Πώς νιώθεις όταν η βροχή χτυπά το παράθυρό σου; Όταν ο αέρας ουρλιάζει στη μέση της νύχτας; Όταν μια γάτα γουργουρίζει ικανοποιημένη δίπλα σου; Ο ήχος έχει δύναμη να μεταβάλει την συναισθηματική και ψυχική μας κατάσταση. Και, πλέον, γνωρίζουμε και το γιατί.

Οι συσκευές λευκού θορύβου, τα sound baths, τα mantras είναι λέξεις που όποιος ασχολείται έστω και λίγο με την ευεξία και τις εναλλακτικές θεραπείες έχει κάπου, κάποτε, ακούσει. Κι ενώ οι θεραπείες που αφορούν την παρέμβαση στο μυοσκελετικό σύστημα ή την κατάποση φαρμάκων πλησιάζουν περισσότερο σε αυτό που έχουμε όλοι στον νου μας όταν μιλάμε για «ιατρική», η ηχοθεραπεία, ή η θεραπεία μέσω ήχων, αποτελεί ένα concept λίγο πιο δυσνόητο.

Μπορεί όντως να επιδράσει στον εγκέφαλο ο ήχος; Κι αν ναι, πώς ακριβώς το κάνει; Την απάντηση δίνει εκτενώς το βιβλίο Sound Medicine του ηχοθεραπευτή Kulreet Chaudhary το οποίο ωστόσο δεν χρειάζεται αν διαβάσεις! Το κάναμε εμείς για σένα και έτσι παρακάτω θα βρεις μια σύνοψη των σημαντικότερων σημείων.

Βλέπεις ο ανθρώπινος οργανισμός είναι σχεδιασμένος να αντιδρά με εξαιρετική ευαισθησία στον ήχο. Ακόμα και από την εποχή που βρισκόμασταν στη μήτρα της μητέρας μας, από την 18η εβδομάδα κύησης, αναπτύσσουμε την ικανότητα της ακοής! Πολύ νωρίτερα πριν να αναπτύξουμε την όσφρηση, την όραση ή τη γεύση. Η επιστήμη πλέον έχει αποφανθεί πως αυτή είναι και η τελευταία αίσθηση που χάνουμε στις τελευταίες στιγμές μας. Ο ήχος είναι άρα ένας από τους πρώτους αλλά και τους τελευταίους τρόπους σύνδεσης κι επικοινωνίας που έχουμε, ως ανθρώπινα όντα.

Πρακτικά, ο ήχος είναι οι δονήσεις των μορίων του αέρα. Αυτή η κίνηση είναι που παράγει τον θόρυβο που τελικά φτάνει στο αυτί μας. Και ενώ το αυτί «ακούει» η δόνηση που δημιουργεί τον ήχο απορροφάται από ολόκληρο το σώμα. Σκέψου τις φορές που έχεις νιώσει το κύμα αέρα να σε χτυπάει, όταν σε κάποια συναυλία έχεις σταθεί κοντά σε κάποιο ηχείο. Το σώμα λειτουργεί άρα σαν ένα μεγάλος αγωγός ήχων αφού το δέρμα, τα κόκκαλα, τα τύμπανα των αφτιών και, τελικά, όλα τα όργανα πάλλονται από αυτούς. Κι αυτό δεν συμβαίνει μονάχα με τις συχνότητες που το αφτί μπορεί να αντιληφθεί αλλά και με εκείνες που δεν μπορεί.

Πρόσφατη έρευνα μάλιστα διαπίστωσε πως οι δονήσεις των ήχων επηρεάζουν τον οργανισμό ακόμα και σε κυτταρικό επίπεδο αφού τα κύτταρα φαίνεται να διαθέτουν μικροσκοπικά όργανα που αντιλαμβάνονται και αντιδρούν στον ήχο. Διαπιστώθηκε έτσι πως όταν η συχνότητα ενός ήχου συντονίζεται με εκείνη του οργάνου, το κύτταρο ανταποκρίνεται μεταβάλλοντας το σχήμα του. Και το πιο εντυπωσιακό είναι πως το συγκεκριμένο «όργανο» του κυττάρου παίζει σημαντικό ρόλο σε παθήσεις όπως στην αρθρίτιδα, στα πολυκυστικά νεφρά, στην παχυσαρκία, στην καρδιακή ανακοπή και στον καρκίνο. Αν λοιπόν βρούμε τρόπο, μέσω του ήχου να το αναπλάσουμε, ίσως να ανακαλύψουμε κι έναν πολύτιμο σύμμαχο στην αντιμετώπισή τους.

Η ηχοθεραπεία λοιπόν, στηρίζεται στην αρχή πως όταν νοσούμε, ο οργανισμός εκπέμπει σε διαφορετικές συχνότητες απ’ότι συνήθως. Και πως μέσω του ήχου μπορούμε να βοηθήσουμε το υπέροχό μας μουσικό όργανο να ρυθμιστεί ξανά στις σωστές συχνότητες. Σε πρακτικό επίπεδο, θα έχεις σίγουρα παρατηρήσει τον τρόπο με τον οποίο διαφορετικά είδη μουσική επιδρούν στη διάθεση και τον ψυχισμό σου. Και πολλοί αρχαίοι πολιτισμοί, αντιλαμβανόμενοι την επίδραση αυτή, χρησιμοποιούσαν για χιλιάδες χρόνια ύμνους, μάντρας, τραγούδια και τους ήχους που παράγονται από διαφορετικά όργανα για να βοηθήσουν το σώμα και το πνεύμα να επαναρυθμιστούν. Πλέον η επιστήμη έχει αποφανθεί κι επίσημα πως ο περιβαλλοντικός θόρυβος, οι διαφορετικοί ήχοι, επιδρούν άμεσα στην υγεία του σώματος.

Κι ενώ η δυτική ιατρική πειραματίζεται δειλά δειλά με τη δύναμη του ήχου, δεν έχουμε ακόμα καταφέρει να ανακαλύψουμε πλήρως τη δύναμη αυτής της σχέσης. Μέχρι, ωστόσο, η ηχοθεραπεία να μπει για τα καλά στα «συμβατικά» ιατρεία και τις κλινικές, εμείς σου προτείνουμε να απολαύσεις, εμπειρικά, τη θεραπευτική πλευρά της μουσικής, δοκιμάζοντας ένα sound bath στην άνεση του σπιτιού σου.