Θυμάσαι τον πρώτο πραγματικό καυγά που είχες ποτέ με τ@ σύντροφό σου; Πιθανότατα ξεκίνησε για κάτι ανόητο, όπως το αν ο ανανάς ταιριάζει πράγματι με την πίτσα και γρήγορα κλιμακώθηκε σε αναλογίες… ριάλιτι, πριν τελειώσει με τους δυο σας να ζητάτε συγγνώμη, να αγκαλιάζεστε και να φιλιέστε. Και τώρα, κάθε φορά που παραγγέλνετε πίτσα δεν μπορείτε παρά να γελάτε αν δείτε κάπου στον κατάλογο τη λέξη «ανανάς». Α-να-νάς.

Κάνοντας ένα γρήγορο fast forward λίγα χρόνια αργότερα και θα διαπιστώσεις πως οι καυγάδες σας δεν είναι τόσο γοητευτικοί όσο παλιά. Είναι φυσικό τα πράγματα να αλλάζουν καθώς η σχέση εξελίσσεται, αλλά σύμφωνα με την επιστήμη ο τρόπος με τον οποίο διαχειρίζεστε τις διαφωνίες σας λέει πολλά για τη βιωσιμότητα της σχέσης σας. Στην πραγματικότητα, ο τρόπος με τον οποίο χειρίζεστε τις συγκρούσεις θα μπορούσε να προβλέψει τις πιθανότητες χωρισμού ή διαζυγίου.

Η αναλογία 5:1

Πίσω στη δεκαετία του 1970, ο Dr. John Gottman, ψυχοθεραπευτής και μελετητής σχέσεων και οι ερευνητές του ζήτησαν από ζευγάρια να μιλήσουν για μια σύγκρουση στη σχέση τους για 15 λεπτά ενώ εκείνοι τους παρακολουθούσαν. Στη συνέχεια, μελέτησαν τις κασέτες και επικοινώνησαν ξανά με τα ζευγάρια 9 χρόνια αργότερα. Τι συνέβη; Η ομάδα μπόρεσε να προβλέψει ποια ζευγάρια θα ήταν ακόμα μαζί και ποια θα χώριζαν με πάνω από 90% ακρίβεια.

Πώς το έκαναν; Σύμφωνα με την έρευνά τους, η διαφορά μεταξύ ευτυχισμένων και δυστυχισμένων σχέσεων οφείλεται στην αναλογία θετικών και αρνητικών αλληλεπιδράσεων και συγκεκριμένα σε μία αναλογία 5:1. Με άλλα λόγια, για κάθε αρνητική αλληλεπίδραση κατά τη διάρκεια μιας σύγκρουσης, ένας ευτυχισμένος γάμος ή σχέση έχει πέντε (ή περισσότερες) θετικές αλληλεπιδράσεις.

Ποιες είναι οι αρνητικές αλληλεπιδράσεις;

Ορισμένες αρνητικές αλληλεπιδράσεις είναι προφανείς, όπως όταν φέρνεις στο τραπέζι μια ιδέα για να εμπλουτίσετε τη σεξουαλική σας ζωή και ο/η σύντροφός σου γίνεται επικριτικ@ ή αμυντικ@, ενώ άλλες λιγότερο αρνητικές αλληλεπιδράσεις είναι όταν γουρλώνεις τα μάτια σου ως αντίδραση σε κάτι που είπε ο/η σύντροφός σου ή είσαι απορριπτικ@. Αυτό που έχει ενδιαφέρον είναι πως ενώ μπορεί να πιστεύεις ότι ο θυμός εμπίπτει στην αρνητική κατηγορία, στην πραγματικότητα δεν χρειάζεται να ισχύει αυτό. Σύμφωνα με τον Dr. Gottman, «ο θυμός έχει αρνητικά αποτελέσματα στον γάμο μόνο εάν εκφράζεται μαζί με κριτική ή περιφρόνηση ή εάν είναι αμυντικός».

Και δεν είναι ότι οι υγιείς γάμοι δεν έχουν καμία από αυτές τις αρνητικές αλληλεπιδράσεις (έχουν!), αλλά αυτό που ισχύει είναι πως τα ζευγάρια επιδιορθώνουν γρήγορα τη «ρωγμή» που δημιουργήθηκε και στη συνέχεια αντικαθιστούν τις αρνητικές συμπεριφορές με επικύρωση και ενσυναίσθηση.

Και ποιες είναι οι θετικές αλληλεπιδράσεις;

Σύμφωνα με τον ειδικό σχέσεων, υπάρχουν πολλοί τρόποι με τους οποίους τα ζευγάρια μπορούν να διατηρήσουν τη θετικότητα και την εγγύτητα, ακόμα και όταν μαλώνουν. Μπορούν, για παράδειγμα, να εκφράσουν στοργή, όπως να κρατάς το χέρι του συντρόφου σου όταν συζητάς κάτι δύσκολο, να συμπονούν π.χ. «καταλαβαίνω απόλυτα γιατί ένιωσες έτσι», και να βρουν ευκαιρίες για συμφωνία, π.χ. «έχεις δίκιο, πρέπει να βρούμε έναν τρόπο για καλύτερο προϋπολογισμό». Ενδιαφέρονται, επίσης, για τα θέματα τ@ συντρόφου τους, ζητούν συγγνώμη, κάνουν αστεία και αποδέχονται την οπτική τ@.

«Όταν [τα ζευγάρια σε ευτυχισμένους γάμους/σχέσεις] μιλούν για κάτι σημαντικό», εξηγεί ο Dr. Gottman, «μπορεί να μαλώνουν, αλλά επίσης γελούν και πειράζουν ο ένας τον άλλον και υπάρχουν σημάδια στοργής, επειδή έχουν δημιουργήσει συναισθηματικούς δεσμούς».

Έτσι την επόμενη φορά που εσύ και ο/η σύντροφός σου θα έρθετε σε αντιπαράθεση για ποιος πρέπει να ετοιμάσει το δείπνο, ίσως θα μπορούσες να ελαφρύνεις τη διάθεση κάνοντας πλάκα ή, ξέρεις, προτείνοντας πίτσα με… ανανά. Α-να-νά.