Η Μαίρη Συνατσάκη, λίγες μέρες αφότου επέστρεψε σπίτι της από το μαιευτήριο, κρατώντας στην αγκαλιά της την αγαπημένη της κορούλα, αποφάσισε να μιλήσει ανοιχτά μέσα από τον λογαριασμό της στο Instagram για τα “baby blues”. Προχώρησε σε αυτές τις δηλώσεις, όπως είπε, μετά από αρκετά μηνύματα που έλαβε από άλλες έγκυες.
Εμείς κρατάμε ως πολύ σημαντική συμβουλή τη συζήτηση με το περιβάλλον της και τους οικείους της, λέγοντάς τους να την προσέξουν, να έχουν δηλαδή του βλέμμα τους πάνω της τις πρώτες μέρες μετά την επιστροφή της από το μαιευτήριο. Και είναι εξαιρετικό το ότι για να φτάσει η Μαίρη Συνατσάκη σε αυτή την προτροπή, είχε πρώτα ενημερωθεί και γνώριζε τι θα μπορούσε να ακολουθήσει τις μέρες μετά τον τοκετό.
Αφού, λοιπόν, ευχαρίστησε για τις ευχές που έλαβε για την κόρη της και την γέμισαν θετική ενέργεια μίλησε για τα “baby blues”, μια κατάσταση μετά τη γέννα που δεν πρέπει να μπερδεύουμε με την επιλόχειο κατάθλιψη.
Η άποψη του ειδικού
Το να έχεις ένα μωρό είναι μια ευχάριστη εμπειρία. Για να πούμε όμως όλη την αλήθεια, για πολλές μητέρες, το να φέρουν ένα νέο μωρό στο σπίτι σημαίνει άγχος, εξάντληση και πόνο, καθώς και το να πρέπει να αντιμετωπίσουν όλες εκείνες τις μανιασμένες ορμόνες μετά τον τοκετό που θέτουν όλα τα συναισθήματά τους σε υπερδιέγερση.
Με άλλα λόγια, είναι απολύτως φυσιολογικό να ξεχνάτε γιατί αποφασίσατε να χαιρετήσετε την παλιά σας ζωή για χάρη ενός γεμάτου με φροντίδα νεογέννητου σε όλη τη διάρκεια του εικοσιτετραώρου.
Κάποιες γυναίκες δεν τα εμφανίζουν καθόλου μετά τη γέννηση, παρουσιάζουν, όμως, επιλόχεια κατάθλιψη, μια πιο σοβαρή κατάσταση που απαιτεί ιατρική φροντίδα.
Τι είναι τα baby blues;
Περίπου το 80% των μητέρων μετά τον τοκετό εμφανίζουν τα περίφημα baby blues, τα οποία αναφέρονται σε μια σύντομη περίοδο μετά τον τοκετό που είναι γεμάτη με θλίψη, άγχος, στρες και εναλλαγές της διάθεσης. Αυτό σημαίνει ότι 4 στις 5 νέες μαμάδες αναφέρουν ότι τα έχουν βιώσει – άρα είναι πιθανό να το βιώσετε κι εσείς (και αν δεν σας τύχει, μπορείτε να χαρακτηρίσετε τον εαυτό σας τυχερό!), μας λέει η προσωπική γιατρός Debra Rose Wilson, Ph.D., MSN, R.N., IBCLC, AHN-BC, CHT. Εμφανίζονται συνήθως μέσα στις επόμενες λίγες μέρες μετά τον τοκετό, αλλά αν είχατε έναν ιδιαίτερα δύσκολο τοκετό, μπορεί να το παρατηρήσετε ακόμη νωρίτερα.
Αν και οι γιατροί δεν μπορούν να προσδιορίσουν ακριβώς τι τα προκαλεί, ο χρόνος εμφάνισής τους μας λέει πολλά. Μετά τη γέννηση, το σώμα σας περνά από ακραίες ορμονικές διακυμάνσεις για να σας βοηθήσει να ανακάμψετε και να φροντίσετε το μωρό σας, συρρικνώνοντας τη μήτρα σας στο κανονικό της μέγεθος και προάγοντας, μεταξύ άλλων, τη γαλουχία. Αυτές οι ορμονικές αλλαγές μπορούν επίσης να επηρεάσουν την ψυχική κατάσταση μιας μητέρας μετά τον τοκετό.
