Στο βιβλίο της «Το Παζλ» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Key Books, η ψυχολόγος Έφη Ανδρεουλάκου, επιστρατεύει τις γνώσεις και την εικοσιπενταετή εμπειρία της, βοηθώντας μας να ενώσουμε τα κομμάτια του προσωπικού μας παζλ. Μας δίνει, ακόμη, τα εργαλεία για να μάθουμε ν’ απολαμβάνουμε τη ζωή, παρ’ όλες τις δοκιμασίες και τα εμπόδια που μπορεί να αντιμετωπίσουμε στους διάφορους τομείς της και- το κυριότερο-ν’ ανακαλύπτουμε το φως που υπάρχει μέσα μας.
Το «Παζλ» γράφτηκε ως επιθυμία της να μεταδώσει μέρος της εμπειρίας της στους ανθρώπους που επιθυμούν την εξέλιξη του εαυτού τους και την προσωπική ισορροπία τους. Οραματίζεται έναν κόσμο με περισσότερη αγάπη του ανθρώπου προς τον άνθρωπο.
Με αφορμή αυτό, η Έφη Ανδρεουλάκου μας μιλά για όλα όσα πραγματεύεται το βιβλίο της αλλά και για την προσωπική της πορεία και εξέλιξη ως δημιουργός.
Πώς και πότε ξεκίνησε η συγγραφική σας πορεία;
Σε μια φάση φοβερής συρρίκνωσης, αποφάσισα να πάω αντίθετα στη ζωή, να την κοροϊδέψω, να της κλείσω το μάτι. Όμως, η επιθυμία να γράψω υπήρχε χρόνια πριν. Λόγω της δουλειάς μου, είχα αποθηκεύσει άφθονο υλικό από την ανθρώπινη εμπειρία και επιθυμούσα με κάποιον τρόπο αυτή κάπου να αποτυπωθεί. Η αφορμή δόθηκε τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο.
Περιγράψτε μας, εν συντομία, την ιστορία του βιβλίου σας.
Το Παζλ είναι ένας σύντομος, ουσιαστικός χάρτης ζωής. Παρά τις δυσκολίες σε όλους τους τομείς που σχετίζονται με τη διαδρομή, αν κατανοήσουμε τους εαυτούς μας και το πώς λειτουργούν τα πράγματα, γινόμαστε καλύτεροι παίκτες στη ζωή και ανακαλύπτουμε το φως που υπάρχει μέσα μας, δηλαδή την ουσία της πραγματικής αγάπης.
Ποιο ήταν το έναυσμα για να ασχοληθείτε με το συγκεκριμένο θέμα στο βιβλίο σας;
Πάντα υπήρχε η επιθυμία να αφήσω ένα υλικό, ας το πω, οδηγιών χρήσης για την κόρη μου και τη γενιά μου. Όμως, ο χρόνος ήταν πάντα πιεσμένος και δεν ήξερα από πού να το πιάσω. Συνέβη, λοιπόν, η εξής συγχρονικότητα: νόσησε η Μαριέττα Λουκίσσα από λέμφωμα. Πίστεψα στην ίασή της. Θέλησε να ανταποδώσει βοηθώντας στο ξεκίνημα του βιβλίου. Έτσι το «Παζλ» δομήθηκε πάνω σε 12 απομαγνητοφωνημένες συζητήσεις, που είχαμε, πάνω σε όλα τα θέματα της ζωής.
Ακολουθώντας τις απορίες ενός νέου ανθρώπου, με ακατάβλητη θέληση ζωής, και με ενδιαφέρον μικρού παιδιού, αποτυπώθηκε η χαρτογράφηση της πορείας της ανθρώπινης ύπαρξης, καθώς και τα κλειδιά που διευκολύνουν αυτή τη διαδρομή.
Γιατί «Παζλ»; Πώς έγινε η συγκεκριμένη επιλογή του ονόματος και τι συμβολίζει για εσάς;
Το «Παζλ» επιλέχθηκε σαν τίτλος από τον εκδοτικό. Συγκεκριμένα, η λέξη κατοχυρώθηκε χάρη στον Τάσο Νικογιάννη, επιμελητή της έκδοσης. Το παζλ, σαν παιχνίδι, αποτελείται από διάσπαρτα κομμάτια που η επιτυχής ένωσή τους θα δώσει και την τελική ολοκληρωμένη εικόνα.
Έτσι και ο άνθρωπος παραλαμβάνει έναν ακατέργαστο εαυτό, με επιρροές από το DNA του, την οικογενειακή του ιστορία, τον τόπο καταγωγής του, τη χώρα του, το οικογενειακό του περιβάλλον, τους δασκάλους του, τις πεποιθήσεις που υιοθέτησε, τα τραύματά του, τις συνθήκες που έζησε και ζει. Αναλόγως με τη θέληση που έχει σαν χαρακτήρας, μπορεί να δημιουργήσει την καλύτερη εκδοχή του εαυτού του και να μάθει να απολαμβάνει εντέλει τη ζωή, παρά τις δυσκολίες που ενδεχομένως συναντήσει στη διαδρομή.
