Σύμφωνα με το Harvard Business Review, ανάμεσα στο 2013 και το 2018, «τα προϊόντα που χαρακτηρίζονται βιώσιμα αυξήθηκαν 5.6 φορές πιο γρήγορα σε σχέση με εκείνα που δεν ανήκουν σε αυτή την αγορά». Και μετά ήρθε ο Covid-19 και οι καταναλωτές άδειαζαν τα ράφια με τις χλωρίνες και τα δοκιμασμένα, βαριά απολυμαντικά προϊόντα για να απομακρύνουν τον ιό από τις επιφάνειες που έρχονταν συχνά σε επαφή, σύμφωνα με τις συστάσεις του CDC (Centers for Disease Control and Prevention). Μία αναφορά της ερευνητικής εταιρείας Kline βρήκε πως οι προϊόντικές επιλογές του 32% των καταναλωτών μετατοπίστηκαν από «φιλικές προς το περιβάλλον» σε «πιο ισχυρά χημικές» κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Αλλά, καθώς το αρχικό κύμα πανικού άρχισε να υποχωρεί και οι επιστήμονες έμαθαν περισσότερα για το πώς εξαπλώνεται ο ιός, άρχισε να παρατηρείται αναζωπύρωση στη ζήτηση πιο βιώσιμων επιλογών. Η έρευνα της Kline διαπίστωσε, επίσης, ότι το 50% των καταναλωτών αναφέρουν τη βιωσιμότητα ως καθοριστικό παράγοντα όταν επιλέγουν ένα προϊόν καθαρισμού.

Το 2022, λοιπόν, η επανάσταση ξεκινάει από το σπίτι και μέσα από κινήσεις που δείχνουν ότι αλλάζουμε νοοτροπία. Με άλλα λόγια, σε έναν εμμονικά καταναλωτικό πολιτισμό μία από τις πιο επαναστατικές πράξεις που μπορούμε να κάνουμε είναι να δημιουργούμε πράγματα, αντί απλώς να καταναλώνουμε. Δεν μιλάμε για πράξεις ριζοσπαστικές, αλλά για πράγματα απλά, που μπορούν να φέρουν την ανατροπή, όπως ο καθαρισμός του σπιτιού μας. Αν φτιάξουμε, για παράδειγμα, το δικό μας καθαριστικό προϊόν με φυσικά υλικά, θα αναλάβουμε ενεργό δράση και ταυτόχρονα θα περιορίσουμε τη χρήση πλαστικών και χημικών, που καταλήγουν στους ωκεανούς μας (και κατά συνέπεια στο πιάτο μας). Ορίστε μερικά από τα υλικά που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για να κάνουμε το σπίτι μας να λάμπει.

Το αλάτι

Το ταπεινό επιτραπέζιο αλάτι, αυτό που ανεξέλεγκτα βάζει πολύς κόσμος στα φαγητά του, είναι ένας εξαιρετικός καθαριστικός παράγοντας, απόλυτα φυσικός και ασφαλής. Καλύτερα, λοιπόν, να αφαιρέσουμε λίγο από την κατσαρόλα και να το εντάξουμε στην καθαριστική μας ρουτίνα. Πώς; Μπορούμε να αναμείξουμε μαγειρική σόδα με αλάτι σε αναλογία 1:1 και να χρησιμοποιήσουμε το μείγμα για να κάνουμε τον νεροχύτη μας να αστράφτει. Επίσης, μπορούμε εύκολα να απομακρύνουμε λεκέδες και μυρωδιές από το ξύλο κοπής πασπαλίζοντάς το με αλάτι και στη συνέχεια τρίβοντάς το κυκλικά με μια κούπα λεμονιού (δεν ξεχνάμε να το ξεπλύνουμε). Τέλος, το αλάτι βοηθάει στην αφαίρεση λεκέδων. Εάν, για παράδειγμα, οι κούπες μας έχουν σημάδια από τσάι, μπορούμε να ρίξουμε μέσα σε αυτές αλάτι και έπειτα να τις τρίψουμε με μισό λεμόνι.

Το ξύδι

Είναι το αγαπημένο μου καθαριστικό, γι’ αυτό και στο ντουλάπι κάτω από τον νεροχύτη μου υπάρχει πάντα ένα δοχείο των 5 λίτρων. Στην ουσία πρόκειται για ένα πολυκαθαριστικό, που μπορούμε να χρησιμοποιούμε σε καθημερινή βάση για να απολυμαίνουμε όλο μας το σπίτι και να απομακρύνουμε δυσάρεστες οσμές. Καλό είναι, ωστόσο, να το αναμιγνύουμε με ίση ποσότητα νερού και να το δοκιμάζουμε πρώτα σε κάποιο μη ορατό σημείο της επιφάνειας που θέλουμε να καθαρίσουμε (π.χ. μαρμάρινος πάγκος), γιατί εξαιτίας της διαβρωτικής του δράσης μπορεί να την καταστρέψει ή να προκαλέσει αλλαγή στο χρώμα. Χρησιμοποιώντας το ξύδι, μπορούμε να διώξουμε λεκέδες από σαπούνι και άλατα που συσσωρεύονται στο μπάνιο (μπανιέρα, τουαλέτα, νιπτήρας). Για παράδειγμα, μπορούμε να βυθίσουμε το τηλέφωνο του ντους σε ένα δοχείο με ξύδι και νερό, να το αφήσουμε εκεί για λίγες ώρες και έπειτα να το ξεπλύνουμε με νερό ή να ψεκάσουμε τους τοίχους και την κουρτίνα μπάνιου με το ίδιο μείγμα, αποτρέποντας έτσι τον σχηματισμό μούχλας. Στην κουζίνα μπορούμε να ψεκάσουμε τον πάγκο και να σφουγγαρίσουμε το πάτωμα, για να απομακρύνουμε υπολείμματα λίπους και να απολυμάνουμε. Σύμφωνα με έρευνες, το ξύδι μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για την απομάκρυνση των βακτηρίων της σαλμονέλας και του E.coli.

