Την πρώτη φορά που μου συνέβη ήταν όταν έξι μήνες αφού είχα κατεβεί στην Αθήνα για να κυνηγήσω το όνειρό μου να εργαστώ σε περιοδικό, έμαθα ότι ή θα απολυθώ ή θα μετακινηθώ εσωτερικά σε άλλο έντυπο. Με κατακόκκινα μάτια και τα χαρτομάντηλα ανά χείρας στεκόμουν ντροπιασμένη και καταρρακωμένη μπροστά στη διευθύντρια του περιοδικού διακόσμησης που μου έκανε ένα τυπικό interview προτού με εντάξει στην ομάδα της. Δεν θα ξεχάσω ποτέ το χαμόγελο, το χιούμορ και τη ζεστή αγκαλιά με τα οποία με χαλάρωσε και με καλοδέχτηκε –Πωλίνα Σαρρή σε ευγνωμονώ και σε αγαπάω! Ήταν η πρώτη και τελευταία φορά που το κλάμα μου σε επαγγελματικό περιβάλλον είχε αυτή την αντιμετώπιση. Οι επόμενες φορές ήταν μετά από καβγάδες με αγενείς συναδέλφους ή προϊσταμένους με παράλογες απαιτήσεις και άδικη αντιμετώπιση στη σκληρή δουλειά μου. Κακεντρεχή σχόλια, πονηρά γελάκια και αμφισβήτηση του επαγγελματισμού μου λόγω της αδυναμίας μου να συγκρατηθώ ήταν οι πιο συνηθισμένες αντιδράσεις τους.
Φυσικά δεν ήμουν η μόνη που με έπαιρναν τα ζουμιά όταν με έτρωγε το δίκιο μου. Έχω υπάρξει μάρτυρας σε αντίστοιχα σκηνικά με άλλους συναδέλφους, ενώ τα αποτελέσματα σχετικής έρευνας δημοσιευμένης στο Robert Half επιβεβαιώνουν ότι είμαστε πολλοί! Πιο συγκεκριμένα, το 45% των εργαζομένων (πάνω από 4 στους 10) έχουν κλάψει σε χώρο εργασίας, ενώ μεγάλο ενδιαφέρον έχουν τα στοιχεία για τις αντιδράσεις των συναδέλφων τους: Το 31% θεωρούν ότι είναι ανθρώπινο και ότι το κλάμα δεν χαρακτηρίζει αρνητικά τον εργαζόμενο, ενώ το 32% το αντιλαμβάνονται ως ένδειξη αδυναμίας. Οι άνω των 50 είναι εκείνοι που ανεβάζουν το ποσοστό, δίνοντας κατά 45% αρνητική χροιά στο κλάμα σε εργασιακό περιβάλλον.
Μπορεί όντως το κλάμα να είναι ένδειξη αδυναμίας;
Ευτυχώς έχουμε αφήσει πίσω μας τα χρόνια που η έκφραση συναισθημάτων και ειδικά το κλάμα θεωρούνταν ταμπού. Σήμερα ξέρουμε ότι η ευαισθησία συνδέεται με την ενσυναίσθηση και τη συναισθηματική επίγνωση, που όχι μόνο δεν μας αποδυναμώνουν, αλλά μπορεί να γίνουν και οι υπερδυνάμεις μας στις κοινωνικές συναναστροφές. Εξάλλου το κλάμα, εκτός από υγιή φυσική αντίδραση, αποτελεί πλέον επιστημονικά αποδεδειγμένο τρόπο εκτόνωσης και απελευθέρωσης ενδορφινών, που αποθεραπεύει το σώμα μετά από στρεσογόνες καταστάσεις. Αντιθέτως το να κρατιέται κανείς για να μην κλάψει βάζει σε κίνδυνο την υγεία του, αφού σύμφωνα με μελέτες αυξάνει τον κίνδυνο για εμφάνιση καρδιακής πάθησης, υπέρτασης και ψυχικών ασθενειών.
Παρά τα οφέλη του, όμως, το κλάμα δεν μπορεί να είναι ο μόνιμος τρόπος αποσυμπίεσής σου στο εργασιακό περιβάλλον, καθώς δεν σε βοηθάει να σκεφτείς καθαρά, ενώ συχνά δημιουργεί ένα κλίμα αμηχανίας ανάμεσα σε σένα και τους συναδέλφους σου. Ευτυχώς υπάρχουν διάφορες τεχνικές που μπορείς να δοκιμάσεις για να καλμάρεις την ένταση, να ανακτήσεις τον έλεγχο των συναισθημάτων σου και να ηρεμήσεις την επόμενη φορά που θα νιώσεις τα δάκρυα στο κατώφλι των ματιών σου.