Άλλη πιθανή αιτία; Η περίοδος μετά τον τοκετό είναι μια περίοδος κατά την οποία οι γονείς δεν κοιμούνται καλά και αντιμετωπίζουν όλες τις σημαντικές αλλαγές στη ρουτίνα και στον τρόπο ζωής με το που έρχεται το μωρό. Όλοι αυτοί οι παράγοντες συνδυάζονται για να ανοίξουν το δρόμο για τα baby blues.
Ποια είναι τα συμπτώματα
Τα συμπτώματα μπορεί να ξεκινήσουν 2 έως 3 ημέρες μετά τη γέννηση του μωρού. Τις περισσότερες φορές, υποχωρούν από μόνα τους αμέσως μετά τη γέννηση – συνήθως εντός 10 ημερών αλλά μερικές φορές διαρκούν έως και 14 ημέρες μετά τον τοκετό. Ο τρόπος με τον οποίο βιώνετε τα baby blues μπορεί να είναι διαφορετικός από τον τρόπο με τον οποίο το κάνει η κολλητή ή η κουνιάδα σας, αλλά γενικά, τα συμπτώματα τους περιλαμβάνουν:
- Ανάγκη για κλάμα ή ανεξήγητο κλάμα ακόμα και για δευτερεύοντα ερεθίσματα
- Εναλλαγές στη διάθεση ή ευερεθιστότητα
- Αισθάνεστε ότι σας δεσμεύει το μωρό σας
- Σας λείπουν κομμάτια από την παλιά σας ζωή, όπως η ελευθερία να βγαίνετε με φίλους
- Ανησυχείτε ή αισθάνεστε άγχος για την υγεία και την ασφάλεια του μωρού σας
- Αισθάνεστε ανήσυχοι ή αντιμετωπίζετε αϋπνία, παρόλο που είστε εξαντλημένοι
- Δυσκολεύεστε να πάρετε εύκολες αποφάσεις ή να σκεφτείτε καθαρά
Πώς διαφέρουν τα baby blues από την επιλόχεια κατάθλιψη;
Υπάρχουν δύο βασικοί δείκτες ότι η θλίψη που νιώθετε μετά τον τοκετό μποεί να αφορά σε επιλόχεια κατάθλιψη: το χρονοδιάγραμμα και η σοβαρότητα των συμπτωμάτων.
Χρονοδιάγραμμα
Εάν εξακολουθείτε να αισθάνεστε λυπημένες, ανήσυχες ή σε θλίψη μετά από 2 εβδομάδες μετά τον τοκετό, μπορεί να έχετε επιλόχεια κατάθλιψη. (Τα baby blues συνήθως δεν διαρκούν περισσότερο από 2 εβδομάδες.)
Τα baby blues εμφανίζονται επίσης πολύ γρήγορα μετά τη γέννηση, οπότε αν αρχίσετε ξαφνικά να αντιμετωπίζετε συμπτώματα κατάθλιψης αρκετές εβδομάδες ή μήνες μετά τη γέννηση, δεν είναι τα baby blues. Η επιλόχεια κατάθλιψη μπορεί να εμφανιστεί οποιαδήποτε στιγμή κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους μετά τον τοκετό.
Σοβαρότητα των συμπτωμάτων
Αυτό που ένα άτομο θεωρεί σοβαρό μπορεί να είναι περισσότερο ή λιγότερο σοβαρό για ένα άλλο άτομο, οπότε αυτό είναι λίγο υποκειμενικό. Συνήθως, τα baby blues θα σας κάνουν να νιώθετε πεσμένες και μπερδεμένες, αλλά δεν θα πρέπει να επηρεάζουν πολύ την ποιότητα της ζωής σας.
Από την άλλη πλευρά, η επιλόχεια κατάθλιψη δεν είναι κάτι που έρχεται και φεύγει εύκολα κατά τη διάρκεια της ημέρας. Τα συμπτώματα είναι πιο επίμονα και δεν θα υποχωρήσουν από μόνα τους.
