Για να διαβάζεις αυτό το άρθρο άσε με να μαντέψω: είσαι μάλλον εκείνη η κοπέλα που είναι πάντα πρόθυμη να βάλει τις επιθυμίες όλων των άλλων πάνω από τις δικές της και που μάλλον δυσκολεύεται να εκφράσει τη γνώμη της, υποστηρίζοντας τον εαυτό της. Αυτή η καλόβολη φίλη που τα πηγαίνει καλά με όλους ή αυτή η υπάκουη κόρη που τα παρατάει όλα όταν της λένε οι γονείς της να κάνει κάτι άλλο. Σωστά;
«Πολλά κορίτσια που θεωρούσαν υποχρέωσή τους να εξομαλύνουν τα πράγματα στην οικογένειά τους καθώς μεγάλωναν, νιώθουν την ανάγκη και ως ενήλικες να λειτουργούν βάζοντας ως προτεραιότητα την ευημερία των άλλων», λέει η Lynn Saladino, κλινική ψυχολόγος, PsyD, αναφερόμενη σε αυτό που ονομάζουμε «σύνδρομο καλού κοριτσιού».
Και, φυσικά, δεν υπάρχει τίποτα «μεμπτό» στο να είναι κάποιος καλός, αρκεί να μην θεωρεί πως οι ανάγκες των άλλων είναι πιο σημαντικές από τις δικές του, αφού κάτι τέτοιο μπορεί να δημιουργήσει αρκετά προβλήματα και να εμποδίσει την εξέλιξη σε όλους τους τομείς της ζωής του (οικογένεια, δουλειά, συντροφικές σχέσεις, φιλίες), κάνοντάς τον παράλληλα να νιώθει πολύ άσχημα.
Η Charmain F. Jackman, PhD, ψυχολόγος και ιδρύτρια της InnoPsych, συμφωνεί. «Οι άνθρωποι δεν μπορούμε να ζούμε μια ζωή που στην πραγματικότητα αφορά τις απαιτήσεις κάποιου άλλου», συμπληρώνει.
Πώς, όμως, μπορούμε να αφήσουμε πίσω μας -ή έστω θα ελαττώσουμε σημαντικά- αυτή τη συνήθεια;
Προτεραιότητα στις δικές μας επιθυμίες και ανάγκες
Η αλήθεια είναι ότι όταν έχουμε συνηθίσει -σχεδόν από πάντα- να ικανοποιούμε όλους τους άλλους, σίγουρα μας είναι αρκετά δύσκολο να αρχίσουμε ξαφνικά να δίνουμε προτεραιότητα στον εαυτό μας, ακούγοντας τις ανάγκες του. Παρ’όλα αυτά, το να εστιάζουμε στον εαυτό μας και τα «θέλω» του μπορεί να μας βοηθήσει σημαντικά να καταλάβουμε τι έχει σημασία για μας και τι όχι. Άλλωστε, «το να μην μας ενδιαφέρει καθόλου μία κατάσταση, είναι μια ειλικρινής θέση, που χρειάζεται που και που να την εκφράζουμε», λέει η Saladino.
Με τα «όχι» χτίζονται οι καριέρες
Τα «καλά κορίτσια» τις περισσότερες φορές δυσκολεύονται να πουν όχι, διότι φοβούνται μην απογοητεύσουν τους άλλους –κάτι που εννοείται πως είναι εξαιρετικά καταπιεστικό. Αντιθέτως, είναι «εντάξει» να λέμε όχι όταν πραγματικά δεν θέλουμε να κάνουμε κάτι. Σε αυτό το σημείο, η Jackman μας προτείνει ευγενικές (πάντα) φράσεις να απορρίψουμε μια πρόταση, όπως «επιτρέψτε μου να το σκεφτώ και θα επικοινωνήσω εγώ μαζί σας» ή «ευχαριστώ πολύ για την πρόταση, αλλά δυστυχώς δε θα τα καταφέρω». Θυμήσου: Δεν χρωστάς εξήγηση σε κανέναν για τον λόγο που δεν μπορείς να κάνεις κάτι, εκτός φυσικά από τις περιπτώσεις που αφορά μια προσωπική σχέση και αισθάνεσαι πως χρειάζεται να δώσεις μια εξήγηση.
Πάμε βήμα-βήμα
«Σε τέτοιες περιπτώσεις οι “σκληρές” ή θαρραλέες συζητήσεις είναι πραγματικά δύσκολες», λέει η Jackman. Αλλά μπορούμε να ξεκινήσουμε βήμα-βήμα. Μπορούμε, για παράδειγμα, να πούμε στον σύντροφό μας ότι δεν θέλουμε να δούμε τρομακτική ταινία γιατί μας χαλάει και μας τρομάζει ή να ενημερώσουμε το αφεντικό μας ότι δεν μπορούμε να αναλάβουμε το τάδε project μόνοι μας, χωρίς κάποια βοήθεια. Αποδεδειγμένα, μια συζήτηση με κοντινούς μας ανθρώπους μπορεί να συμβάλλει σημαντικά στο να ανοίξει ο δρόμος για εμάς.
Μπορούμε να επηρεάσουμε θετικά τους γύρω μας
Θέλοντας ή μη όλοι μας επηρεαζόμαστε θετικά ή αρνητικά από τον περίγυρό μας (γονείς, συγγενείς, φίλους, συντρόφους,…). Εάν, μάλιστα, είμαστε γονείς (που συχνά μπορεί να αποτελούμε πρότυπα για τα παιδιά μας) έχουμε έναν παραπάνω λόγο να κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε γι’ αυτά. Το να βρούμε το θάρρος και τη δύναμη να ξεφύγουμε από το «σύνδρομο του καλού κοριτσιού» αποτελεί σίγουρα μια θετική συμπεριφορά αλλά και έναν αποτελεσματικό τρόπο να νιώσουν και εκείνα πιο δυνατά.
Καμία αλλαγή, τελικά, δεν είναι εύκολη -αλλά σίγουρα αξίζει. Μόλις ξεκινήσεις να «ακούς», να εμπιστεύεσαι και να εκφράζεις τα όσα αισθάνεσαι θα το καταλάβεις και μόνη σου!
