Θυμάμαι όταν ξεκίνησα να σπουδάζω δημοσιογραφία, οι περισσότεροι από τους συμφοιτητές μου ήθελαν να γίνουν πολεμικοί ανταποκριτές. Οι μισοί ήθελαν να γίνουν Μαρία Καρχιλάκη και οι άλλοι μισοί Γιώργος Γεωργιάδης. Αντίστοιχα, όταν στη δεκαετία του ’90 κάποιος άκουγε για αρχαιολογία, στο μυαλό του έρχονταν οι εικόνες του Ιντιάνα Τζόουνς και της Λάρα Κροφτ. Αν και πρόκειται για μια μεγάλη παραπλάνηση, καθότι οι μπλοκμπαστερικοί αυτοί ήρωες ήταν τυμβωρύχοι, παρ’ όλα αυτά είχαν καταφέρει να μεταλαμπαδεύσουν την αγάπη τους για την αρχαία ιστορία στο κοινό. Αυτή η αγάπη, βέβαια, με το πέρασμα των χρόνων ξεθώριασε. Ο Harrison Ford μεγάλωσε, η Angelina Jolie δεν ξαναφόρεσε την ολόσωμη φόρμα της κι εμείς καταλάβαμε ότι άλλο πράγμα είναι να μελετάς αρχαιολογία και άλλο να βουτάς το Άγιο Δισκοπότηρο και να φεύγεις τρέχοντας, ανατινάζοντας πίσω σου τον αρχαίο ναό. Ευτυχώς που στην Ελλάδα του 2022 υπάρχει ένας άντρας, ο οποίος είναι πραγματικός αρχαιολόγος και μέσα από τις ιστορίες που ανεβάζει στο προφίλ του στο Instagram έχει κάνει την αρχαιολογία mainstream και πάλι. Και μάλιστα την πραγματική αρχαιολογία… όχι την ντεμέκ.

O Δρ. Θεόδωρος Παπακώστας, γνωστός στους 56 χιλιάδες ακολούθους του ως Archaeostoryteller και συγγραφέας του βιβλίου Χωράει όλη η αρχαιότητα στο ασανσέρ; (εκδ. Key Books), είναι ένας χαρισματικός άνθρωπος, ο οποίος με όπλα του το πηγαίο χιούμορ και τη γνώση καταφέρνει να μας κάνει να θέλουμε να ρουφήξουμε ολόκληρη την αρχαία Ελλάδα με το καλαμάκι. Ακόμα κι αν δεν το είχατε ποτέ με την ιστορία, ακόμα κι αν στα νιάτα σας ακούγατε Γ′ Δέσμη και στρίβατε διά του αρραβώνος, ο Θεόδωρος θα φυτέψει μέσα σας τον σπόρο της περιέργειας για τα χρόνια τα πολύ πολύ παλιά, τότε που οι άνθρωποι ήταν μινιμαλιστικά ντυμένοι (ένας χιτώνας, σανδάλια κι έξω απ’ την πόρτα). Γεννημένος το 1979, μεγάλωσε στις Σαράντα Εκκλησιές στη Θεσσαλονίκη μέσα σε μια μονογονεϊκή οικογένεια, με πολλή αγάπη και φροντίδα. «Από αρκετά μικρός γούσταρα την αρχαιολογία και την αρχαιότητα και την ιστορία. Η μητέρα μου, η οποία και αυτή αγαπούσε τις θεωρητικές επιστήμες, κατάγεται από την Κατερίνη. Έτσι, πολλές φορές πήγαινα στον παππούδες μου εκεί και κάναμε εκδρομές στους αρχαιολογικούς χώρους. Έχω μνήμες να περιφέρομαι ανάμεσα στα μνημεία, που τότε, στα ’80s, δεν τα είχαν καν περιφραγμένα. Θυμάμαι να χαζεύω τα αρχαία και να μου ξυπνάει η φαντασία».

Καθώς πίνει το τέταρτο εσπρεσάκι της ημέρας –ντεκάφ γιατί είναι και το τέταρτο– μου εξηγεί ότι ήταν ένα παιδί που του άρεσε το διάβασμα. «Ήμουν nerd, αλλά δεν ήμουν απουσιολόγος, γιατί δεν ήμουν ο καλύτερος μαθητής. Διάβαζα αυτό που άρεσε σε μένα. Μαθητής ακόμα, όταν δίναμε εξετάσεις για τη μυκηναϊκή Ελλάδα, εγώ τσινούσα και ήθελα να διαβάσω ρωμαϊκή αρχαιότητα. Δεν είμαι ούτε της πρωτιάς, ούτε της τελειότητας. Η αριστεία δεν νομίζω ότι υπάρχει στην πραγματικότητα».

Στις Πανελλήνιες κόπηκε δύο φορές, «γιατί το σύστημα το εκπαιδευτικό των Πανελληνίων δεν ήταν κάτι το συμβατό με τον δικό μου τρόπο σκέψης και με τη δική μου αντίληψη. Αδυνατούσα να παπαγαλίσω. Φαντάσου πως στην Ιστορία έγραψα 6. Ο τρόπος με τον οποίο διδασκόμασταν την Ιστορία ήταν αφύσικος. Ήταν παράλογο να ζητάς από κάποιον να παπαγαλίσει και είναι και αντίθετο και με τη λογική της πανεπιστημιακής και ακαδημαϊκής προσέγγιση της γνώσης». Έτσι βρέθηκε στη Μεγάλη Βρετανία να σπουδάζει αυτό που πάντα αγαπούσε. Εκεί έκανε και μεταπτυχιακό στην Προϊστορική Αρχαιολογία και όταν πια γύρισε στην Ελλάδα τού δόθηκε η ευκαιρία να κάνει το διδακτορικό του, στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, στην Κλασική Αρχαιολογία. «Ανοίγω παρένθεση για να σου πω ότι κάποια στιγμή ήθελα να γίνω καρτουνίστας ή κομίστας. Σταμάτησα όμως να ζωγραφίζω γιατί δεν μου αρκούσε η ποιότητα της δουλειάς μου. Θα ήθελα να το κάνω καλύτερα».