- Χρησιμοποίησε την αναπνοή σου
Θα καταντήσουμε κοινότοποι, αλλά η αναπνοή είναι ο πιο απλός, εύκολος και γρήγορος τρόπος να αποσπάσεις την προσοχή σου από ό,τι σε απασχολεί και να επαναφέρεις την πίεση και τους καρδιακούς παλμούς σου σε φυσιολογικά επίπεδα. Η αναπνοή του κουτιού ή αλλιώς τετράγωνη αναπνοή είναι μια καλή επιλογή για τη δεδομένη κατάσταση. - Κούλαρε κυριολεκτικά
Ένα κρύο ποτήρι νερό μπορεί να σε βοηθήσει σε στιγμές έντονου στρες όσο δεν φαντάζεσαι. Καθώς η θερμοκρασία του σώματος αυξάνεται συνήθως όταν αγχωνόμαστε, το κρύο νερό τη ρίχνει και δρα καταπραϋντικά. - Πάρε το χώρο και το χρόνο σου
Ζήτα συγγνώμη και αποχώρησε ευγενικά από το περιβάλλον της έντασης έστω για 1-2 λεπτά. Και μόνο το γεγονός ότι δεν θα έχεις οπτική επαφή με ό,τι σε έχει οδηγήσει σε αυτή την ψυχική κατάσταση θα σου δώσει την ευκαιρία να ανασυνταχθείς και να επανέλθεις με μεγαλύτερη ηρεμία. - Εκτόνωσε την έξτρα ενέργεια
Κάνε μια σύντομη βόλτα, άκου το αγαπημένο σου τραγούδι, μίλα στο τηλέφωνο με κάποιον που σε ηρεμεί, παίξε ένα παιχνίδι στο κινητό σου. Είναι η στιγμή να επιστρατεύσεις οτιδήποτε μπορεί να σε χαλαρώσει. - Μην το πνίγεις
Αν νιώθεις ότι δεν υπάρχει επιστροφή και μόνο το κλάμα θα σε βοηθήσει να εκτονωθείς, βρες ένα ήσυχο χώρο και κλάψε μακριά από αδιάκριτα βλέμματα.
Άλλωστε δεν είσαι ρομπότ! Θα υπάρξουν φορές που παρόλη την προσπάθεια να συγκρατηθείς, ίσως να μην τα καταφέρεις. Σε αυτές τις περιπτώσεις μην υποτιμάς τα συναισθήματά σου. Απολογήσου επειδή έκλαψες μόνο αν νιώθεις εσύ ότι αυτό είναι απαραίτητο και όχι λόγω των επικριτικών σχολίων που πιθανώς δέχεσαι από άλλους. Το μόνο σίγουρο είναι ότι κάποιο συναίσθημα σε οδήγησε στο κλάμα κι εσύ θα πρέπει να το αποδεχτείς για να προχωρήσεις παρακάτω.
Στην πορεία αυτή θα σε βοηθήσει η στήριξη από συναδέλφους, οπότε μίλα σε αυτούς που εμπιστεύεσαι για το φόβο, το άγχος, τη στενοχώρια, την πίεση ή οτιδήποτε άλλο μπορεί να σε οδηγήσει στο κλάμα, ώστε να ξέρουν πώς να αντιδράσουν και να έχεις τη στήριξή τους. Αν τώρα στενοχωριέσαι για τη φήμη που θα αποκτήσεις επειδή έκλαψες μια δυο φορές στη δουλειά, θύμισε στους συναδέλφους σου τα δυνατά σου σημεία. Δώσε έξτρα έμφαση στα στοιχεία που σε ξεχωρίζουν και σε αναδεικνύουν σε σημαντικό κρίκο της ομάδας.
Τι να κάνεις όταν κλαίει ένας συνάδελφος:
- Μην τον σταματάς: Δώσε του χώρο και χρόνο να εκτονωθεί. Όταν ηρεμήσει, ξεκίνα μία χαλαρή συζήτηση αν φυσικά θέλει να σου μιλήσει. Αν όχι, σεβάσου το.
- Μην προτείνεις λύσεις: Είναι το τελευταίο πράγμα που χρειάζεται μάλλον τη δεδομένη στιγμή. Αν δεν ζητήσει τη γνώμη σου, μην την πεις. Αρκεί να ακούσεις τους προβληματισμούς του/της.
- Κράτα τις αντιδράσεις για τον εαυτό σου: Αν δεν αντέχεις αυτά τα σκηνικά, απομακρύνσου από το χώρο που συμβαίνουν. Δεν υπάρχει λόγος η δική σου συναισθηματική κατάσταση να επηρεάσει ακόμα περισσότερο το άτομο που κλαίει.
- Δήλωσε την παρουσία σου: Αν έχεις φιλική σχέση με αυτ@ που κλαίει ρώτα διακριτικά αν υπάρχει κάτι που μπορείς να κάνεις για να βοηθήσεις. Μερικές φορές ένα βλέμμα κατανόησης και μια αγκαλιά αρκούν να μας ηρεμήσουν.
