Πολλά σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα (ΣΜΝ) μεταδίδονται με το στοματικό σεξ, δεδομένου ότι η συγκεκριμένη πρακτική περιλαμβάνει την άμεση επαφή με την περιοχή των γεννητικών οργάνων και την ανταλλαγή σωματικών υγρών. Τα ΣΜΝ στην περίπτωση αυτή μεταδίδονται λόγω της επαφής είτε με τα μολυσμένα σωματικά υγρά είτε με το μολυσμένο δέρμα.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, καθημερινά καταγράφονται παγκοσμίως περίπου ένα εκατομμύριο νέες λοιμώξεις από ΣΜΝ. Έτσι, είναι απαραίτητο ο σεξουαλικά ενεργός πληθυσμός να είναι ενημερωμένος σχετικά με τη μετάδοση αυτών των νοσημάτων και με τα μέτρα προστασίας που μπορεί να λάβει για να αποφύγει την εξάπλωσή τους.
Οποιοσδήποτε εκτεθεί σε μολυσμένο σύντροφο και δεν χρησιμοποιεί προφυλακτικό μπορεί να κολλήσει ΣΜΝ στο στόμα, το λαιμό, τα γεννητικά όργανα ή το ορθό. Ορισμένα ΣΜΝ μεταδίδονται ακριβώς μέσω της επαφής δέρμα με δέρμα. Άλλα μεταδίδονται μέσω σεξουαλικών υγρών, όπως το σπέρμα ή τα κολπικά υγρά.
Για παράδειγμα, ο έρπης μπορεί να μεταδοθεί εύκολα κατά τη διάρκεια του στοματικού σεξ, επειδή μεταδίδεται μέσω της επαφής δέρμα με δέρμα και όχι μόνο με τα στοματικά ή κολπικά υγρά. Άλλα ΣΜΝ, όπως η γονόρροια και τα χλαμύδια, μπορούν να μολύνουν το λαιμό σου. Είναι επίσης πιθανό να κολλήσεις ή να μεταδώσεις σύφιλη, ηπατίτιδα Β και HPV με αυτόν τον τρόπο.
Πιο συγκεκριμένα, τα ΣΜΝ που μεταδίδονται συχνότερα με το στοματικό σεξ είναι τα εξής:
Έρπης γεννητικών οργάνων
Ο έρπης είναι ένας ιός που μεταδίδεται με την κολπική, στοματική ή πρωκτική επαφή. Εξαπλώνεται με μεγάλη ευκολία, ιδίως κατά τη διάρκεια ενός ενεργού επεισοδίου, όταν δηλαδή υπάρχουν στην επιδερμίδα εμφανή συμπτώματα.
Κύριο χαρακτηριστικό του έρπη των γεννητικών οργάνων είναι η ύπαρξη εξανθημάτων που μοιάζουν με φλύκταινες επάνω στα γεννητικά όργανα ή γύρω από αυτά. Τα εξανθήματα συχνά εκτείνονται στους μηρούς, τους γλυτούς ή άλλες περιοχές του σώματος κοντά στα γεννητικά όργανα. Μπορεί επίσης να εμφανιστούν στο στόμα ή στα χείλη, ανάλογα με τον τύπο του ιού που έχει προσβάλει τον οργανισμό.
Τα προφυλακτικά δεν παρέχουν επαρκή προστασία από τον έρπη, καθώς δεν αποτρέπουν εντελώς την επαφή με την επιδερμίδα. Επίσης, δεν αποκλείεται ο επιχείλιος έρπης να μεταδοθεί στην περιοχή των γεννητικών οργάνων μέσω του στοματικού σεξ.
Δεν υπάρχει θεραπεία που να εκριζώνει οριστικά τον έρπη από τον οργανισμό, ωστόσο η φαρμακευτική αγωγή βοηθά στον περιορισμό των συμπτωμάτων όταν ο ιός βρίσκεται σε έξαρση.
Γονόρροια
Η γονόρροια είναι μια πολύ μεταδοτική βακτηριακή λοίμωξη που εξαπλώνεται μέσω της επαφής με τον κόλπο, το πέος, τον πρωκτό ή το στόμα μολυσμένου ατόμου. Πολλά άτομα που προσβάλλονται από τη γονόρροια δεν εκδηλώνουν συμπτώματα. Τα συνηθέστερα συμπτώματα είναι:
- Έκκριση υγρών από τα γεννητικά όργανα
- Επίπονες κενώσεις
- Φαγούρα ή κάψιμο κατά την ούρηση
- Στις γυναίκες, αιμορραγία μεταξύ δύο περιόδων
Η γονόρροια θεραπεύεται, μπορεί όμως να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές αν δεν αντιμετωπιστεί. Στις γυναίκες, η παράλειψη της θεραπείας μπορεί να προκαλέσει φλεγμονώδη νόσο της πυέλου, η οποία αποτελεί παράγοντα κινδύνου για την υπογονιμότητα. Σπανιότερα, η γονόρροια προκαλεί υπογονιμότητα και στους άντρες.
Σύφιλη
Η σύφιλη είναι μια βακτηριακή λοίμωξη που μεταδίδεται μέσω της επαφής του αιδοίου, του πέους, του πρωκτού, του στόματος ή του δέρματος με το δέρμα μολυσμένου ατόμου. Οι πληγές της σύφιλης είναι συχνά μικρές σε μέγεθος κι έτσι περνούν απαρατήρητες, επομένως ο μόνος τρόπος να διαπιστωθεί η λοίμωξη είναι με σχετικές εξετάσεις. Οι πληγές εμφανίζονται στο σημείο εισόδου του βακτηρίου στον οργανισμό, δηλαδή είτε στα γεννητικά όργανα είτε στην περιοχή του στόματος.
Αν δεν αντιμετωπιστεί, η σύφιλη μπορεί να προκαλέσει οργανική ανεπάρκεια, άνοια και άλλα σοβαρά προβλήματα υγείας.
Υπάρχει πρόληψη;
Βεβαίως και είναι μια καλή ιδέα να κάνεις τακτικά εξετάσεις για ΣΜΝ — και να είσαι ειλικρινής με τη νοσοκόμα ή το γιατρό σου σχετικά με το είδος του σεξ που έχεις, όπως επίσης και το να παρατηρείς για τυχόν συμπτώματα. Και μπορείς να βοηθήσετε στην πρόληψη των ΣΜΝ κάνοντας ασφαλέστερο σεξ και χρησιμοποιώντας προφυλακτικά ή οδοντικά φράγματα κατά τη διάρκεια του στοματικού σεξ.
Αν και η μοναδική στρατηγική που θα σε απαλλάξει εντελώς από τον κίνδυνο μετάδοσης των ΣΜΝ είναι η αποχή από κάθε μορφή σεξουαλικής δραστηριότητας, πιο εφικτό είναι εφόσον είσαι σεξουαλικά ενεργή να ακολουθήσεις τα εξής:
- τακτική εξέταση για ευρύ φάσμα ΣΜΝ
- διατήρηση σταθερών μονογαμικών σχέσεων
- χρήση μέτρων προστασίας, όπως το προφυλακτικό
- αποφυγή κάθε είδους σεξουαλικής επαφής όταν υπάρχουν εμφανή σημάδια ενεργού ΣΜΝ (π.χ. έρπης, σύφιλη)
- άμεση αντιμετώπιση των ΣΜΝ