Η πρώτη νουβέλα του κόσμου όλου λέγεται πως γράφτηκε από τη γιαπωνέζα Murasaki Shikibu που τελούσε κυρία της αυτοκρατορικής αυλής τον 11ο αιώνα μΧ. Το Genji Monogatari είναι μια ιστορία για τον φανταστικό χαρακτήρα Hikaru Genji και όλες τις αισθηματικές και τις πολιτικές του περιπέτειες. Σήμερα, περισσότερα από 1000 χρόνια μετά η λογοτεχνία έχει ακόμα την ικανότητα να μαγεύει, να ταξιδεύει και να εμπνέει άτομα παντού στον κόσμο.
Στην Ελλάδα δε, τα βιβλία τα αγαπάμε πολύ όλες τις εποχές, σε όλες τους τις μορφές. Όπως και να το κάνουμε όμως, τα ήσυχα καλοκαιρινά μεσημέρια είναι η απόλυτη στιγμή για να απολαύσεις μια νέα ιστορία. Αν νιώθεις κι εσύ «βιβλιοφάγος» γνωρίζεις πολύ καλά πόσο υπέροχο είναι να φεύγεις για λίγες ώρες από τον κόσμο σου και να βουτάς για λίγο στη ζωή κάποιου άλλου. Θα έχεις σίγουρα παρατηρήσει πως το διάβασμα ενεργοποιεί τη δημιουργικότητά σου, πως ίσως σε χαλαρώνει, εξασκεί τη φαντασία σου και σε ξεκουράζει. Έχεις όμως αναρωτηθεί ποτέ τι λέει η επιστήμη για αυτό; Δες παρακάτω όλα τα σπουδαία οφέλη που σου προσφέρει η αγαπημένη σου συνήθεια.
Ενδυναμώνει τον εγκέφαλο
Όλο και περισσότερες έρευνες καταλήγουν στο συμπέρασμα πως το διάβασμα κρατά τον εγκέφαλο υγιή. Χρησιμοποιώντας απεικονιστικές μεθόδους, μια έρευνα που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Neuroreport, το διάβασμα ενεργοποιεί ένα περίπλοκο δίκτυο νευρώνων μέσα από το οποίο ο εγκέφαλος ανανεώνεται και δυναμώνει. Μια ακόμα έρευνα του 2013 κατέδειξε πως ενώ η ιστορία ενός βιβλίου πλησιάζει στην κλιμάκωσή της, όλο και περισσότερες περιοχές του εγκεφάλου ενεργοποιούνται και ότι αυτό το εφέ αυξημένης λειτουργίας παραμένει για λίγες ημέρες μετά το τέλος του βιβλίου, ιδίως στον σωματοαισθητικό φλοιό – το σημείο δηλαδή που ανταποκρίνεται στις σωματικές αισθήσεις, την κίνηση και τον πόνο.
Αυξάνει την ενσυναίσθηση
Άκου τώρα και αυτό! Μια έρευνα του 2013 που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Science, κατέδειξε πως τα άτομα που διαβάζουν λογοτεχνία, συγκεκριμένα δηλαδή ιστοριές που διερευνούν τις ζωές φανταστικών χαρακτήρων, εμφανίζουν αυξημένη ικανότητα να κατανοούν τα συναισθήματα και τις πεποιθήσεις των άλλων. Οι ερευνητές αποκαλούν αυτή την ικανότητα “θεωρία του νου” και είναι στην ουσία ένα σύνολο δεξιοτήτων βασικών για να κατανοήσει, να διαχειριστεί και να διατηρήσει κανείς τις κοινωνικές του σχέσεις.
Εμπλουτίζει το λεξιλόγιο
Από τα 1960s κιόλας έχει διαπιστωθεί πως οι μαθητές που διαβάζουν συχνά βιβλία, από μικρή ηλικία, σταδιακά αποκτούν ένα ευρύτερο και πολύ πιο πλούσιο λεξιλόγιο. Και μιας που η γλώσσα είναι ένα πολύ σημαντικό όχημα επικοινωνίας και κωδικοποίησης ολόκληρου του κόσμου ενός ατόμου, το πλούσιο λεξιλόγιο δίνει σε ένα άτομο την ικανότητα να κινείται με μεγαλύτερη άνεση στη ζωή του – τόσο την εσωτερική όσο και την κοινωνική.
