Γήρανση προσώπου: Γιατί συμβαίνει και πώς αντιμετωπίζεται;

Τα σημάδια της γήρανσης εμφανίζονται καθώς μεγαλώνουμε, φέρνοντας σταδιακά αλλαγές στη εμφάνισή μας. Ειδικά το πρόσωπο γίνεται ο «χάρτης» των όσων έχουμε ζήσει καθώς αποτυπώνει κάθε χαρά και στεναχώρια. Η ηλικία μεταξύ 40-45 ετών είναι αυτή κατά την οποία παρατηρούνται οι μεγαλύτερες αλλαγές στο πρόσωπο, αλλά μπορεί να εμφανιστούν και νωρίτερα, από τα 30.

Γήρανση προσώπου – Τα πρώτα σημάδια είναι: 

• Χαλάρωση: «κρέμασμα» του προσώπου λόγω της απώλειας της ελαστικότητας του δέρματος και της μετακίνησης (με τη συμβολή της βαρύτητας) του υποδόριου λίπους προς τα κάτω.
• Έκπτωση του όγκου: «άδειασμα» του προσώπου και κατά συνέπεια δημιουργία ρυτίδων στο μέτωπο, στις γωνίες των ματιών («πόδι της χήνας») ή των χειλιών και βάθυνση των ρυτίδων έκφρασης.
• Φωτογήρανση: «στεγνό», αφυδατωμένο δέρμα, εμφάνιση αραχνοειδών φλεβών στη μύτη, στα μάγουλα και στο λαιμό ή/και καφέ ή κόκκινες κηλίδες.

Η γήρανση «φταίει» για όλα;

«Η διαδεδομένη αντίληψη ότι τα σημάδια αυτά εμφανίζονται λόγω της γήρανσης είναι εν μέρει σωστή, καθώς η πραγματικότητα είναι λίγο πιο σύνθετη. Τα σημάδια της γήρανσης εμφανίζονται όταν μεγαλώνουμε αλλά όχι απαραίτητα γιατί μεγαλώνουμε (τα ίδια σημάδια μπορεί να εμφανιστούν και στα 30).

Η αλήθεια είναι ότι αυτά μπορεί να οφείλονται όχι μόνο στο χρόνο αλλά και/ή σε πολλούς άλλους παράγοντες», αναφέρει ο κ. Γεώργιος Α. Παπαγεωργίου, Πλαστικός Χειρουργός, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, Διευθυντής Πλαστικής Χειρουργικής στο Metropolitan Hospital*

Γήρανση προσώπου – Παράγοντες που παίζουν ρόλο στην εμφάνιση των σημείων γήρανσης:

• Η γονιδιακή προδιάθεση του κάθε ατόμου
• Οι περιβαλλοντικές επιδράσεις
• Η έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία
• Η διατροφή από τα βρεφικά και παιδικά χρόνια
• Οι αυξομειώσεις βάρους
• Η χρήση αλκοόλ & διαφόρων άλλων ουσιών
• Το κάπνισμα.

Γήρανση προσώπου: Τρόποι αντιμετώπισης

Οι τρόποι αντιμετώπισης του φαινομένου της γήρανσης είναι η πρόληψη, οι συντηρητικές (μη επεμβατικές) και οι (πιο) επεμβατικές μέθοδοι.

Πρόληψη από τη βρεφική/παιδική ηλικία

Είναι αποδεδειγμένο ότι οι άνθρωποι που προσέχουν τη διατροφή τους, που προστατεύονται από τον ήλιο, που αθλούνται και κοιμούνται σωστά, μεγαλώνουν διαφορετικά. Τα αποτελέσματα όμως αυτής της προσοχής είναι αθροιστικά, γι’ αυτό και ποτέ δεν είναι πολύ νωρίς για πρόληψη.
«Ιδανικά η πρόληψη πρέπει να ξεκινάει από τη βρεφική/παιδική ηλικία υπό την επίβλεψη και την παρότρυνση των γονιών, έτσι ώστε στη συνέχεια να γίνει μια καλή συνήθεια που θα μας συντροφεύει και θα μας προστατεύει για όλη μας τη ζωή. Όσον αφορά τα σημάδια της γήρανσης (αλλά και ολόκληρο τον οργανισμό) είναι σημαντικό να:

