Η αϋπνία είναι η πιο κοινή διαταραχή ύπνου που επηρεάζει περίπου το 20% με 30% των ενηλίκων. Τα αίτια που την προκαλούν μπορεί να οφείλονται σε ποικίλους παράγοντες, όπως προβλήματα υγείας, κλινικές παθήσεις, ψυχολογικές διαταραχές, άγχος, φαρμακευτικές αγωγές, αλλαγή περιβάλλοντος, κατανάλωση αλκοόλ, καφεΐνης κ.ά.
Υπάρχουν πολλά σκευάσματα και φυσικές λύσεις για την αντιμετώπιση της αϋπνίας με στοιχεία που συμβάλλουν στην αντιμετώπιση του ανήσυχου ύπνου, αλλά και στην αποκατάσταση της συναισθηματικής ισορροπίας.
Ποια είναι, λοιπόν, τα βασικά στοιχεία που συμβάλλουν στην ομαλή λειτουργία του νευρικού συστήματος και ταυτόχρονα εξασφαλίζουν έναν ποιοτικό ύπνο;
Μελατονίνη για την αϋπνία
Αποτελεί μια φυσική ορμόνη του οργανισμού μας που εκκρίνεται από τον εγκέφαλο. Η έκκριση της δρα καλύτερα τις ώρες που έχει νυχτώσει σε σύγκριση με τις ώρες του φωτός και αντίστοιχα είναι υψηλότερη τους χειμερινούς μήνες σε σχέση με τους θερινούς. Έτσι μας βοηθά να αντιλαμβανόμαστε πότε είναι ώρα ύπνου και πότε είναι ώρα αφύπνισης. Το γεγονός αυτό δείχνει ότι η ορμόνη εμπλέκεται στον 24ωρο ρυθμό του ανθρώπινου οργανισμού και στη ρύθμιση διαφόρων σωματικών λειτουργιών.
Η λήψη μελατονίνης μπορεί να σε βοηθήσει να κοιμηθείς και μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για το φαινόμενο τζετ λαγκ. Η μελατονίνη συντείνει στην σωστή λειτουργία των φυσικών κιρκαδικών ρυθμών του οργανισμού, προάγοντας την ηρεμία και την καλή διάθεση καθώς και την ποιότητα του ύπνου. Όταν ενεργοποιείται, αναστέλλει το νευρικό σύστημα μειώνοντας την θερμοκρασία του σώματός μας. Προσφέρει άμεση απορρόφηση και ευκολία στη χρήση. Η λήψη της ιδανικά πρέπει να γίνεται 15-20′ πριν τον ύπνο.
Βαλεριάνα
Φυσικό προϊόν που βοηθάει σε μεγάλο βαθμό τη διευκόλυνση του οργανισμού για έναν γαλήνιο και συνεχόμενο ύπνο χωρίς διαταραχές, καταστέλλοντας το νευρικό σύστημα και χαρίζοντας ένα αίσθημα ξεκούρασης. Ανακουφίζει και χαλαρώνει τους μύες και τους σπασμούς του σώματος. Οι επιστήμονες όμως εξακολουθούν να μην είναι σίγουροι πώς λειτουργεί (η σκέψη είναι ότι μπορεί να αυξήσει την ποσότητα μιας συγκεκριμένης χημικής ουσίας στον εγκέφαλο που έχει ηρεμιστική επίδραση στο στρες).
L-Θεανίνη
Η L-Θεανίνη ενισχύει την παραγωγή των εγκεφαλικών μηνυμάτων συμβάλλοντας στη συναισθηματική σταθερότητα και ηρεμία του οργανισμού. Βρίσκεται στο πράσινο τσάι και σε μερικά είδη μανιταριών. Μέσω του εγκεφάλου γίνεται η παραγωγή του γ-αμινοβουτυρικού οξέος ή GABA. Αποτελεί τον βασικότερο ανασταλτικό νευροδιαβιβαστή του εγκεφάλου, με αποτέλεσμα να μειώνει το άγχος και την ανησυχία. Το σώμα μας, όμως, δυσκολεύεται να απορροφήσει συμπληρώματα που περιέχουν συνθετικό GABA. Οι ειδικοί για αυτόν τον λόγο συστήνουν την αλανίνη, την οποία το σώμα μπορεί εύκολα να απορροφήσει και τελικά να χρησιμοποιηθεί για να αυξήσει τα επίπεδα του GABA.
Μαγνήσιο για την αϋπνία
Αυτό το μεταλλικό στοιχείο χαρακτηρίζεται ως ένα θρεπτικό συστατικό που βοηθά στη διατήρηση της φυσιολογικής ιστικής και νευρικής λειτουργίας, διατηρεί τον καρδιακό ρυθμό σταθερό, υποστηρίζει ένα υγιές ανοσοποιητικό σύστημα, διατηρεί γερά τα οστά και τα δόντια και διατηρεί ισορροπημένες τις ορμόνες της διάθεσης. Επίσης, συμβάλλει στη ρύθμιση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα, στην πρόληψη της οστεοπόρωσης και στην αντιμετώπιση των κεφαλαλγιών. Η έλλειψή του μπορεί να προκαλέσει καρδιαγγειακά και αγγειακά προβλήματα, διαταραχές στον καρδιακό ρυθμό και στην αρτηριακή πίεση. Το αποτέλεσμα; Άγχος, ημικρανίες, μυϊκές κράμπες και κόπωση. Παλαιότερες μελέτες δείχνουν ότι το μαγνήσιο μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα του ύπνου και να μειώσει τις αϋπνίες.