Tip: Και κάτι ακόμα. Εμείς που θέλουμε τις πετσέτες μας μαλακές, αλλά αποφεύγουμε τα χημικά μαλακτικά, μπορούμε να διαλύσουμε 250ml λευκό ξύδι σε 750ml νερό μαζί με μερικές σταγόνες αιθέριο έλαιο της αρεσκείας μας και να χρησιμοποιούμε μικρή ποσότητα από το χειροποίητο μαλακτικό μας σε κάθε πλύση.

Η μαγειρική σόδα

Μαζί με το αλάτι, η σόδα είναι από τα υλικά που πάντα έχω στην κουζίνα μου, αλλά ποτέ δεν χρησιμοποιώ στη μαγειρική. Ωστόσο, είναι εξαιρετικά χρήσιμη στο καθάρισμα, ενώ λειτουργεί και ως αποσμητικό. Μάλιστα, σε αντίθεση με το ξύδι (σε περίπτωση που κάποιος ενοχλείται από τη μυρωδιά του), δεν έχει έντονο άρωμα. Μπορούμε, λοιπόν, να την χρησιμοποιήσουμε ως λευκαντικό ρούχων, καθώς απομακρύνει λεκέδες και κάνει τα άσπρα ρούχα μας να λάμπουν. Μπορούμε, ακόμα, να βάλουμε μικρή ποσότητα σε ένα κουτί και να το αφήσουμε στο ψυγείο ή να πασπαλίσουμε με αυτήν τους κάδους σκουπιδιών για να εξολοθρεύσουμε τις δυσάρεστες οσμές. Μπορούμε, επίσης, να ρίξουμε στα χαλιά μας και να την αφήσουμε εκεί λίγα λεπτά, πριν τα καθαρίσουμε με την ηλεκτρική σκούπα. Τέλος, είναι αποτελεσματική και στην αφαίρεση καμένων υπολειμμάτων φαγητού από τις κατσαρόλες. Πασπαλίζουμε σόδα πάνω στις καμένες περιοχές, προσθέτουμε λίγο ζεστό νερό και αφήνουμε τα σκεύη μας να μουλιάσουν όλη νύχτα. Την επόμενη μέρα τα πλένουμε κανονικά.

Το λεμόνι

Ο χυμός του λεμονιού είναι ένα ακόμα φυσικό συστατικό που μπορεί να χρησιμοποιηθεί στον καθαρισμό του σπιτιού μας. Λόγω της λευκαντικής του δράσης, καλό είναι να το τεστάρουμε πρώτα σε ένα σημείο της επιφάνειας που θα καθαρίσουμε. Μπορούμε π.χ. να αναμίξουμε χυμό λεμονιού με μαγειρική σόδα και να φτιάξουμε καθαριστικό σε μορφή πάστας, το οποίο θα απλώνουμε με μια οδοντόβουρτσα στις περιοχές από όπου θέλουμε να απομακρύνουμε υπολείμματα σαπουνιού και αλάτων. Μπορούμε, επίσης, να το χρησιμοποιήσουμε για να καθαρίσουμε και να γυαλίσουμε επιφάνειες από μπρούντζο και χαλκό, αλλά δεν πρέπει να ξεχάσουμε στη συνέχεια να τις ξεπλύνουμε και να τις στεγνώσουμε καλά. Μπορούμε, τέλος, να κόψουμε ένα λεμόνι στη μέση, να ρίξουμε λίγη μαγειρική σόδα στην κομμένη πλευρά και να τη χρησιμοποιήσουμε αντί για σφουγγάρι, για να τρίψουμε τα πιάτα μας ή άλλες επιφάνειες και λεκέδες.

Καθαρό σπίτι χωρίς χημικά
Daiga Ellaby/ Unsplash

Τι θα έλεγες να φτιάξεις καθαριστικά από… ροφήματα;

Οι κόκκοι του καφέ είναι ιδανικοί για τρίψιμο. Μπορούμε να τυλίξουμε μερικές κουταλιές σε ένα πανί και να χρησιμοποιήσουμε το «πουγκί» μας για να απομακρύνουμε υπολείμματα φαγητού από τηγάνια, κατσαρόλες, πιάτα. Επίσης, το πράσινο τσάι αποτελεί μια καλή λύση για να καθαρίσουμε τον φούρνο μικροκυμάτων. Προσθέτουμε μερικά φύλλα τσαγιού σε ένα ποτήρι νερό, βάζουμε το νερό να βράσει μέσα στο φουρνάκι και περιμένουμε λίγα λεπτά. Το άρωμα του τσαγιού θα το αρωματίσει, ενώ οι υδρατμοί θα κάνουν πιο εύκολο το καθάρισμα των τοιχωμάτων του.