Σίγουρα θα έχεις ακούσει για την περίφημη ή/και περιβόητη “cheat day”. Είναι εκείνη η μεμονωμένη μέρα στην οποία τρως ελεύθερα τα αγαπημένα σου τρόφιμα και επιτρέπεις στον εαυτό σου να ξεφύγει από το προγραμματισμένο μοτίβο διατροφής. Μια τέτοια μέρα συνήθως λειτουργεί ως κίνητρο για να παραμείνεις σε δίαιτα για την υπόλοιπη εβδομάδα.
Αποτελεί, λοιπόν, μια στρατηγική ανταμοιβής που προσφέρει μια σύντομη περίοδο επιείκειας από την τήρηση της δίαιτας. Η θεωρία πίσω από αυτή τη στρατηγική είναι ότι επιτρέποντας στον εαυτό μας σύντομες περιόδους απόλαυσης, θα είναι πιο πιθανό να τηρήσεις το πρόγραμμα διατροφής τις περισσότερες φορές.
Οι μέθοδοι μιας τέτοιας ημέρας ποικίλλουν. Ο τρόπος με τον οποίο θα εφαρμοστεί μια “cheat day” μπορεί να είναι πολύ διαφορετικός από άνθρωπο σε άνθρωπο, ανάλογα με τις διατροφικές προτιμήσεις και τους στόχους του ατόμου. Τα τρόφιμα που θα καταναλωθούν ως cheat meals θα διαφέρουν, επίσης, από άτομο σε άτομο λόγω των προσωπικών προτιμήσεων, αλλά συχνά θα αποτελούνται από τρόφιμα με πολλές θερμίδες που κανονικά θα “απαγορεύονταν” σε ένα τυπικό πρόγραμμα διατροφής.
Χρειάζεσαι μία cheat day;
Είναι γνωστό ότι η κατανάλωση λιγότερων θερμίδων από αυτές που δαπανώνται είναι αυτό που οδηγεί στην απώλεια βάρους. Ο τρόπος μηχανισμού που υποστηρίζεται ότι δουλεύει σε μία “cheat day” είναι ο εξής: η ελεύθερη και αυξημένη πρόσληψη θερμίδων τη συγκεκριμένη ημέρα, μπορεί να οδηγήσει στη ρύθμιση μιας ορμόνης που παράγεται από τα λιπώδη κύτταρα του σώματός μας, γνωστή ως λεπτίνη.
Η λεπτίνη είναι υπεύθυνη για τη διατήρηση της ενεργειακής ισορροπίας στο σώμα και στέλνει σήματα στον εγκέφαλο, όταν νιώθουμε ικανοποιημένοι και χορτάτοι. Μια κοινή θεωρία είναι ότι λόγω χαμηλών επιπέδων λεπτίνης, το σώμα δεν στέλνει αυτά τα μηνύματα στον εγκέφαλο και σταδιακά οδηγούμαστε σε αύξηση βάρους.
Επίσης, θεωρείται πως οι ημέρες με υψηλότερη κατανάλωση θερμίδων θα ξεγελάσουν τον οργανισμό ώστε προσωρινά να παραχθεί περισσότερη λεπτίνη, η οποία θα αποτρέψει την επιθυμία για υπερφαγία.
Επηρεάζουν οι cheat days αρνητικά τη σχέση σου με το φαγητό;
Αυτό που συμβαίνει στα περισσότερα άτομα που έχουν μία cheat day μέσα στην εβδομάδα είναι ότι βγαίνουν εκτός ελέγχου και δεν μπορούν να σταματήσουν. Αυτό γίνεται επειδή ξέρουν πως θα στερηθούν ξανά οπότε προσπαθούν να φάνε όσο το δυνατόν περισσότερο.
Για να «επανορθώσουν» μπορεί να καταλήξουν να περιορίσουν το φαγητό ακόμα περισσότερο μέχρι την επόμενη cheat day και αυτός ο κύκλος, τελικά, μπορεί να οδηγήσει σε αδηφαγικά επεισόδια.
Αν περιορίζεις τον εαυτό σου και απολαμβάνεις συγκεκριμένα τρόφιμα μία μέρα την εβδομάδα σε σημείο που νιώθεις ότι χρειάζεσααι cheat day, σημαίνει πως το πρόγραμμα διατροφής που ακολουθείς είναι εξαιρετικά περιοριστικό. Αυτό με τη σειρά του σου οδηγεί στο να έχεις μια διαταραγμένη σχέση με το φαγητό, τύψεις και ενοχές.
Επίσης, έχει ψυχολογικές επιπτώσεις, φόβο αύξησης βάρους, αδυναμία αντιμετώπισης των συναισθημάτων, άστατη διατροφή χωρίς ισορροπία και συνέπεια κ.ά.
Υιοθετώντας μια ισορροπημένη διατροφή δεν χρειάζεται να περιμένεις αυτή τη μία μέρα!
Το φαγητό είναι απόλαυση, αλλά δεν λύνει τα προβλήματα ούτε γιατρεύει τα συναισθήματα. Η ισορροπία που προσφέρει ένα πλάνο διατροφής έχει στόχο να διαμόρφωσει τη συμπεριφορά σου απέναντι στο φαγητό. Η ισορροπία επιτυγχάνεται μέσα απο την αλλαγή που θα κάνεις ως προς το φαγητό και όχι μέσα απο απαγορεύσεις και αποκλεισμούς τροφικών ομάδων.
Όταν ακολουθείς μια ισορροπημένη διατροφή, έχεις τα πάντα, γεύεσαι και μυρίζεις τα πάντα. Όλες οι τροφικές ομάδες μπορούν να καταναλωθούν με μέτρο, ποικιλία και ισορροπία όπως διδάσκει και η μεσογειακή διατροφή, η οποία είναι θρεπτική, υγιεινή και νόστιμη.
Επομένως όταν έχεις όλα τα αγαθά και τα τρόφιμα που χρειάζεσαι για καλή υγεία και ευζωία δεν χρειάζεται να περιμένεις για να χαρακτηρίζεις μια μέρα ή ένα γεύμα ως “cheat”.
Βρες τον τρόπο να κάνεις τη διατροφή σου
Αντί να περιμένεις πώς και πότε θα κάνεις… “cheat” ή πώς θα «κλέψεις» από τη διατροφή σου, εστίασε στο πώς θα την οργανώσεις καλύτερα. Βρες τον τρόπο να κάνεις τη διατροφή σου βιώσιμη εντάσσοντας ποικιλία. Για να το καταφέρεις αυτό, σίγουρα θα χρειαστείς τη βοήθεια ενός διατροφολόγου για τη σωστή καθοδήγησή σου.