Βιταμίνη Β1
Η βιταμίνη Β1 ή, αλλιώς, θειαμίνη, ανήκει στην πρώτη σειρά του συμπλέγματος Β. Έχει αντιοξειδωτικές δράσεις, καθώς πρωταγωνιστεί στην παραγωγή ενέργειας και στον σχηματισμό των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Επίσης, συμμετέχει (όπως όλες οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β) στον σχηματισμό του DNA και RNA. Έχει άμεση επαφή με το νευρικό και ψυχολογικό σύστημα, επηρεάζοντας τη διάθεση, το στρες και το σωματικό βάρος. Τη συναντάμε στο καστανό ρύζι, στα δημητριακά, στη βρόμη και στη χοιρινή μπριζόλα. Η έλλειψή της είναι σπάνια, αλλά μπορεί να προκληθεί από χρόνια προβλήματα υγείας.
Βιταμίνη Β6
Η βιταμίνη Β6 ή, αλλιώς, πυριδοξίνη ανήκει στο σύμπλεγμα των πολύτιμων βιταμινών Β. Βρίσκεται σε πολλά τρόφιμα, όπως είναι τα κόκκινα φασόλια, το μούσλι, το γάλα σόγιας, ο τόνος, οι ηλιόσποροι, η γλυκοπατάτα, τα δαμάσκηνα και το αβοκάντο και μία από τις βασικές λειτουργίες της είναι να βοηθά τον οργανισμό να παράγει σεροτονίνη, τον νευροδιαβιβαστή της χαράς. Συμβάλλει άμεσα στην αντιμετώπιση της θλίψης και του άγχους. Επίσης, εμπλέκεται στην παραγωγή της αιμοσφαιρίνης, της ουσίας που επιτρέπει στα ερυθρά αιμοσφαίρια να μεταφέρουν το οξυγόνο σε όλο το σώμα. Σύμφωνα, όμως, με μια νέα επιστημονική έρευνα από το Πανεπιστήμιο της Αδελαΐδας στην Αυστραλία, η βιταμίνη Β6 εμπλέκεται και στα όνειρα.
Βιταμίνη D3
Η βιταμίνη D3 αποτελεί μια από τις βασικότερες βιταμίνες, αφού παίζει καταλυτικό ρόλο στον οργανισμό μας και στην ρύθμιση της ανοσιακής απόκρισης. Άτομα με έλλειψη βιταμίνης D εμφανίζουν προβλήματα υγείας (οστεοπόρωση, αρτηριακή πίεση, καρδιαγγειακά) με συνέπειες την εξάντληση και την αϋπνία.
Λυκίσκος για την αϋπνία
Ακόμα ένα φυτικό προϊόν που βοηθά στην καταπολέμηση της αϋπνίας και του άγχους. Ο λυκίσκος χαρακτηρίζεται ως θεραπευτικό βότανο και χρησιμοποιείται εδώ και χρόνια για τις φαρμακευτικές του ιδιότητες. Τα θηλυκά του άνθη έχουν ευεργετικές ιδιότητες, καθώς καταπραΰνουν και ηρεμούν τον οργανισμό, αλλά και το μυαλό. Αξίζει να σημειωθεί πως άτομα τα οποία έχουν ανάγκη από χαλάρωση μπορούν να βράσουν τα άνθη του ως αφέψημα. Χρησιμοποιείται για τη θεραπεία των διαταραχών του νευρικού και πεπτικού συστήματος (γαστρεντερικά προβλήματα, νεύρωση, νόσος του Crohn, κράμπες και μολύνσεις). Οι κάψουλες λυκίσκου των 600 mg είναι μια καλή επιλογή για όσους αντιμετωπίζουν προβλήματα αϋπνίας, ενώ δεν περιέχουν χημικές ουσίες και συντηρητικά με αποτέλεσμα την καλύτερη απορρόφηση τους από τον οργανισμό (ιδιαίτερα όταν συνδυάζεται με βαλεριάνα). Είναι εύκολες στην χρήση τους και κυρίως είναι κατάλληλες για όλους τους τύπους διατροφής (vegan, vegetarian), αφού έχουν ως κύριο συστατικό τους το ρύζι.
Βαλσαμόχορτο
Πρόκειται για ένα βότανο φυτικής προέλευσης που χρησιμοποιείται, κυρίως, για ψυχολογικές και αγχολυτικές παθήσεις. Το βαλσαμόχορτο περιέχει δραστικές ουσίες, όπως γλυκενόλες, πηπτικά ελαία, φαινόλες, τανίνες κ.ά. που βοηθούν αποδεδειγμένα σε μεγάλο βαθμό τη ρύθμιση της διάθεσης, αυξάνοντας τη σεροτονίνη και τη νοραδρεναλίνη στον εγκέφαλο. Χρησιμοποιείται ως μυοχαλαρωτικό και ανασταλτικό βότανο και προτιμάται συχνά να βράζεται μαζί με χαμομήλι και μέλι για να καταπολεμήσει την αϋπνία. Το βρίσκουμε σε φακελάκια και σε φυτικά συμπληρώματα διατροφής, ενώ επιδρά θετικά στη μείωση της υπερέντασης και της ανησυχίας.
