Η Michelle Obama έστειλε το μήνυμα δημιουργώντας λαχανόκηπο στον Λευκό Οίκο. Τα ιδιωτικά μποστάνια επανέρχονται και γίνονται τάση, τόσο ανάμεσα στους συνειδητοποιημένους σεφ, όσο και ανάμεσα στους γκουρμέ της γαστρονομίας που πάντα αναζητούν την εξαιρετική πρώτη ύλη. Η λιγότερη σπατάλη στην κουζίνα είναι η νέα καλή τάση!
Η φιλική για τον πλανήτη διατροφή ορίζεται ως μια διατροφή κατά την οποία γίνεται επιλογή υγιεινών τροφών που παράχθηκαν με σεβασμό προς το περιβάλλον, μειώνεται η κατανάλωση ζωικών πρωτεϊνών προς όφελος των φυτικών, αποφεύγεται η υπερκατανάλωση και κατ’ επέκταση μειώνεται η σπατάλη.
Σύμφωνα με έκθεση του WWF, στην Ελλάδα ακολουθούμε μια διατροφή με υψηλό οικολογικό αποτύπωμα, καθώς τρώμε πάνω από μία μερίδα κόκκινο κρέας την ημέρα όταν δεν θα έπρεπε να ξεπερνάμε τις μία με δύο μερίδες την εβδομάδα! Και αυτό αναλογεί σε οκταπλάσια ποσότητα από τις προβλεπόμενες μερίδες της μεσογειακής διατροφής και τις συστάσεις του Εθνικού μας Διατροφικού Οδηγού, γεγονός που επιπλέον εκτοξεύει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, καθώς η παραγωγή κρέατος είναι ιδιαίτερα απαιτητική σε ενέργεια και φυσικούς πόρους όπως το νερό.
Σύμφωνα με την ανάλυση μιας μελέτης του 2018 που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Science, «η αποφυγή του κρέατος και των γαλακτοκομικών προϊόντων είναι ο πιο σημαντικός τρόπος για να μειώσουμε τις περιβαλλοντικές μας επιπτώσεις στον πλανήτη».
Στην Ελλάδα, η λύση μπορεί να βρεθεί στη μεσογειακή διατροφή, η οποία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με ένα διατροφικό μοντέλο που θωρακίζει την υγεία μας και προστατεύει τον πλανήτη.
Εντοπιότητα υλικών, εποχικά είδη, που βοηθούν εκτός από τη γεύση και στις παραγωγικές διαδικασίες, περισσότερα φρούτα, λαχανικά και δημητριακά ολικής άλεσης, λιγότερο κρέας, ζάχαρη και λίπη είναι οι βασικές αρχές της μεσογειακής διατροφής, που μπορούν να βοηθήσουν σημαντικά να υιοθετήσουμε μια άλλη φιλοσοφία στην κουζίνα.
Η επιστροφή στην κουζίνα, το μαγείρεμα και όχι το βολικό delivery, αποτελεί βάση για τη βιώσιμη φιλοσοφία στη λογική της λιγότερης σπατάλης.
Ο προγραμματισμός στην κουζίνα για τα γεύματα της εβδομάδας πριν από τα ψώνια στο σουπερμάρκετ και οι συνειδητοποιημένες επιλογές είναι ο τρόπος αντιμετώπισης του προβλήματος.
Η αποθήκευση των τροφίμων, ο τρόπος μαγειρέματος, η αξιοποίηση με έξυπνους τρόπους κάθε μέρους της τροφής που μπαίνει στην κουζίνα είναι επιπλέον πρακτικές που θα συμβάλουν στην αλλαγή της νοοτροπίας που θα κάνει τη διαφορά.
Οι αποφάσεις του σήμερα αλλάζουν το αύριο!
Για να γίνετε πιο βιώσιμοι στην κουζίνα σας, πριν ετοιμάσετε τη νέα λίστα με τα ψώνια για τα γεύματα της εβδομάδας, επανεκτιμήστε την κατανάλωση κρέατος και γαλακτοκομικών προϊόντων και ψωνίστε με τη λογική της λιγότερης σπατάλης.
Λιγότερη σπατάλη στην κουζίνα: Πώς θα κάνετε
- Το κρέας που καταναλώνετε θα πρέπει να αποτελεί προϊόν υπεύθυνης εκτροφής και όχι προϊόν εντατικής κτηνοτροφίας. Να προέρχεται από ζώα ελευθέρας βοσκής.
- Σε ό,τι αφορά τα ψάρια, αποφεύγετε τα ψάρια αλιείας που απειλούνται από την υπεραλίευση.
- Περιορίστε τα επεξεργασμένα τρόφιμα. Όσο πιο επεξεργασμένο είναι ένα τρόφιμο, τόσο υψηλότερες είναι οι περιβαλλοντικές του επιπτώσεις (λόγω των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που εκλύονται σε κάθε στάδιο της διαδικασίας).
