Όταν ακούς τον όρο διατροφική διαταραχή πιθανότατα το μυαλό σου πάει σε μια κοπέλα κάπου στην εφηβεία με πάρα πολύ μειωμένο σωματικό βάρος, πιστεύοντας πως μόνο αυτό σημαίνει διατροφική διαταραχή. Η άποψη αυτή, ενώ είναι αληθινή, αποκλείει τόσα ακόμα άτομα, κοπέλες με ανορεξία που έχουν κανονικό βάρος, κοπέλες με βουλιμία, με ορθορεξία, αλλά φυσικά αποκλείει και τους άντρες, για τους οποίους γίνεται σπάνια λόγος.
Ήταν μεγάλη έκπληξη αλλά και χαρά μου όταν ενημερώθηκα από τη Δήμητρα Θεοδωράκη, διατροφολόγο που ειδικεύεται στις διατροφικές διαταραχές, πως η φετινή θεματολογία της παγκόσμιας Eating Disorders Awareness Week, ήταν οι διατροφικές διαταραχές στον ανδρικό πληθυσμό, οι οποίοι απειλούνται και οι ίδιοι από τις διαταραχές πρόσληψης τροφής σε μια προσπάθεια να έχουν ένα γραμμωμένο σώμα, με αυξημένη μυική μάζα και χαμηλό ποσοστό σωματικού λίπους με φανερούς κοιλιακούς.
«Περίπου ένα στα τρία άτομα που παλεύουν ενάντια μιας διατροφικής διαταραχής είναι άνδρας, σύμφωνα με την Εθνική Ένωση Διατροφικών Διαταραχών, και μάλιστα μέσα σε 10 χρόνια το ποσοστό των ανδρών που έλαβαν νοσοκομειακή περίθαλψη λόγω κάποιας διατροφικής διαταραχής αυξήθηκε κατά 53%. Οι περισσότεροι από αυτούς, όπως και οι περισσότερες γυναίκες, παλεύουν με τη διαταραχή επεισοδιακής υπερφαγίας. Το 40% των ασθενών με διαταραχή υπερφαγίας είναι άνδρες.
Οι διατροφικές διαταραχές αποτελούν την ψυχική ασθένεια με τα υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας, κάτι που όχι μόνο δε διαφέρει για τους άνδρες, αλλά μάλιστα ο κίνδυνος θνησιμότητας είναι μεγαλύτερος από ότι για τις γυναίκες».
Αφού, λοιπόν, και οι άνδρες παλεύουν με τις ίδιες ασθένειες με τις γυναίκες, ποιος είναι ο λόγος που δεν γίνεται μεγάλη κουβέντα γύρω από αυτό;
Η κυρία Θεοδωράκη μου δίνει μια πολύ λογική εξήγηση. «Ο πρώτος λόγος είναι πως μέχρι και τον 20ο αιώνα οι διατροφικές διαταραχές ήταν επικεντρωμένες στις γυναίκες που τους είχε κοπεί η περίοδος, λόγω της νευρικής ανορεξίας, με τον τρόπο αυτό αποκλείονταν και οι γυναίκες που έπασχαν αλλά είχαν περίοδο αλλά και οι άνδρες. Και παρ’ όλο που η πεποίθηση αυτή έχει αλλάξει η άρνηση, η έλλειψη συνειδητότητας, η μυστικότητα και η ντροπή αποθαρρύνουν την αναζήτησή βοήθειας από κάποιον που πάσχει με διατροφική διαταραχή, πόσο μάλλον για του άνδρες, που υπάρχει μεγάλο στίγμα σε όσους παλεύουν με την ψυχική τους υγεία».
Πώς, λοιπόν, μπορείς να καταλάβεις ότι ένας άνδρας πάσχει από κάποια διαταραχή πρόσληψης τροφής;
«Η ξαφνική απώλεια ή αύξηση βάρους, η κατάθλιψη, η εμμονική ενασχόληση με το φαγητό και τη γυμναστική, το επιβαρυμένο ανοσοποιητικό σύστημα, η διαρκής κόπωση, οι ακανόνιστοι καρδιακοί παλμοί, η διάβρωση του σμάλτου των δοντιών, η διαστρεβλωμένη εικόνα του σώματος και οι επισκέψεις στην τουαλέτα μετά το φαγητό είναι συμπτώματα που αν διακρίνεις στα δύο φύλα πρέπει να σε θορυβήσουν ότι κάτι δεν πάει καλά με την ψυχική υγεία του ατόμου.
Στους άνδρες μπορεί να παρατηρηθεί και η μειωμένη τεστοστερόνη, η μείωση της στυτικής λειτουργίας, η κατάχρηση συμπληρωμάτων ή φαρμάκων, όπως τα στεροειδή».
Η διατροφολόγος καθιστά απαραίτητο να μην αγνοήσεις κάποιον που γνωρίζεις και ανησυχείς ότι πάσχει από κάποια διατροφική διαταραχή, καθώς η κατάσταση δεν θα βελτιωθεί από μόνη της. Προτείνει να μιλήσεις απαλά στον αγαπημένο σου για τις ανησυχίες σου, αν και είναι πιθανό να αρνηθεί το πρόβλημα, δεν χρειάζεται να επιμείνεις εκείνη τη στιγμή, ωστόσο μπορείς να το φέρεις ξανά στην αντίληψη του αργότερα.
Αναζητήστε μαζί επαγγελματική βοήθεια από κάποιον ειδικό ψυχίατρο ή ψυχολόγο και έναν διαιτολόγο. Είναι πολύ σημαντικό να μην κάνεις σχόλια σχετικά με την εικόνα του σώματος του, να μην προτείνεις δίαιτες και γενικότερα να απομακρύνεις τη συζήτηση από θέματα σχετικά με το φαγητό, έτσι ώστε να μην τονώσεις τα συμπτώματα της διαταραχής άθελα σου.
Τέλος, η ειδικός μας καθησυχάζει, καθώς μας υπενθυμίζει πως η θεραπεία από τις διατροφικές διαταραχές είναι δυνατή, όσο καιρό αν παλεύει κάποιος ενάντια τους, η έγκαιρη όμως παρέμβαση είναι πολύ σημαντική για έχει κάποιος καλύτερη ευκαιρία για πλήρη ανάκαμψη.
Η Δήμητρα Θεοδωράκη είναι διατροφολόγος – διαιτολόγος, ειδικευόμενη στις διατροφικές διαταραχές.
Πηγές:
https://www.nationaleatingdisorders.org/learn/general-information/research-on-males https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6785984/
https://www.nationaleatingdisorders.org/statistics-research-eating-disorders