Ανάμεσα σε φευγαλέα στιχάκια από ποπ ελληνικές επιτυχίες και μια αναφορά στις Τρεις Χάριτες (σίριαλ που έχει μεγαλώσει γερά παιδιά στα ’90s), ο Θεόδωρος φροντίζει με το χαρακτηριστικό του μπρίο, πασπαλισμένο και με λίγη αυστηρότητα, να μου ξεκαθαρίσει το εξής: άλλο αρχαιολογία και άλλο μυθολογία. «Συστήνομαι ως αρχαιολόγος και σου λέει ο άλλος “αχ, λατρεύω τη μυθολογία”. Είναι σαν να σου λέει κάποιος “είμαι ιστορικός του νεότερου ελληνικού κράτους” και να του απαντάς “αχ, λατρεύω τον Αβραάμ, τον Ισαάκ, τον κρίνο που μύρισε η Παναγία”. Αν και την αγαπώ τη μυθολογία, έχω ένα beef μαζί της. Διστάζουμε να μιλήσουμε στα παιδιά για τη σχέση του Αχιλλέα με τον Πάτροκλο, αλλά με μεγάλη ευκολία τούς λέμε ότι ο Δίας έκανε μαζικούς βιασμούς σε όλη την αρχαία Ελλάδα. Γιατί η ερωτική συνεύρεση χωρίς συναίνεση έχει όνομα. Με ενοχλεί που κάνουμε τρελή διαλογή του τι θα δείξουμε, γιατί μπορεί να σοκάρεται αρχικά το δικό μας το κεφάλι».

Έξω από τον κόσμο του Instagram, στην πραγματική ζωή, ο Θεόδωρος δουλεύει με σύμβαση στην αρχαιολογική υπηρεσία Κιλκίς. «Έχω κάνει πολλές δουλειές στη ζωή μου. Από πλασιέ βιβλίων, μέχρι διανομέας φυλλαδίων και πωλητής σε ρετσίνες. Ήμουν εξαιρετικός σερβιτόρος και πολύ κακός ξενοδοχοϋπάλληλος, όπως και κάκιστος υπάλληλος κρεοπωλείου. Ήμουν όμως αρκετά καλός καθηγητής Αγγλικών για 12 χρόνια. Έχω μεγάλο σεβασμό στη δουλειά κάθε εκπαιδευτικού, ό,τι μάθημα και να κάνει. Είναι σαν να προσπαθείς να πουλήσεις κάτι σε κάποιον που εκ προοιμίου ξέρεις ότι δεν θέλει να το πάρει. Αλλά σου λένε κάποιοι άλλοι, που το εξουσιάζουν αυτό το άτομο –οι γονείς δηλαδή–, “δεν με νοιάζει που δεν το θέλει, πρέπει να το αγοράσει το προϊόν σου”, κι εσύ ως εκπαιδευτικός το καταλαβαίνεις αυτό που σου λένε, αλλά ο πελάτης (το παιδί) δεν θέλει. Σε βλέπει και βογκάει».

Το Archaeostoryteller προέκυψε εντελώς τυχαία πριν από τέσσερα χρόνια. «Έκανα ένα στόρι για ένα αγγείο, μια αλληλουχία από στόρις, άρεσε και έγινε repost, είχα 300 followers τότε, ανθρώπους που γνώριζα. Στους τρεις πρώτους μήνες είδα ότι αυτό άρεσε πολύ και σκέφτηκα ότι πρόκειται για μια πολύ καλή μέθοδο επικοινωνίας της επιστήμης μου. Δεν θεωρώ ότι έχω κάνει κάτι “ουάου”. Θέλω να παραμείνω ως άνθρωπος προσγειωμένος και συγκεντρωμένος. Χαίρομαι που βλέπω πως υπάρχουν άνθρωποι εκεί έξω που τους αρέσει η αρχαιολογική πληροφορία και μπορούν και αυτοί μαζί μου να απολαύσουν την ανακάλυψη και την ομορφιά του αρχαίου κόσμου. Μελετώντας το παρελθόν, μπορείς να καταλάβεις το παρόν. Καταλαβαίνεις τον ίδιο τον άνθρωπο. Βλέποντας πίσω βλέπεις τι πήγε στραβά κι έτσι μπορείς να υπερνικήσεις παγιωμένα στερεότυπα και να προχωρήσεις μπροστά».

Η συνέντευξη του Archaestoryteller δημοσιεύτηκε πρώτη φορά στο τρίτο τεύχος του Love Yourself Magazine

 

Σου αρέσουν οι συνεντεύξεις; Διάβασε ακόμα: 

Εριέττα Κούρκουλου-Λάτση: Η ήρεμη δύναμη

Στον πράσινο κόσμο της Κατρίνας

Η όμορφη μέρα του Θανάση Ευθυμιάδη