- Προσέχετε τη σήμανση και αναζητάτε στη συσκευασία πιστοποιήσεις ή σφραγίδες ποιότητας (RSPO – Roundtable on Sustainable Palm Oil για το φοινικέλαιο ή τη σήμανση ASC – Aquaculture Stewardship Council για την υπεύθυνη υδατοκαλλιέργεια).
- Να έχετε πάντα μαζί σας τσάντα για τα ψώνια και να μην αγοράζετε πλαστική σακούλα.
- Ποτέ στο σουπερμάρκετ ή στο μπακάλικο χωρίς λίστα με όσα πραγματικά χρειάζεστε. Οι χωρίς οργάνωση αγορές οδηγούν σε σπατάλες.
- Μη χρησιμοποιείτε το πλυντήριο πιάτων αν αυτό δεν είναι γεμάτο.
- Αποθηκεύστε τα φρέσκα τρόφιμα σε σημεία που μπορούν να αερίζονται και όχι σε κλειστά ντουλάπια, μακριά από ζέστη και από το φως του ήλιου.
- Καλλιεργήστε τα δικά σας φρέσκα μυρωδικά. Μικρές γλαστρούλες στην κουζίνα ή μεγαλύτερες στη βεράντα θα σας προμηθεύουν πάντα τις απαραίτητες ποσότητες για το μαγείρεμα.
- Αποφεύγετε, όταν μπορείτε, να αγοράζετε συσκευασμένα τρόφιμα. Έτσι ελέγχετε εσείς τις ποσότητες που ψωνίζετε και το περιβάλλον δεν επιβαρύνεται με τις συσκευασίες που θα πετάξετε.
Τι σημαίνει «βιώσιμη κουζίνα»
- Αποθηκεύστε το νερό που χρησιμοποιείτε για να ξεπλύνετε το ρύζι και χρησιμοποιήστε το για να ποτίσετε τα φυτά σας, καθώς είναι ιδιαίτερα ευεργετικό χάρη στο άμυλο, το οποίο ενθαρρύνει την ανάπτυξη υγιών βακτηρίων.
- Να ξαναχρησιμοποιείτε το αλουμινόχαρτο και τη διάφανη μεμβράνη, τουλάχιστον μία φορά ακόμα.
- Προμηθευτείτε σκεύη αποθήκευσης σε όλα τα μεγέθη. Τα χαριτωμένα μικρά ταπεράκια που φιλοξενούν 2-3 μπουκιές φαγητού που περίσσεψε είναι μια καλή ιδέα για σνακ όταν θα πεινάσετε.
- Να γνωρίζετε τι έχουν τα ντουλάπια σας. Γράψτε λίστες με τα υπάρχοντα σε κάθε ράφι και δίπλα τις ημερομηνίες λήξης τους. Να τις συμβουλεύεστε πριν πάτε για ψώνια.
- Μαγειρέψτε μικρότερες ποσότητες για να αποφύγετε τις υπερβολικές ποσότητες στα περισσεύματα.
- Το φαγητό που περίσσεψε την προηγούμενη μέρα γίνεται εξαιρετικό γεύμα αν το φροντίσετε. Έτσι, όχι μόνο βοηθάτε στη μείωση της σπατάλης τροφίμων, αλλά μπορείτε επίσης να έχετε εξοικονόμηση χρόνου και χρήματος. Επίσης, η επαναθέρμανση του χθεσινού φαγητού θα καταναλώσει λιγότερη ενέργεια από το μαγείρεμα ενός νέου γεύματος από την αρχή.
- Το κρέας ψιλοκόβεται και προστίθεται σε σάντουιτς και σαλάτες. Τα λαδερά γίνονται νοστιμότατες μπρουσκέτες με φρυγανισμένο ψωμί αν προσθέσετε χοντροτριμμένη φέτα από πάνω.
- Αγαπήστε τον καταψύκτη σας. Το Σαββατοκύριακο που έχετε χρόνο μαγειρέψτε μεγαλύτερες ποσότητες, τις οποίες θα φυλάξετε στην κατάψυξη για ώρα ανάγκης (π.χ. όταν δεν θα έχετε χρόνο για μαγείρεμα). Καταψύξτε τα ψιλοκομμένα φρέσκα μυρωδικά που περίσσεψαν σε θήκες για παγάκια μαζί με ελαιόλαδο και προσθέστε τα σε σάλτσες και φαγητά κατσαρόλας όταν θα τα χρειαστείτε. Καταψύξτε το ξύσμα από ακέρωτα λεμόνια και πορτοκάλια πριν τα καθαρίσετε για να τα φάτε. Πετάξτε τις φλούδες μετά.
- Αποθηκεύστε σε σακουλάκια στην κατάψυξη φλούδια, σπόρια, κοτσάνια από τα λαχανικά που καθαρίζετε και χρησιμοποιήστε τα όταν θελήσετε για να φτιάξετε ζωμό λαχανικών.