Προστατεύει απέναντι στη φυσική φθορά του εγκεφάλου
Το διάβασμα εξασκεί τον εγκέφαλο με τέτοιο τρόπο που, τελικά, του χαρίζει μακροβιότητα. Έτσι ισχυρίζονται έρευνες που έχουν εκπονηθεί τα τελευταία χρόνια ανά τον κόσμο. Γι’ αυτό και είναι σημαντικό όσο κανείς οδεύει προς την τρίτη ηλικία, να μην σταματά να διαβάζει βιβλία και περιοδικά. Συγκεκριμένα, οι έρευνες έχουν αποφανθεί πως το διάβασμα μπορεί να αποτρέψει παθήσεις όπως το Alzheimer’s ιδίως αν συνδυάζεται και με απλές μαθηματικές ασκήσεις.
Μειώνει το στρες
Ήξερες πως το διάβασμα λειτουργεί τόσο αποτελεσματικά όσο η γιόγκα στη διαχείριση του στρες; Μια έρευνα του 2009 διαπίστωσε πως μόλις 30 λεπτά διαβάσματος κάθε μέρα μειώνει σημαντικά τα αισθήματα ψυχικής δυσφορίας και μάλιστα σε αντίστοιχα επίπεδα με τη γιόγκα και το… χιούμορ! Συγκεκριμένα, μέσα σε αυτά τα 30 λεπτά παρατηρήθηκε σημαντική πτώση της αρτηριακής πίεσης και του καρδιακού ρυθμού που με τη σειρά του σηματοδοτεί μια πιο ήρεμη ψυχική κατάσταση.
Βελτιώνει τον ύπνο
Λίγες σελίδες από ένα βιβλίο είναι αρκετές να σε ρίξουν σε έναν βαθύ και αναζωογονητικό ύπνο σύμφωνα με τους ερευνητές της Mayo Clinic. Ιδανικά ωστόσο προτείνεται να επιλέξεις ένα βιβλίο έντυπο και όχι κάποιο ebook για να αποφύγεις την μπλε ακτινοβολία που ξυπνάει τον οργανισμό.
Μειώνει τα συμπτώματα κατάθλιψης
Ένα από τα πιο δύσκολα συναισθήματα που εγείρει η κατάθλιψη είναι εκείνο της απομόνωσης και της μοναξιάς. Εδώ είναι που ένα βιβλίο μπορεί να βοηθήσει πολύ. Συγκεκριμένα, η ανάγνωση λογοτεχνικών βιβλίων που μας επιτρέπει να δραπετεύουμε σε νέους κόσμους και να συνδεθούμε με φανταστικούς χαρακτήρες χαρίζουν μια αίσθηση συντροφικότητας και ενσυναίσθησης που χρειάζονται τα άτομα με κατάθλιψη. Ακόμα και εκείνοι που προτιμούν μη λογοτεχνικά βιβλία ωστόσο, μπορούν να επωφεληθούν από βιβλία αυτοβοήθειας που συχνά παρέχουν στρατηγικές διαχείρισης των συμπτωμάτων της κατάθλιψης.
Κι ένα ακόμα tip…
Τα παιδιά που διαβάζουν μαζί με τους γονείς, μεγαλώνουν καλύτερα
Γιατροί της Cleveland Clinic συστήνουν στους γονείς να διαβάζουν στα παιδιά τους από τη βρεφική κιόλας ηλικία μεχρι και την ηλικία του δημοτικού. Κι αυτό γιατί έχει διαπιστωθεί πως αν οι γονείς διαβάζουν μαζί με τα παιδιά τους, εκείνα θα αρχίσουν να συνδέουν τα βιβλία με όμορφες στιγμές στη ζωή τους και είναι πιο πιθανό να αγαπήσουν κι αυτά το διάβασμα. Όσο για την επίδραση του διαβάσματος στα παιδιά; Λέγεται πως τα παιδιά που διαβάζουν εξωσχολικά βιβλία έχουν καλύτερες επιδόσεις στο σχολείο, καλύτερο λεξιλόγιο, μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και αυξημένες κοινωνικές ικανότητες.