• Προσέχουμε να μην εκτιθέμεθα ποτέ στον ήλιο χωρίς αντιηλιακή προστασία, καθώς ο ήλιος είναι μεν πηγή ζωής αλλά ταυτόχρονα καταστρέφει όλους τους μηχανισμούς άμυνας και ανάπλασης του δέρματος μετά από παρατεταμένη έκθεση στην ακτινοβολία του.
• Προσέχουμε τη διατροφή μας. Η κακή διατροφή μαζί με την αυξομείωση βάρους, οδηγεί σε καταστροφικές συνέπειες για όλα τα όργανα του οργανισμού και φυσικά και για το δέρμα.
• Αποφεύγουμε το αλκοόλ και το κάπνισμα, καθώς και δύο αυτές συνήθειες από μόνες τους και ακόμα περισσότερο ο συνδυασμός τους, επιταχύνουν τη διαδικασία της γήρανσης με τη δημιουργία τοξικών βλαπτικών ουσιών.

Alexandra Patrusheva / Pexels

Μη επεμβατικές μέθοδοι αντιμετώπισης για τη γήρανση προσώπου

1. Οι κρέμες προσφέρουν συνεχή ενυδάτωση της επιδερμίδας και την καθιστούν πιο ανθεκτική στους βλαπτικούς περιβαλλοντικούς παράγοντες.
2. Τα peeling κάθε είδους, από το απλό scrub έως τη χρήση μηχανημάτων μικροδερμοαπόξεσης και χημικού peeling, βοηθούν στην ανανέωση του δέρματος και την απομάκρυνση της κερατίνης στοιβάδας, με στόχο να εισχωρήσουν πιο εύκολα διάφορα προϊόντα της μεσοθεραπείας. Ένα σπουδαίο για τους άνδρες (και συχνά καθημερινό) peeling είναι το ξύρισμα.
3. Η μεσοθεραπεία ή βαθιά ενυδάτωση. Είναι μέθοδος κατά την οποία, με ενέσιμο τρόπο, αφού έχει τοποθετηθεί κρέμα για τοπική αναισθησία, εγχύονται ουσίες που προάγουν την παραγωγή κολλαγόνου και ελαστίνης φροντίζοντας παράλληλα να διατηρείται η υγρασία του δέρματος.
4. Το needling είναι μηχανικός ερεθισμός του δέρματος με ειδικά μηχανήματα (π.χ. dermapen) ή με rollers. Κατ’ αυτό, υπό τοπική αναισθησία με τοποθέτηση κρέμας, διατρυπάται η επιδερμίδα και έτσι διοχετεύονται στα βαθύτερα στρώματα του δέρματος θρεπτικές ουσίες, με στόχο την ανάπλαση.
5. Η χρήση laser και ραδιοσυχνοτήτων (RF), είναι μορφές μη βλαπτικής ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας και χρησιμοποιούνται για τη βελτίωση της ποιότητας, της υφής και της σύσφιγξης του δέρματος, καθώς επίσης και για την απομάκρυνση των καφέ κηλίδων ή των μικρών ευρυαγγειών, μέσω της διέγερσης παραγωγής κολλαγόνου και ελαστίνης από τους ινοβλάστες.
6. Ενέσιμα εμφυτεύματα
   Ενέσιμο εμφύτευμα ονομάζεται το υλικό το οποίο μπορεί να έχει υγρή ή ζελατινώδη υφή. Είναι αποστειρωμένο και εγχύεται σε κάποια περιοχή του προσώπου ή του σώματος με σκοπό τη βελτίωση κάποιου εντυπώματος ή ρυτίδων. Το ενέσιμο εμφύτευμα πρέπει να είναι ασφαλές και να μην προκαλεί αλλεργικές αντιδράσεις. Σήμερα το ασφαλέστερο εμφύτευμα είναι το υαλουρονικό οξύ. Αξιόπιστα υλικά είναι επίσης η πολυκαπρολακτόνη (ellanse) και το πολυγαλακτικό οξύ (lanluma).
   Μεγάλη προσοχή απαιτείται κατά την εφαρμογή των υλικών στα χείλη. Όλες οι θεραπείες (και ειδικά στο πρόσωπο) πρέπει να γίνονται σταδιακά, με πρόγραμμα, σχέδιο και υπομονή έτσι ώστε οι όποιες αλλαγές να συνειδητοποιούνται από τους ασθενείς.
   Στα ενέσιμα εμφυτεύματα εντάσσεται και η θεραπεία με βοτουλινική τοξίνη (botox και dysport) για θεραπεία των ρυτίδων έκφρασης στο μεσόφρυο, στο μέτωπο, στη μύτη και «στο πόδι της χήνας» στο έξω μέρος των οφθαλμικών κόγχων, στο άνω και κάτω χείλος, καθώς και στο πηγούνι.
7. Αυτόλογη μεσοθεραπεία με πλάσμα πλούσιο σε αιμοπετάλια – PRP (Platelet Rich Plasma).
8. HIFU: Υψηλής έντασης στοχευμένος υπέρηχος, που προσφέρει σημαντική σύσφιγξη στο πρόσωπο και στον λαιμό σε αρχόμενη έως μέτρια χαλάρωση.

