Το πρώτο καλλυντικό που χρησιμοποιούμε, ακόμα και από μωρά, είναι το σαμπουάν. Αυτό το υγρό -κι ενίοτε στέρεο- υλικό που όταν τρίψουμε με τα δάχτυλα στο τριχωτό μας, κάνει -συνήθως- αφρό και καθαρίζει από τους ρύπους και την έξτρα λιπαρότητα τα μαλλιά μας, είναι το σημερινό μας θέμα. Θέλησα να σου μιλήσω γι’αυτό, αφού είναι ένα προϊόν που το χρησιμοποιούμε όλοι ανελλιπώς και που κατέχει ηγετική θέση στην αγορά των προϊόντων μαλλιών. Παγκοσμίως η διακίνησή του, αφορά το εντυπωσιακό ποσό των 87,9 δισεκατομμύριων δολαρίων, κι εμείς χρειάζεται να ενημερωθούμε ανάλογα. Μπορεί στη συνέχεια, το άρθρο να μοιάσει με μάθημα χημείας, αλλά πίστεψέ με αξίζει τον κόπο.
Ενώ λοιπόν, το βασικό καθήκον ενός σαμπουάν είναι να απομακρύνει τις ακαθαρσίες, τα συσσωρευμένα έλαια και την σκόνη από τα μαλλιά μας, παράλληλα μπορεί να έχει διάφορα άλλα αποτελέσματα. Αναλόγως την σύνθεση που θα επιλέξουμε, το σαμπουάν μπορεί να φροντίσει για την ενυδάτωση και θρέψη του τριχωτού και των μαλλιών μας. Μπορεί όμως και να συντελέσει στην υπερβολική αφαίρεση θρεπτικών συστατικών από το τριχωτό, ή ακόμα και να περιέχει συστατικά που ενέχουν διάφορους κινδύνους υγείας.
Τι ψάχνουμε σε ένα σαμπουάν
Όλα τα σαμπουάν, ανεξαιρέτως, καθαρίζουν αποτελεσματικά με την μόνη προϋπόθεση ότι τα χρησιμοποιούμε σωστά. Πέρα από τον καθαρισμό, αυτό που κυρίως ψάχνουμε σε μία φόρμουλα είναι να θρέφει και να αφήνει τα μαλλιά σε καλή κατάσταση. Σε δεύτερη φάση, οι εξειδικευμένες συνθέσεις για διαφορετικά αποτελέσματα όπως το anti-frizz, η ενδυνάμωση για να μακρύνουν τα μαλλιά, η προσθήκη όγκου, η αντιμετώπιση της πιτυρίδας κτλ. είναι και αυτές ένας παράγοντας, βάσει του οποίου επιλέγουμε τα σαμπουάν μας. Το κυριότερο όμως βήμα που χρειάζεται να προσθέσουμε στην παραπάνω διαδικασία, είναι ο έλεγχος των συστατικών του.
Τι να αποφεύγουμε
Το να γνωρίζουμε ποιά συστατικά χρειάζεται να αποφεύγουμε στην ετικέτα του σαμπουάν μας, είναι πολύ σημαντικό. Αφού υπάρχουν πολλά συστατικά που χρησιμοποιούνται ευρέως στις συνθέσεις των σαμπουάν, που έχουν ενοχοποιηθεί για διάφορες παρενέργειες και αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον. Έτσι, το πιο σημαντικό -και ίσως δυσκολότερο- καθήκον σχετικά με την επιλογή σαμπουάν, είναι να γνωρίζουμε ακριβώς τι αγοράζουμε. Μάθε λοιπόν τα εξής για τα παρακάτω συστατικά.
SLS, SLES ή θειϊκά άλατα
Είναι οι επιφανειοδραστικές ουσίες που λειτουργούν ως απορρυπαντικοί και αφριστικοί παράγοντες. Δημιουργούν δηλαδή τον αφρό στα σαμπουάν και απομακρύνουν τους ρύπους, ενώ περιέχονται σε περισσότερο από το 90% των σαμπουάν που βρίσκονται αυτή τη στιγμή στην αγορά. Τα sulfates εκτός από τους ρύπους όμως έχουν γίνει γνωστά για το γεγονός ότι απομακρύνουν και τα φυσικά έλαια από το τριχωτό που ενυδατώνουν την τρίχα, αφήνοντας τα μαλλιά αφυδατωμένα. Η κυριότερη ανησυχία σχετικά με τα sulfates όμως, έχει να κάνει με ορμονικές διαταραχές, ζημιά στα νεφρά και καρκίνους που μπορεί να προκαλέσει, χωρίς όμως ακόμα να έχουν δημοσιευθεί οι απαραίτητες έρευνες.
Parabens
Για τα parabens μιλάμε παραπάνω από μία δεκαετία, με αποτέλεσμα να έχει σταματήσει η ευρεία χρήση τους. Όμως πάντα χρειάζεται να τσεκάρουμε για αυτό το συστατικό που είναι συντηρητικό στις φόρμουλες και δρα ως ξενοοιστρογόνο, προκαλεί ερεθισμούς, είναι νευροτοξικό και μπορεί να επηρεάσει το αναπαραγωγικό μας σύστημα.
