Θα έχεις παρατηρήσει ότι οι πιο ισχυρές επιθυμίες για τις τροφές εμφανίζονται όταν είσαι ευάλωτη συναισθηματικά. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να στρέφεσαι στο φαγητό ασυνείδητα χωρίς έλεγχο και, μεταξύ άλλων, να παίρνεις κιλά. Αυτό δεν συμβαίνει μόνο επειδή καταναλώνεις μεγάλες ποσότητες φαγητού σε μία δεδομένη περίοδο, αλλά και επειδή όταν τρως για συναισθηματικούς λόγους συνήθως στρέφεσαι σε τρόφιμα υψηλής θερμιδικής αξίας, όπως τα γλυκά και συσκευασμένα – επεξεργασμένα τρόφιμα. Σε τέτοιες περιπτώσεις, μιλάμε για συναισθηματική υπερφαγία.
Ουσιαστικά, τρως για να αντιμετωπίσεις το άγχος ή να καταπνίξεις τη στεναχώρια. Σίγουρα είναι πολύ εύκολο να χρησιμοποιήσεις το φαγητό ως δεκανίκι και δεν είσαι η μόνη που το κάνει. Πράγματι, υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που μετά από μια αγχωτική μέρα αναζητούν την αγαπημένη τους σοκολάτα ή junk food. Για να περιορίσεις αυτή τη συνήθεια θέλει αρκετή προσπάθεια, όμως δεν είναι ακατόρθωτο.
Αρχικά, η αντιμετώπιση του άγχους και άλλων αρνητικών συναισθημάτων είναι το «κλειδί» για να αντιμετωπίσεις τη συναισθηματική υπερφαγία, αφού είναι η πηγή της εν λόγω κατάστασης. Οι τεχνικές χαλάρωσης, η γιόγκα και η άσκηση συγκαταλέγονται στις αποδεδειγμένα αποτελεσματικές μεθόδους για την αντιμετώπιση του άγχους. Εντάσσοντας, λοιπόν, κάτι από αυτά στην καθημερινότητά σου θα σε βοηθήσει να διαχειριστείς και τόσο τις αιτίες όσο και τις συνέπειες του άγχους σου.
Υπάρχουν, όμως, κι άλλες συμβουλές που μπορεί να σου φανούν χρήσιμες και θα σε βοηθήσουν να σταματήσεις ή να μειώσεις τα επεισόδια συναισθητικής υπερφαγίας:
- Αρχικά, πρέπει να προσδιορίσεις ποια συναισθηματικά ερεθίσματα σού προκαλούν επιθυμία για φαγητό και κακές διατροφικές σου συνήθειες. Ωστόσο, ο εντοπισμός των συναισθηματικών ερεθισμάτων από μόνος του δεν είναι αρκετός, ώστε να αντιμετωπιστεί η συναισθηματική υπερφαγία.
- Το επόμενο βήμα είναι η ανάπτυξη εναλλακτικών λύσεων, αντί για το φαγητό. Όταν δηλαδή θα πιάσεις τον εαυτό σου να θέλει να κάνει μια διατροφική παρασπονδία ή υπερβολή ως απάντηση στα συναισθήματά του, δοκίμασε να κάνεις κάποια άλλη δραστηριότητα, όπως να διαβάσεις ένα βιβλίο, να ακούσεις μουσική, να πας μια βόλτα, να μιλήσεις με έναν φίλο ή ό,τι άλλο θα σε ευχαριστούσε, μέχρι να περάσει η επιθυμία για το φαγητό.
- Διατροφικά, τα υγιή λίπη σε συνδυασμό με τις φυτικές ίνες σε κρατάνε χορτάτο/η και μειώνουν τις λιγούρες. Επίσης, οι σύνθετοι υδατάνθρακες, που βρίσκονται στα προϊόντα ολικής άλεσης και η μαύρη σοκολάτα αυξάνουν την παραγωγή της σεροτονίνης (ένας νευροδιαβιβαστής που ενισχύει την καλή διάθεση).
- Κάποιες καλές επιλογές τροφίμων που βοηθούν είναι τα φρέσκα φρούτα ή λαχανικά, τα τρόφιμα που είναι πλούσια σε πρωτεΐνες αλλά φτωχά σε λιπαρά και τα γαλακτοκομικά προϊόντα χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά.
- Ένα καλό tip θα ήταν να έχεις πάντα μαζί σου ένα υγιεινό σνακ, όπως ένα φρούτο με λίγους ξηρούς καρπούς, ρυζογκοφρέτες ή μια σπιτική μπάρα δημητριακών, ώστε να αποφύγεις την αγορά ενός ανθυγιεινού σνακ.
- Τέλος, φρόντισε να «γεμίζεις» την ημέρα σου: Συνάντησε φίλους, οργάνωσε το πρόγραμμα δραστηριοτήτων της εβδομάδας, γυμνάσου ή ασχολήσου με κάποιο χόμπι που σου αρέσει.
- Ακόμη μίλησε στην οικογένεια σου και σε κάποιον ειδικό που μπορεί να σε βοηθήσει.
Δεν πρέπει να αφήνεις τα αισθήματα ενοχής να σε κυριεύουν και να σε βασανίζουν. Ακόμα κι αν δεν καταφέρεις να διαχειριστείς ένα επεισόδιο συναισθηματικής υπερφαγίας, δοκίμασε ξανά. Μην ξεχνάς ότι η λύση θα έρθει σιγά-σιγά με τη δική σου θέληση και τη βοήθεια ειδικών (ψυχολόγου ή/και διατροφολόγου).