Αυτονόητο είναι ότι όλες οι παραπάνω μέθοδοι θα πρέπει να εξατομικεύονται, όπως επίσης και ότι δεν αντιμετωπίζονται μη επεμβατικά όλες τις περιπτώσεις.

Οι χειρουργικές επεμβάσεις, όπου κρίνεται αναγκαίο, δεν μπορούν να αντικατασταθούν από κανέναν άλλο τρόπο ή θεραπεία», επισημαίνει ο ιατρός.

Hichem Dahmani / Unsplash

Επεμβατικές μέθοδοι για τη γήρανση προσώπου

Σε περιπτώσεις χαλάρωσης προσώπου και λαιμού, για να επιτευχθεί το επιθυμητό αποτέλεσμα χρειάζεται face lifting, σε συνδυασμό συνήθως με βλεφαροπλαστική. Άλλες επεμβάσεις που βελτιώνουν την εικόνα του προσώπου είναι η ρινοπλαστική και η ωτοπλαστική.

1. Face lifting

Το face lifting είναι μια εξατομικευμένη επέμβαση για την οποία συζητιούνται και αξιολογούνται οι ανάγκες του κάθε προσώπου ξεχωριστά, πριν την πραγματοποίησή της. Με τη συγκεκριμένη επέμβαση δεν αλλοιώνονται τα χαρακτηριστικά του προσώπου, όπως λανθασμένα πιστεύουν αρκετοί άνθρωποι, βλέποντας κάποια παράξενα αποτελέσματα.

Η ίδια η επέμβαση προσφέρει μόνον καλά και φυσικά αποτελέσματα, εφόσον αποφευχθούν οι υπερβολές και από τον ασθενή που πρέπει να έχει λογικές απαιτήσεις και από τον ιατρό που πρέπει να αποφύγει την οποιαδήποτε υπερδιόρθωση.

Ο ασθενής, εάν είναι καπνίστρια/-ής, είναι καλό να έχει περιορίσει το τσιγάρο −εάν δεν μπορεί να το διακόψει−, έναν με δύο μήνες πριν την επέμβαση, αλλά και στο διάστημα της αποθεραπείας.

Σημαντικό για το αποτέλεσμα, είναι επίσης να φροντίζει κανείς ώστε η διατροφή του να είναι υγιεινή και ισορροπημένη και να μην έχει συχνές και μεγάλες αυξομειώσεις του βάρους του.

