Έμαθες πια τα βασικά για τη Θεωρία Δεσμού, που αν κι έχει υπάρχει σχεδόν 100 χρόνια τώρα κάνει πάταγο στο TikTok και τη Gen Z. Ανακάλυψες και τον δικό σου τύπο και κατανοείς, πια, λίγο καλύτερα γιατί κάθε ένας από αυτούς αντιδρά τόσο συχνά με τον τρόπο που το κάνει. Κι εκεί που έχεις κάνει συζητήσεις επί συζητήσεων με φίλους και γνωστούς, αναλύοντας με κάθε λεπτομέρεια τις λεπτές εκφάνσεις των ανθρωπίνων σχέσεων, συνειδητοποίησες μια μεγάλη αλήθεια.
Πράγματι, όσο περισσότερα ανακαλύπτει κανείς για τη Θεωρία Δεσμού, τόσο πιο εμφανές γίνεται: Πολύ συχνά οι αγχώδεις τύποι έλκονται από τους αποφευκτικούς, και το ανάποδο! Παρόλο που αποτελούν δύο αντιθετικούς πόλους στο φάσμα του τύπου δέσμευσης, είναι εμφανές πως, και σε αυτή την περίπτωση, «τα αντίθετα έλκονται».
Όμως με τους αγχώδεις να επιδιώκουν διαρκώς επιβεβαίωση και τους αποφευκτικούς να αποσύρονται στη μοναξιά τους… πώς μπορεί να επιβιώσει μια σχέση; Και γιατί να εμφανίζεται αυτή η έλξη εξαρχής;
Η απάντηση έρχεται μέσα από την ίδια τη Θεωρία Δεσμού και τους ψυχικούς μηχανισμούς που οδηγούν ένα άτομο στο να υιοθετήσει τα χαρακτηριστικά του ενός ή του άλλου τύπου. Αν λοιπόν ψάχνεις μια πιθανή απάντηση στο γιατί πάντα σε ελκύουν σύντροφοι που μοιάζουν να αποσύρονται, ή αν επιδιώκεις να συνδέεσαι με άτομα που τελικά σε «πνίγουν», συνέχισε να διαβάζεις.
Η ασυμφωνία «ξυπνά» το παιδικό τραύμα
Στον πυρήνα της, η σχέση μεταξύ ενός αγχώδους κι ενός αποφευκτικού τύπου στηρίζεται στην αμοιβαία ανικανότητα να καλύψουν τις ανάγκες του άλλου, με τον τρόπο που ο άλλος το επιθυμεί.
Ένας αγχώδης τύπος αναζητά διακαώς την οικειότητα και βιώνει έντονο άγχος αποχωρισμού, κάτι που κατά πάσα πιθανότητα ένιωθε συχνά ως παιδί.
Από την άλλη ένας αποφευκτικός τύπος, που έχει ίσως μεγαλώσει με γονείς ελεγκτικούς και παρεμβατικούς, αποζητά ανεξαρτησία και ελευθερία κινήσεων.
Επειδή ωστόσο είμαστε «καταδικασμένοι» να συναντάμε στην ενήλικη ζωή ξανά και ξανά το ίδιο μοτίβο δεσμού που βιώσαμε με τους γονείς μέχρι να το «επιλύσουμε», μας ελκύουν άτομα που επιδεικνύουν τις συμπεριφορές εκείνες που είχαν εκείνοι μαζί μας. Έτσι ένας αποφευκτικός θα έρθει αρχικά κοντά με κάποιον που απαιτεί, περιορίζει κι ελέγχει ενώ ένα αγχώδης με κάποιον που δυσκολεύεται να δεσμευτεί και επιλέγει να «κλείνεται».
Η πιο γοητευτική διελκυστίνδα
Όταν δύο άτομα αντιθετικού τύπου έρθουν κοντά, ξεκινάει η «αντίστροφη μέτρηση». Πολύ συχνά από τις πρώτες κιόλας συναντήσεις γίνεται εμφανές πως ο αποφευκτικός τύπος δεν μπορεί να προσφέρει στον αγχώδη την προσοχή και την επιβεβαίωση που τόσο επιθυμεί. Ούτε όμως και ο αγχώδης μπορεί να προσφέρει την ασφαλή απόσταση και την ανεξαρτησία που είναι σημαντική για τον αποφευκτικό.
Βέβαια, επειδή κάτω από τους προγραμματισμούς και των δύο υπάρχει η ίδια ανάγκη – να αγαπήσουν και να αγαπηθούν – οι δυο τους θα συνεχίσουν να χορεύουν δοκιμάζοντας ο ένας τα όρια του άλλου, με τον ένα από τους δύο πάντα να υποχωρεί πριν να σπάσει το σχοινί. Αυτό το παιχνιδάκι εξουσίας, που τροφοδοτείται εξίσου και από τις δύο πλευρές, απελευθερώνει μεγάλες ποσότητες αδρεναλίνης στο αίμα και των δύο. Και τα άτομα που έχουν μεγαλώσει μέσα σε μη ασφαλείς σχέσεις, είναι ιδιαίτερα ευάλωτα σε αυτή την ορμονική αντίδραση γιατί την έχουν συνδέσει, σωματικά, με εκείνη που είχαν απέναντι στους γονείς κάθε φορά που εκείνοι δεν ανταποκρίνονταν στις συναισθηματικές τους ανάγκες.
Η ευκαιρία για ίαση
Με όλα τα παραπάνω είναι σαφές πια πως όση κι αν είναι η αρχική έλξη, η σχέση ανάμεσα σε έναν αποφευκτικό κι έναν αγχώδη τύπο χρειάζεται πολλή δουλειά γιατί αλλιώς είναι καταδικασμένη να αποτύχει. Από την άλλη, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε πως κανένα άτομο με ασφαλή τύπο σύνδεσης δεν θα «άντεχε» ούτε την ακραία προσκόλληση του ενός ούτε την ακραία απόσυρση του άλλου. Γι’αυτό και μέσα από ένα τέτοιο ταίριασμα, οι δύο σύντροφοι μπορούν να βρουν καθημερινά πολλές ευκαιρίες για να θεραπεύσουν τα τοξικά χαρακτηριστικά του τρόπου με τον οποίο δεσμεύονται αρκεί να έχουν διάθεση για αυτοπαρατήρηση και βελτίωση.
Είναι έτσι πολύ σημαντικό ο αγχώδης τύπος να δουλέψει με τη δική του αυτοεικόνα και ανεξαρτησία ώστε να μπορέσει να συνδεθεί προσφέροντας στον σύντροφό του, ανεξαρτήτου τύπου, τον απαραίτητο χώρο και την αυτονομία. Από την άλλη, ο αποφευκτικός τύπος θα πρέπει να έρθει αντιμέτωπος με τις δικές του άμυνες που τον κρατούν αποκομμένο τόσο από το συναίσθημά του όσο και από την ίδια του την επιθυμία για φροντίδα και αγάπη κάποιου άλλου εκτός του ίδιου του του εαυτού.
Οπότε μην αναρωτιέσαι πια «γιατί» αλλά ας ξεκινήσεις από σήμερα να αντιμετωπίζεις κάθε ημέρα και κάθε ανθρώπινη σύνδεση σαν μια ευκαιρία για αυτανακάλυψη και αυτοβελτίωση.