Πόσο εύκολο ή πόσο δύσκολο είναι να μάθουμε να αγαπάμε τα πιο «σκοτεινά» κομμάτια μας, αλλά και να πιστέψουμε στα πιο καλά;
Εξαρτάται από την ανατροφή μας. Είναι δύσκολο να αποδεχτούμε τα «σκοτεινά» σημεία μας, όταν έχουμε μεγαλώσει με τελειομανείς ενήλικες, που δεν παραδέχονται τα ελαττώματά τους και δεν ικανοποιούνται με τίποτα. Τέτοιοι γονείς ζουν για να διορθώνουν κάθε έλλειμα των παιδιών τους, με αποτέλεσμα εκείνα να νιώθουν ενοχές αν δρουν φυσιολογικά και όχι τέλεια.
Για τον λόγο αυτό, πολλοί ενήλικες χρειάζεται να ακούσουν ότι «είναι εντάξει να μην είσαι τέλειος», «κανείς δεν είναι τέλειος», «όλοι έχουμε πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα, φωτεινές και σκοτεινές πλευρές».
Είναι απαραίτητο ένας άνθρωπος να κατανοήσει αυτή τη συνθήκη, ότι δηλαδή είμαστε όλοι ανθρώπινα πλάσματα με αδυναμίες και ατέλειες· ότι δεν είναι ο μόνος «κακός» της πλάσης. Τότε, ίσως να μπορέσει να αντικρίσει τα σκοτάδια του. Τότε, ίσως ανοίξει η ματιά της ψυχής του. Τότε, ίσως αρχίσει να νιώθει ανακούφιση και συμπόνοια για τον εαυτό του και τους άλλους.
Με το ίδιο σκεπτικό, είναι δύσκολο να πιστέψουμε και στα πιο «καλά» κομμάτια μας. Όταν αρνούμαστε την «κακή» πλευρά μας, αλλά κάπου αδιόρατα ξέρουμε ότι υπάρχει μέσα μας, νομίζουμε ότι ο καλός εαυτός μας είναι ψεύτικος. Δεν κατανοούμε πώς είναι δυνατή αυτή η συνύπαρξη. Ότι μπορεί και να σφάλλουμε. Ότι έχουμε τη δύναμη της επιλογής.
Παράλληλα, είμαστε τόσο πολύ αυστηροί με τους εαυτούς μας, που τίποτα δεν μας φαίνεται αρκετό για να μας πούμε ένα μπράβο. Υπάρχει αυτός ο υπόκωφος, εσωτερικός, αυτοτιμωριτικός διάλογος: «πάλι έκανες λάθος!». Η κατάσταση αυτή μάς ταλαιπωρεί αφάνταστα και προκειμένου κάπου να εκτονωθεί, κατά διαστήματα ή στιγμές εκσφενδονίζεται- προβάλλεται στους άλλους για να μας ανακουφίσει από την ανημπόρια μας να δούμε κάτι καλό στον εαυτό μας.
Το να αγαπήσουμε τον εαυτό μας ολόκληρο, με τα ελαττώματα και τα πλεονεκτήματα του, είναι μια απόφαση να εμπλακούμε σε μια μαθητεία ζωής. Συνήθως, ξεκινάμε από δύο σημεία: αγαπάμε μόνο τον εξιδανικευμένο άλλο ή ξεκινάμε από το σημείο της εγωπάθειας: αγαπάμε μόνο τον εαυτό μας. Σταδιακά, χρειάζεται ή να αγαπήσουμε τον απέναντι ολόκληρο και όχι την ιδεατή του φαντασίωση, από συνειδητή επιλογή και όχι λόγω καθήλωσης ή εξάρτησης στο πρόσωπό του. Μέσα από την καθαρή ματιά του άλλου, θα δούμε με μεγαλύτερη καθαρότητα και τον εαυτό μας. Η άλλη περίπτωση είναι να αρχίσουμε να προσεγγίζουμε τα απίθανα βάθη και χρώματα του ψυχισμού μας για να κατανοήσουμε και να αποδεχτούμε και τον απέναντι. Όσο περισσότερο παρατηρούμε τον εαυτό μας και τους άλλους στην ουσία μας τόσο πιο γρήγορα θα κατανοήσουμε το όλον της ανθρώπινης ύπαρξης.
Ποια είναι τα κυριότερα ερεθίσματα ή οι γνώσεις που πιστεύετε ότι θα αποκομίσει κάποιος διαβάζοντας το βιβλίο σας;
Το βιβλίο δεν έχει ως θέμα του ένα γνωστικό αντικείμενο. Ως εκ τούτου, θα ήθελα να αγγίξει τον αναγνώστη όχι σε νοητικό, αλλά σε καρδιακό επίπεδο. Να μεταδώσει έναν παλμό, να δονήσει χορδές αγάπης, δύναμης, αξιοπρέπειας, ελπίδας, ομορφιάς.
Θα επιθυμούσατε να μοιραστείτε μαζί μας ορισμένα από τα μελλοντικά σας σχέδια;
Βγαίνω από μια φοβερά εξαντλητική περίοδο. Όλα γίνονται παράλληλα με τις καθημερινές επαγγελματικές υποχρεώσεις μου. Αυτό το διάστημα, στον ελεύθερο χρόνο, θέλω να φροντίσω περισσότερο τον εαυτό μου και να ξεκουραστώ. Πήρα για μεγάλο χρονικό διάστημα παραπάνω φορτίο από όσο θα έπρεπε. Χρειάζεται μια παύση, ώστε μέσα από αυτή να δημιουργηθούν νέα όνειρα και νέες στοχεύσεις.