Με ένα πετυχημένο face lifting δημιουργείται μια τέλεια και μακράς διάρκειας υποδομή στο πρόσωπο. Η οποιαδήποτε θεραπεία εφαρμοστεί στη συνέχεια (peeling, ενέσιμα εμφυτεύματα, botox, κ.λπ.) θα έχει σαφώς πιο εντυπωσιακά αποτελέσματα.

2. Βλεφαροπλαστική

Η βλεφαροπλαστική, που μπορεί να πραγματοποιηθεί μεμονωμένα ή σε συνδυασμό με ένα face lifting, γίνεται για τη διόρθωση της χαλάρωσης του δέρματος των βλεφάρων και την αφαίρεση της περίσσειας του λίπους στην περιοχή των άνω & κάτω βλεφάρων.

Διαβάστε επίσης: Γιατί ωφελεί την υγεία μας η βλεφαροπλαστική;

3. Ρινοπλαστική

Η ρινοπλαστική πραγματοποιείται όπου κρίνεται απαραίτητο για τη συμμετρία του προσώπου και μπορεί να συνδυαστεί με γενειοπλαστική, δηλαδή με τοποθέτηση προθέματος στο πηγούνι σε περιπτώσεις μικρού ή μετρίου υπογναθισμού της κάτω γνάθου. Η ρινοπλαστική είναι από τις πλέον σύνθετες και απαιτητικές επεμβάσεις της πλαστικής χειρουργικής. Γίνεται για την αισθητική διόρθωση του σχήματος και του μεγέθους της μύτης. Σε αρκετές περιπτώσεις, όταν φυσικά απαιτείται, συνοδεύεται και από λειτουργική διόρθωση, με σκοπό τη βελτίωση της αναπνοής (διόρθωση του ρινικού διαφράγματος και επέμβαση στις κάτω ρινικές κόγχες).

4. Ωτοπλαστική

Με την ωτοπλαστική διορθώνονται περιπτώσεις αφεστώτων ώτων (πεταχτά αυτιά). Κατά τη συγκεκριμένη επέμβαση διορθώνονται επίσης η έλικα και η ανθέλικα των πτερυγίων των αυτιών, που, συνήθως, είναι ατελείς από τη γέννηση του ατόμου.

Η ωτοπλαστική δύναται να πραγματοποιηθεί μετά την ηλικία των 6-7 ετών, και ιδανικά μετά τα 12 έτη, έτσι ώστε να υπάρχει καλύτερη επικοινωνία και συνεργασία με τον/την ασθενή.

Κάθε επέμβαση είναι μοναδική όσο και το κάθε άτομο που υποβάλλεται σ’ αυτήν

«Κάθε ασθενής είναι μοναδικός/ή και το ίδιο πρέπει να ισχύει και για την όποια επέμβαση θα κάνει. Στόχος επομένως του χειρουργού, που τίθεται σε συνεργασία με τον/την ασθενή, δεν είναι μόνο μια επιτυχής επέμβαση που θα αλλάξει όλη την εμφάνιση του προσώπου, θα ενισχύσει την αυτοπεποίθηση και παράλληλα θα επηρεάσει θετικά την ψυχολογία των ασθενών, βελτιώνοντας έτσι και την ποιότητα της ζωής τους. Είναι και η διαφύλαξη αυτής της μοναδικότητας του/της ασθενούς», καταλήγει ο κ. Παπαγεωργίου.

*Γεώργιος Α. Παπαγεωργίου, Πλαστικός Χειρουργός, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών, Διπλωματούχος European Board of Plastic Reconstructive and Aesthetic Surgery (EBOPRAS), Μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Πλαστικής Επανορθωτικής & Αισθητικής Χειρουργικής, της Ελληνικής Εταιρείας Μελανώματος και των διεθνών οργανισμών ISAPS & IPRES, και Διευθυντής Πλαστικής Χειρουργικής στο Metropolitan Hospital.