Η σεξουαλική βία είναι ένα σοκαριστικά σύνηθες φαινόμενο στην κοινωνία μας. Ανεξάρτητα από την ηλικία ή το φύλο η σεξουαλική βία έχει τρομακτικές συνέπειες στην ζωή ενός ανθρώπου. Ο κόσμος παύει να είναι ένα ασφαλές μέρος και η εμπιστοσύνη στους άλλους ανθρώπους χάνεται. Οι σχέσεις φαντάζουν επικίνδυνες. Το άτομο δεν εμπιστεύεται καν τον εαυτό του, αντιθέτως, συχνά τον κατηγορεί γι’αυτό που του συνέβη. Πολύ συχνά συγγενείς ή φίλοι θέλουν να βοηθήσουν αλλά δυσκολεύονται. Πώς μπορείς, λοιπόν, να στηρίξεις ουσιαστικά ένα θύμα σεξουαλικής κακοποίησης;
Τι δεν είναι βοηθητικό:
Μην παίρνεις αποφάσεις για το άτομο που έχει δεχτεί την σεξουαλική βία
Όταν κάποιος έχει κακοποιηθεί σεξουαλικά νιώθει αδύναμος, νιώθει ντροπή για αυτό που το έχει συμβεί. Είναι σύνηθες το άτομο αυτό να μην θέλει καν να το ακουμπούν. Μια αγκαλιά χωρίς έγκριση ή ένα ξαφνικό άγγιγμα μπορεί να αποτελεί ακόμα μία παραβίαση και έλλειψης προσωπικού χώρου και ελέγχου. Καλό είναι να μην πλησιάζεις το άτομο από πίσω, αλλά να είσαι πάντα στο οπτικό του πεδίο. Είναι σημαντικό το άτομο που έχει τραυματιστεί να αποφασίζει μόνο του για τις ενέργειες που θέλει να ακολουθήσει μετά το γεγονός, στο χρόνο που το ίδιο επιθυμεί ώστε να νιώσει σταδιακά ότι αποκτά και πάλι έλεγχο στην ζωή του.
Μην κρίνεις και μην αμφιβάλλεις για την εμπειρία του
Αν κάποιος φίλος σου, σου εμπιστευτεί μια τόσο τραυματική εμπειρία, το χειρότερο που μπορείς να κάνεις είναι μία δήλωση όπως «είχες πιει;» ή «είναι κακόφημη γειτονιά, γιατί ήσουν εκεί;» ή «μα σε είχα προειδοποιήσει ότι είναι επιθετικός». Το τελευταίο που χρειάζεται ένα θύμα σεξουαλικής κακοποίησης είναι κάποιον να το κατηγορήσει. Ούτως ή άλλως βιώνει έντονη ντροπή και ενοχή. Ο μόνος που πρέπει να κατηγορείται σε αυτές τις περιπτώσεις είναι ο ΘΥΤΗΣ.
Μην υποτιμάς αυτό που έγινε
Κάποιες φορές οι φίλοι/συγγενείς για να παρηγορήσουν το άτομο και να το κάνουν να αισθανθεί καλύτερα τείνουν να υποτιμούν το τραυματικό γεγονός. Υποστηρίζουν ότι δεν θα είναι δύσκολο για το άτομο να διαχειριστεί την κατάσταση και να επανέλθει στην ζωή του μετά το γεγονός αν ακολουθήσει τις συμβουλές τους. Η τακτική αυτή, ωστόσο, είναι πιθανό να ενισχύσει τα δυσφορικά συναισθήματα του ατόμου που χρειάζεται χρόνο χωρίς πίεση.
Τι είναι βοηθητικό:
Είναι σημαντικό το άτομο να νιώσει ότι το πιστεύουν και το υποστηρίζουν
Ο μεγαλύτερος φόβος για ένα θύμα σεξουαλικής κακοποίησης είναι ότι δεν θα τον/την πιστέψουν. Το καλύτερο που μπορεί ένας φίλος/συγγενής να κάνει είναι πιστέψει άκριτα. Μελλοντικά το άτομο πιθανόν να βρεθεί αντιμέτωπο με διάφορες καταστάσεις είτε νομικής φύσεως (εάν υπάρξει καταγγελία) ή και προσωπικών δυσκολιών, όπως εφιάλτες ή αναβιώσεις όπου και θα χρειαστεί δίπλα του κάποιον που τον πιστεύει.
Ρώτησε τι χρειάζεται
Είναι σημαντικό να ακούσεις τι χρειάζεται ο φίλος/η φίλη σου και πώς εκείνος/η θέλει να τον/την βοηθήσεις και όχι το πώς εσύ πιστεύεις ότι είναι καλύτερο. Είναι πιθανό να βρίσκεται σε σοκ, σε συναισθηματική παράλυση και να χρειάζεται χρόνο να επεξεργαστεί τι έχει γίνει πριν πάρει οποιαδήποτε απόφαση.
Ενθάρρυνε τον/την να ζητήσει βοήθεια
Δεν χρειάζεται να επιμείνεις να ζητήσει ιατρική ή ψυχολογική βοήθεια. Χρειάζεται όμως ευγενικά και ήρεμα να τον/την ενθαρρύνεις προς αυτή την κατεύθυνση τονίζοντας ότι οι αποφάσεις είναι δικές του/της.
Συνέχισε την υποστήριξη ακόμα και αφού περάσει καιρός από το περιστατικό βίας
Οι άνθρωποι τείνουν να υποστηρίζουν κάποιον που έχει υποστεί μια τραυματική εμπειρία αμέσως μετά το γεγονός και λίγο καιρό μετά από αυτό. Είναι σημαντικό να θυμάσαι ότι ο φίλος/η φίλη σου χρειάζεται βοήθεια και υποστήριξη για πολύ καιρό ακόμα. Μπορεί να υποφέρει από μετατραυματικό στρες, αναβιώσεις, εφιάλτες, γενικευμένους φόβους και να εμφανίσει δυσκολίες στον ύπνο και την συγκέντρωση. Συνέχισε να είσαι δίπλα του/της.
Φρόντισε τον εαυτό σου
Μέσα στην δυσκολία της συνθήκης και στην προσπάθεια να είσαι παρών για τον φίλο/την φίλη σου, να ακούσεις την εμπειρία του και να στέκεσαι «βράχος» δίπλα είναι πιθανό να βιώσεις και εσύ δυσφορικά συναισθήματα. Μην παραμελείς τον εαυτό σου. Αναζήτησε το δικό σου υποστηρικτικό πλαίσιο και αφιέρωσε χρόνο στον εαυτό σου. Να θυμάσαι! Δεν μπορείς να βοηθήσεις κάποιον αν εσύ είσαι εξαντλημένος!
Η Φανή Ζαφειρίδου είναι συμβουλευτική ψυχολόγος – ψυχοθεραπεύτρια, www.fanizafeiridou.gr
Μπορεί, επίσης, να σε ενδιαφέρει:
