Το Σύνδρομο του Ευερέθιστου Εντέρου (ΣΕΕ) ή σπαστική εντεροκολίτιδα είναι μια λειτουργική διαταραχή του εντέρου που χαρακτηρίζεται από χρόνιο κοιλιακό άλγος, κοιλιακή δυσφορία, κοιλιακή διάταση (φούσκωμα) και αλλαγές στις συνήθειες του εντέρου απουσία κάποιας οργανικής νόσου. Σε κάποιες περιπτώσεις τα συμπτώματα υφίενται μετά την κένωση. Μπορεί να εμφανισθεί υπό τη μορφή διάρροιας ή δυσκοιλιότητας, ή με εναλλαγή αυτών. Ο πόνος της κοιλιάς συχνά υποχωρεί μετά την κένωση. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι συνεχή ή να εμφανίζονται κατά διαστήματα, ιδιαίτερα δε σε περιόδους έντονου στρες. Αυτό που θα πρέπει να τονιστεί από την αρχή είναι ότι πρόκειται για μια λειτουργική διαταραχή του εντέρου, δηλαδή για μια απόλυτα καλοήθη κατάσταση, η οποία -παρότι ενοχλητική- δεν ενέχει κινδύνους για τους ασθενείς. Η δίαιτα FODMAP έχει σχεδιαστεί, ώστε να ανακουφίζει από τα συμπτώματα του ΣΕΕ.
Δίαιτα FODMAP: Κατανάλωση μιας δίαιτας χαμηλής σε FODMAPs
Το ακρωνύμιο FODMAPs σημαίνει Fermentable (ζυμώσιμοι), Oligosaccharides (ολιγοσακχαρίτες), Disaccharides (δισακχαρίτες), Monosaccharides (μονοσακχαρίτες) And, Polyols (πολυόλες) και αναπτύχθηκε για να περιγράψει αυτούς τους ανεπαρκώς απορροφούμενους υδατάνθρακες βραχείας αλυσίδας που μπορούν να οδηγήσουν σε υπερβολική συσσώρευση υγρών και αερίων, με αποτέλεσμα φούσκωμα, μετεωρισμό, κοιλιακό άλγος και διαταραχές του γαστρεντερικού.
- Στην πλειονότητα των ατόμων που εξετάστηκαν, μια δίαιτα χαμηλή σε FODMAPs βοήθησε στον έλεγχο ή την εξάλειψη των πιο ενοχλητικών γαστρεντερικών συμπτωμάτων που αναφέρθηκαν παραπάνω.
- Χρειάζεται κατά μέσο όρο 2-4 εβδομάδες για να δούμε αξιοσημείωτες αλλαγές από αυτή την δίαιτα. Βέβαια εξαρτάται από κάθε οργανισμό. Μερικοί ασθενείς ανέφεραν ότι είδαν αλλαγές τις πρώτες ημέρες, ενώ άλλοι βλέπουν μια αλλαγή ακριβώς στο όριο των 4 εβδομάδων.
- Μέχρι στιγμής, μελέτες έχουν δείξει ότι μια δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε FODMAPs βελτιώνει τα συμπτώματα του ΣΕΕ. Μια μελέτη διαπίστωσε μάλιστα ότι το 76% των ασθενών με ΣΕΕ που ακολουθούσαν τη δίαιτα αυτή ανέφεραν βελτίωση στα συμπτώματά τους.
Δίαιτα FODMAP: Μπορείς να ακολουθείς για πάντα μία δίαιτα χαμηλής περιεκτικότητας σε FODMAPs;
Η σύντομη απάντηση είναι όχι. Στην πραγματικότητα, δεν ενθαρρύνουμε τους ασθενείς με ΣΕΕ που ακολουθούν αυτήν την δίαιτα να την συνεχίσουν μακροπρόθεσμα. Πρέπει να παρακολουθούνται από κλινικό διαιτολόγο για να τους συμβουλεύει και να τους βοηθήσει σταδιακά με τη δίαιτα FODMAP.
Ο πίνακας FODMAP
| Κατηγορία Τροφίμου | Χαμηλής περιεκτικότητας σε FODMAP | Μέτριας περιεκτικότητας σε FODMAP | Υψηλής περιεκτικότητας σε FODMAP |
| Φρούτα | Μπανάνες
Mούρα Mύρτιλα Πεπόνια Γκρέιπφρουτ Σταφύλια Ακτινίδια Λεμόνια Πορτοκάλια Παπάγια Passion fruit Ανανάς Φράουλες
*Αποφυγή κατανάλωσης μεγάλων ποσοτήτων 1 -2 μερίδες/ ημέρα | Φρούτα σε κονσέρβα | Μήλα
Βατόμουρα Αποξηραμένα φρούτα Αχλάδια Καρπούζια Βερίκοκα Κεράσια Μάνγκο Νεκταρίνια Ροδάκινα Δαμάσκηνα Χυμός φρούτου (περιέχει υψηλή ποσότητα φρουκτόζης) |
| Λαχανικά | Καρότα
Σέλινο Αγγούρι Μελιτζάνα Φασολάκια Μαρούλι Κολοκύθα Κολοκυθάκια Κόκκινη πιπεριά Σπανάκι Ραπανάκια
*1,5-3 μερίδες/ ημέρα * τα μαγειρεμένα λαχανικά ίσως είναι καλύτερα ανεκτά | Μπιζέλια
Τομάτες | Αγκινάρες
Σπαράγγια Παντζάρια Μπρόκολο Λαχανάκια Βρυξελλών Λάχανο Κουνουπίδι Πράσινες πιπεριές Πράσο Μανιτάρια Αβοκάντο Μπάμιες Κρεμμύδι Καλαμπόκι Πελτές ντομάτας Μάραθος Σκόρδο |
| Γαλακτοκομικά | Κεφίρ
Γάλα & Γιαούρτια χωρίς λακτόζη Σκληρά τυριά Τυριά κρέμα Cottage χωρίς λακτόζη Βούτυρο Κρέμα Παγωτό σορμπέ (χωρίς γάλα) | Αμερικάνικο τυρί (πορτοκαλί) | Γάλα (αγελαδινό, πρόβειο, κατσικίσιο)
Γιαούρτι Τυρί cottage Τυρί ricotta Παγωτό |
| Δημητριακά – Αμυλούχα | Πατάτα
Γλυκοπατάτα Κινόα Ρύζι Καλαμποκάλευρο Προϊόντα ελεύθερα σε γλουτένη | Βρώμη
Προζύμι | Σιτάρι
Κριθάρι Σίκαλη Mούσλι Κους-Κους Noodles (με αυγά) |
| Όσπρια & Ξηροί καρποί | Σπόροι από κολοκύθα
Σουσάμι Ηλιόσποροι | Ξηροί καρποί (εκτός φυστίκια Αιγίνης & κάσιους),
Λιναρόσπορος | Προϊόντα σόγιας
Φασόλια Ρεβίθια Χούμους Φακές Φυστίκια Αιγίνης Κάσιους |
| Γλυκαντικά | Ζάχαρη (λευκή, καστανή)
Σιρόπι ρυζιού Σιρόπι σφενδάμου Ασπαρτάμη Ζαχαρίνη Σουκραλόζη Στέβια | Κακάο | Υψηλής περιεκτικότητας σιρόπι καλαμποκιού
κρυσταλλική φρουκτόζη, μέλι, σορβιτόλη, ξυλιτόλη, μαννιτόλη, μαλτιτόλη (τα τελευταία 4 συναντώνται συνήθως σε προϊόντα διαίτης ή διαβητικών à ανάγνωση ετικετών) |