Τι μπορείτε να κάνετε για να αντιμετωπίσετε το baby blues;
Δεν χρειάζεται να κάνετε τίποτα, αφ’ εαυτού σας, για να τα αντιμετωπίσετε – οι περισσότερες νέες μητέρες διαπιστώνουν ότι καθώς προσαρμόζονται στο νέο τους ρόλο και εγκαθίστανται σε μια ρουτίνα με το μωρό τους, αρχίζουν να νιώθουν περισσότερο ο εαυτός τους ξανά.
Η φάση μετά τον τοκετό είναι δύσκολη και είναι σημαντικό να φροντίζετε τον εαυτό σας όσο καλύτερα μπορείτε. Το να βρείτε πράγματα που σας κάνουν να αισθάνεστε καλύτερα κατά τη διάρκεια αυτής της μεταβατικής περιόδου μπορεί να σας βοηθήσει να επιστρέψετε στο “κανονικό” (ή, τουλάχιστον, να βρείτε το νέο σας φυσιολογικό) λίγο πιο γρήγορα.
Κοιμηθείτε όσο περισσότερο μπορείτε
Ξέρουμε, ο ύπνος είναι σπάνιο ζητούμενο στο σπίτι σας αυτή τη στιγμή, αλλά άκου αυτή τη συμβουλή: Κοιμήσου όταν κοιμάται το μωρό και άσε τα ρούχα να μαζεύονται. Όλα φαίνονται χειρότερα όταν είσαι εξαντλημένη. Μερικές φορές, ο ύπνος είναι η καλύτερη θεραπεία.
Ζητήστε βοήθεια
Αυτό το πλυντήριο που είπαμε να ξεχάσεις; Η άλλη επιλογή σας είναι να αφήσετε κάποιον άλλο να το κάνει για εσάς. Συνήθως υπάρχουν άνθρωποι που αναζητούν τρόπους να βοηθήσουν τις νέες μητέρες, οπότε όταν η γιαγιά έρθει και τη ρωτήσει τι μπορεί να κάνει, δώστε της μια εργασία. Ίσως η ετοιμασία κάποιων γευμάτων, μικροδουλειές, αλλαγή πάνας – μην προσπαθήσετε να τα κάνετε όλα μόνοι σας.
Φάτε καλά και βγείτε έξω
Αυτό δεν χρειάζεται πολλές εξηγήσεις: Καταναλώστε θρεπτικά τρόφιμα και πάρτε λίγο καθαρό αέρα. Είναι απλό αλλά αποτελεσματικό.
Μιλήστε σε κάποιον
Δεν χρειάζεται να είναι θεραπευτής, αλλά αν έχετε, τηλεφωνήστε του. Διαφορετικά, συνομιλήστε με ένα μέλος της οικογένειας ή έναν φίλο που σας “καταλαμβάνει” και δεν θα κρίνει. Μερικές φορές χρειάζεται απλώς να βγάλετε πράγματα από μέσα σου.
Κάντε κάτι που αγαπάτε
Αν νιώθετε ότι θα ήταν πιο εύκολο να βρείτε έναν μονόκερο παρά 5 λεπτά για τον εαυτό σας, το καταλαβαίνουμε – αλλά το να ζείτε 24 ώρες το 24ωρο, 7 ημέρες την εβδομάδα για έναν άλλο άνθρωπο, θα σας αφήσει εξαντλημένες. Ό,τι, λοιπόν σας έκανε χαρούμενες πριν από το μωρό, πρέπει να επιστρέψει στη ζωή σας μετά το μωρό (ακόμα και αν είναι μόνο για 20 λεπτά τη φορά).
Δεσμός με τον σύζυγο ή τον σύντροφό σας
Είναι εύκολο να χάσετε τα ίχνη του άλλου ατόμου με το οποίο είστε σε αυτή τη νέα ζωή, αλλά η δέσμευση να κάνετε κάτι με τον σύντροφό σας μία φορά την ημέρα μπορεί να σας βοηθήσει να νιώσετε ξανά συνδεδεμένοι.
