Μπορεί κάθε μέρα να ευχαριστούμε αυτόν που ανακάλυψε το πλυντήριο ρούχων και να ελπίζουμε ότι σύντομα θα βρεθεί και ο τρόπος τα ρούχα να σιδερώνονται, να διπλώνονται και να μπαίνουν αυτόματα στις ντουλάπες, αλλά μέχρι τότε αυτές, όπως και άλλες βαρετές δουλειές, θα συνεχίσουμε να τις κάνουμε με τα χεράκια μας. Κι ενώ πιστεύουμε ότι όλα αυτά δεν πολυαπασχολούν τους επιστήμονες, γίνονται διάφορες έρευνες που μελετούν τον τρόπο με τον οποίο οι βαρετές εργασίες θα γίνονταν πιο ευχάριστες.
Σύμφωνα λοιπόν με επιστημονικά δεδομένα, επιμένουμε περισσότερο όταν βλέπουμε να προχωράει η δουλειά (δηλαδή να υπάρχει πρόοδος) ή όταν με κάποιον τρόπο τα βαρετά καθήκοντα διανθίζονται με στοιχεία διασκέδασης ή έστω όταν λαμβάνουμε επιβράβευση. Αυτά τα δεδομένα ενσωματώνονται τόσο στο σχεδιασμό όσο και στην προώθηση νέων προϊόντων, ενώ αξιοποιούνται και από μεγάλες επιχειρήσεις για να βελτιώνονται οι επιδόσεις του προσωπικού τους. Κάπως έτσι οι πολυεθνικές υιοθέτησαν στρατηγικές παιχνιδιών για να κάνουν πιο διασκεδαστική τη δουλειά των εργαζομένων τους, ενώ οι ηλεκτρικές οδοντόβουρτσες απέκτησαν χρονόμετρο.
Μελέτη δημοσιευμένη στο Harvard Business Review προτείνει έναν τρόπο να εκτελούμε τις εργασίες που δεν απαιτούν μεγάλη προσοχή και βαριόμαστε να κάνουμε, έτσι ώστε να τις ολοκληρώνουμε με ευχαρίστηση. Ο “μαγικός” τρόπος ονομάζεται tangential immersion, που σημαίνει να βυθίζεσαι συγχρόνως σε κάτι άλλο πέρα από το βαρετό πράγμα που κάνεις.
Η Alicea Lieberman, βοηθός καθηγητή μάρκετινγκ στο UCLA Anderson School of Management και μία από τους συγγραφείς της μελέτης, λέει ότι θέλησαν αυτή τη φορά να επικεντρωθούν σε δουλειές που δεν απαιτούν φοβερή προσοχή, αλλά πρέπει να γίνουν. Διαπίστωσαν ότι σε πολλές περιπτώσεις οι άνθρωποι δεν ολοκληρώνουν κάποιες βαρετές εργασίες όχι επειδή τους λείπουν τα κίνητρα, αλλά επειδή από τη φύση τους αυτές οι εργασίες δεν απαιτούν μεγάλη προσοχή. Σε πολλές περιπτώσεις, οι στρατηγικές που υιοθετούνται για να αυξήσουν την επιμονή όσων επιτελούν βαρετές εργασίες περιλαμβάνουν αλλαγές που μπορούν να γίνουν στην ίδια τη δουλειά για να την κάνουν πιο ενδιαφέρουσα. Όμως πόσο πιο ενδιαφέρον ή συναρπαστικό μπορεί να γίνει το σιδέρωμα των ρούχων ή το πλύσιμο των πιάτων; Αντί λοιπόν να προσπαθείς να κάνεις τα βαρετά λιγότερο βαρετά, μπορείς απλώς να τα συνδυάσεις με δραστηριότητες που απαιτούν μεγαλύτερη προσοχή. Αυτό κάνει ουσιαστικά το tangential immersion.
Πώς λειτουργεί;
Το μυαλό μας ψάχνει κάτι ενδιαφέρον για να πιαστεί. Αν λοιπόν την ώρα που διεκπεραιώνουμε κάτι βαρετό, ασχολούμαστε και με μια δεύτερη δραστηριότητα που μαγνητίζει την προσοχή μας, η βαρεμάρα μετριάζεται κι έτσι δεν αφήνουμε στη μέση τις δουλειές που πρέπει να γίνουν.
Για να τεστάρουνε την αποτελεσματικότητα της μεθόδου, κάνανε διάφορες δοκιμές. Για παράδειγμα θύμισαν στους συμμετέχοντες ότι όσο περισσότερο βουρτσίζουν τα δόντια τους τόσο πιο καθαρά θα είναι και τους άφησαν να αποφασίσουν εκείνοι τη διάρκεια του βουρτσίσματος. Τους χώρισαν σε δύο γκρουπ. Στο πρώτο έδειχναν την ώρα που έπλεναν τα δόντια τους ένα video με όμορφες εικόνες και ήχους της φύσης, ενώ στο δεύτερο παρουσίασαν ένα πιο συναρπαστικό video με αρκούδες και λύκους. Αυτή η μικρή παρέμβαση έκανε μεγάλη διαφορά, καθώς τα άτομα στο δεύτερο γκρουπ βούρτσισαν 30% περισσότερο.
Σε άλλη δοκιμή ζήτησαν από τρεις ομάδες συμμετεχόντων να κάνουν μια απλή σωματική άσκηση παράλληλα με μια άλλη δραστηριότητα. Η μία ομάδα έβλεπε μια βούλα να κινείται σε μια οθόνη. Η δεύτερη ομάδα έβλεπε μία όμορφη υποθαλάσσια εικόνα, ενώ άκουγε μουσική από πιάνο και η τρίτη διάβαζε μια ενδιαφέρουσα ιστορία. Οι συμμετέχοντες που διάβαζαν την ιστορία ενώ ασκούνταν, επέμειναν 10% περισσότερο από τους πρώτους, ενώ αυτοί του δεύτερου γκρουπ δεν το προσπάθησαν περισσότερο, παρόλο που δήλωσαν ότι το διασκέδασαν πιο πολύ.
Σε κάθε περίπτωση, όταν οι συμμετέχοντες έπρεπε -αντί για τη βαρετή πληκτρολόγηση- να κάνουν κάτι πιο πολύπλοκο που απαιτούσε λίγο μεγαλύτερη προσοχή, δεν λειτουργούσε αυτό το σύστημα. Οπότε για να έχει αποτέλεσμα το «tangential immersion», έπρεπε τα δύο καθήκοντα που κάνει παράλληλα το άτομο να απασχολούν μεγάλο μέρος της προσοχής του, αλλά όχι περισσότερο από το σύνολο της. Έτσι αν για παράδειγμα ακούς podcast, ενώ τρέχεις στο διάδρομο του γυμναστηρίου, είσαι σε καλό δρόμο. Ομοίως μπορείς να βλέπεις ένα ενδιαφέρον ντοκιμαντέρ ενώ καθαρίζεις το γραφείο σου ή να ακούς ένα audiobook ενώ σιδερώνεις. Και ας προσευχηθούμε όλοι μαζί η τεχνητή νοημοσύνη να κάνει το θαύμα της και σύντομα το σιδέρωμα και τα άλλα βαρετά καθήκοντα να γίνουν μια μακρινή ανάμνηση.
