα αυτά σχηματίζουν έναν φαύλο κύκλο που μας οδηγεί σε συνεχείς και ενδεχομένως ανεπιτυχείς προσπάθειες απώλειας βάρους.

Πώς θα απελευθερωθείς από την κουλτούρα της δίαιτας;

Bakd Raw by Karolin Baitinger / Unsplash

Τι άλλες επιπτώσεις έχει μια τέτοια δίαιτα στον οργανισμό μας;

Πέρα απο την αμφίβολη απώλεια βάρους που θα ήταν ο στόχος, πιθανώς να οδηγήσει και σε άλλες αρνητικές επιπτώσεις:

  • Έλλειψη θρεπτικών συστατικών είτε από ανεπαρκή πρόσληψη, είτε απο ανεπαρκή απορρόφηση που μπορεί να οφείλεται σε ένα μη υγιές γαστρεντερικό σύστημα.
  • Κακή πεπτική λειτουργία, καθώς δεν εκκρίνονται επαρκείς ποσότητες ορμονών για τη σωστή πέψη και απορρόφηση, που θα οδηγήσει με τη σειρά της σε αρκετά προβλήματα υγείας. Άλλωστε «όλες οι ασθένειες ξεκινούν απο το έντερο», όπως έλεγε ο Ιπποκράτης.
  • Κρίσεις υπερφαγίας κατά περιόδους, καθώς νιώθουμε πως αν φάμε κάτι «κακό» διακόψαμε τη δίαιτα και συνεχίζουμε την αυτοτιμωρητική κατανάλωση φαγητού.
Πώς θα απελευθερωθείς από την κουλτούρα της δίαιτας;

Bakd Raw by Karolin Baitinger / Unsplash

Τα βήματα για να δημιουργήσεις μια καλύτερη σχέση με τη διατροφή

1. Απαγκιστρώσου απο τη λογική του «όλα ή τίποτα»

Δεν χρειάζεται η διατροφή σου να είναι τέλεια, μετρημένη και ζυγισμένη. Πρέπει ιδανικά να είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, όσο πιο φυσική και ανεπεξέργαστη. Επίτρεψε, όμως, στον εαυτό σου και στους γύρω σου, να φάει κάποιες φορές κάτι που μπορεί να μην είναι ιδανικό. Μην το ονομάσεις «κακό» ή «απαγορευμένο» γιατί αυτό θα του δώσει αυτόματα μεγαλύτερη αξία στο υποσυνείδητό σου. Δώσε του χώρο, λοιπόν, απόλαυσε το χωρίς τύψεις και μετά κάνε κάτι καλό για τον εαυτό σου!

2. Θέσε μακροπρόθεσμους και όχι βραχυπρόθεσμους στόχους

Μην μπαίνεις στον πειρασμό να θέσεις μη ρεαλιστικούς στόχους, όπως μια μεγάλη απώλεια βάρους σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Εστίασε στις αλλαγές που μπορείς να υιοθετήσεις για μεγάλο χρονικό διάστημα και μπορούν να γίνουν μέρος της ζωής σου, κάνοντάς σε πιο ευτυχισμένο και ισορροπημένο. Μην εξαναγκάζεσαι σε αλλαγές που μετα βίας μπορείς να κρατήσεις μερικές μέρες και λειτουργούν ενάντια στην ομαλή ροή της καθημερινότητάς σου.

3. Ακολούθησε αυτό που ταιριάζει σε εσένα, χωρίς διατροφικούς κανόνες

Ο κάθε οργανισμός είναι διαφορετικός και αυτό που ταιριάζει σε κάποιον μπορεί να μην είναι ιδανικό για εσένα. Σεβάσου τον εαυτό σου και μην ακολουθείς μια υποθερμιδική ή πρωτεϊνική δίαιτα αν νιώθεις πως δεν σου ταιριάζει. Μάθε να ακούς τα σημάδια πείνας και κορεσμού που εκπέμπει το σώμα σου. Επίλεξε το φαγητό που θα δώσει στο σώμα και την ψυχή σου τα μέγιστα, που θα σου χαρίσει υγεία, θα σε ενυδατώσει εκ των έσω και θα σε κάνει να λάμψεις. Γιατί δεν αξίζεις τίποτα λιγότερο από αυτό!

Η Ιωάννα Μανδηλάρη είναι Ολιστική Διαιτολόγος & Παιδοδιατροφολόγος, www.threpsisnutrition.com

Μπορεί, επίσης, να σε ενδιαφέρουν:

Όσα χρειάζεται η διατροφή της άνοιξης
5 συμβουλές για καλύτερη οργάνωση της διατροφής σου
12 βασικές συμβουλές για έξυπνη και υγιεινή διατροφή