Polyethylene Glycols ή PEG (πολυαιθυλενογλυκόλη)
Πρόκειται για πηκτικούς παράγοντες με πιο συνηθισμένη προέλευση το πετρέλαιο. Ενώ έχουν χαρακτηρισθεί ως ασφαλές συστατικό από τον FDA, χρειάζεται να γνωρίζουμε ότι τα PEG έχουν την ιδιότητα να διαπερνούν τον επιδερμικό φραγμό και μπορεί να έχουν «επιμολυνθεί» κατά την παραγωγή τους με βαρέα μέταλλα ή άλλες τοξίνες. Όπως και να έχει, καλό είναι να αποφεύγεται στις συνθέσεις των σαμπουάν, αφού μέχρι στιγμής δεν έχουμε γνώση για το αν η σύνδεσή τους με διάφορα είδη καρκίνων αλλά και η κατηγοριοποίησή τους ως τοξίνες κατά της ανθρώπινης ανάπτυξης έχουν επιστημονική βάση.
Triclozan (τρικλοζάνη)
Είναι ένας αντιβακτηριακός παράγοντας που χρησιμοποιείται ως συντηρητικό στις φόρμουλες τόσο των σαμπουάν όσο και σαπουνιών, αποσμητικών και οδοντόκρεμας. Σε έρευνες έχει αποδειχθεί η υψηλή τοξικότητά του, που μπορεί να προκαλέσει διαφόρων ειδών καρκίνους και ορμονικές διαταραχές. Η τοξικότητά του επίσης, δεν περιορίζεται στο ανθρώπινο σώμα, αλλά και με την επαφή του με το περιβάλλον σχηματίζει και άλλες τοξικές ουσίες.
Formaldehyde (φορμαλδεϋδη)
Την βρίσκεις στα συστατικά ως quaternium-15 και είναι πολύ γνωστή ως καρκινογόνα ουσία, που παρόλ’αυτά βρίσκεται σε πάρα πολλά σαμπουάν και conditioner. Αυτό το συνητρητικό μπορεί να απορροφηθεί από το τριχωτό όπως και να απελευθερωθεί στην ατμόσφαιρα από την συσκευασία του προϊόντος. Η τοξικότητά της έχει επίσης κατηγορηθεί και για άσθμα.
Συνθετικά αρώματα και χρωστικές
Τα αρώματα και οι χρωστικές θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι εντελώς αχρείαστα στην λειτουργία και αποτελεσματικότητα των σαμπουάν. Έλα όμως που η βιομηχανία της ομορφιάς μας έχει «εκπαιδεύσει» να περιμένουμε από το σαμπουάν μας υπέροχα αρώματα, που μάλιστα πολλές φορές επιμελούνται ειδικοί αρωματοποιοί! Το πρόβλημα με το πρόσθετο άρωμα είναι ότι απλά αναγράφεται ως “fragrance” χωρίς να μπορούμε να έχουμε μία πιο συγκεκριμένη εικόνα του τι αγοράζουμε. Τα χημικά αρώματα έχουν επίσης την φήμη ότι προκαλούν ερεθισμούς, ορμονικές διαταραχές και καρκίνους. Από την άλλη η συνθετικές χρωστικές με βασική προέλευση το πετρέλαιο, έχουν και αυτές συνδεθεί με διάφορα θέματα υγείας. Τις βρίσκεις στις ετικέτες ως C με κάποιον αριθμό δίπλα.
Dimethicone (διμεθικόνη)
Σου έχω ξαναμιλήσει για την σιλικόνη σε άλλα προϊόντα μαλλιών. Κράτα ότι η διμεθικόνη, μία από τις μορφές σιλικόνης που βρίσκεις στα σαμπουάν, χρησιμοποιείται για το εφέ που έχει να αφήνει τα μαλλιά απαλά. Μακροπρόθεσμα όμως, η σιλικόνη μπορεί να συσσωρευθεί στο τριχωτό, διακινδυνεύοντας την ενυδάτωσή του και την ροή των οφείμων συστατικών. Είναι ένα συστατικό μη βιοδιασπώμενο που δεν ξεβγάζεται καθόλου εύκολα από πάνω μας.
Το κόλπο με τo conditioner
Και αφού τελείωσα με την λίστα των NO NO συστατικών, θέλω να σου δώσω κι ένα έξτρα tip για το λούσιμό σου. Αν θέλεις να προστατέψεις με μία κίνηση τα μήκη των μαλλιών σου από οποιοδήποτε σαμπουάν χρησιμοποιείς, κάνε το εξής. Ξεκίνα το λούσιμο με την εφαρμογή conditioner από τη μέση του μήκους των μαλλιών και κάτω. Στη συνέχεια, χωρίς να ξεβγάλεις το γαλάκτωμα εφάρμοσε το σαμπουάν στις ρίζες των μαλλιών. Εκεί άλλωστε είναι που χρειάζεται ο καθαρισμός και πουθενά αλλού. Με αυτό το τρικ, το σαμπουάν όταν θα ξεβγάζεται δεν θα μπορεί να παρασύρει την υγρασία που έχουν τα μήκη, επειδή θα είναι προστατευμένα από την λιπαρή ουσία του conditioner.
