Υπάρχουν πολλοί τρόποι καταπολέμησης του άγχους. Καθένας ή καθεμία από εσάς καλείται να επικεντρωθεί στο πρόβλημά του και να προσπαθήσει να καταλάβει ποιος τρόπος θα είναι ο ενδεδειγμένος γι’ αυτόν. Γιατί καλό είναι να μην αφήνουμε το άγχος μας να εξελίσσεται σε μία χρόνια κατάσταση, που δύναται να αποσυντονίσει τη ζωή μας, δημιουργώντας πρόσθετα προβλήματα και ανασφάλειες. Ωστόσο, αυτό που πρέπει να έχεις κατά νου είναι ότι ορισμένα φάρμακα για την ανακούφιση από το άγχος μπορεί να έχουν δυσάρεστες παρενέργειες. Έτσι, τα άτομα με άγχος συχνά καταφεύγουν σε εναλλακτικές λύσεις. Ανάμεσα σε αυτές και τα βότανα για το άγχος, όπως το χαμομήλι, η βαλεριάνα και άλλα.
Tip: Η συζήτηση με έναν γιατρό πριν από τη μείωση ή τη διακοπή της φαρμακευτικής αγωγής ή την έναρξη ενός συμπληρώματος βοτάνων είναι σημαντική. Πολλά φάρμακα που προέρχονται από συστατικά σε βότανα μπορεί να είναι ισχυρά, να προκαλέσουν παρενέργειες και να αλληλεπιδράσουν με άλλα φάρμακα.
Παρακάτω, η Dr Debra Rose Wilson, Ph.D., MSN, R.N., IBCLC, AHN-BC, CHT αναλύει ξεχωριστά επτά βότανα και συμπληρώματα που θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην ανακούφιση του άγχους.
Πώς λειτουργούν τα βότανα για το άγχος;
Διαφορετικά βότανα μπορούν να επηρεάσουν τον οργανισμό μας με διαφορετικούς τρόπους. Για παράδειγμα, η ashwagandha μπορεί να μειώσει τα επίπεδα της ορμόνης του στρες, της κορτιζόλης, στο αίμα. Η μακροχρόνια έκθεση σε υψηλά επίπεδα κορτιζόλης στην κυκλοφορία του αίματος μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης άγχους.
Άλλα βότανα μπορούν να βοηθήσουν στη χαλάρωση αλλάζοντας την επεξεργασία του σήματος στον εγκέφαλο. Για παράδειγμα, τα εκχυλίσματα ρίζας βαλεριάνας μπορεί να τροποποιούν τους υποδοχείς γάμμα-αμινοβουτυρικού οξέος στον εγκέφαλο, γεγονός που μπορεί να προάγει τη χαλάρωση και να μειώνει τα αισθήματα άγχους. Έτσι, πολλοί ισχυρίζονται ότι η ρίζα βαλεριάνας μπορεί επίσης να βοηθήσει στη θεραπεία προβληματικών καταστάσεων ύπνου όπως η αϋπνία.
1. Ashwagandha
Βότανο με τονωτικές και προσαρμογενείς ιδιότητες. Βοηθά στην καταπολέμηση του στρες και του έντονου άγχος. Το Ashwagandha ή Withania somnifera είναι μεταξύ μιας ομάδας βοτάνων που ονομάζονται «προσαρμογόνα».
Τα προσαρμογόνα επηρεάζουν τα συστήματα και τις ορμόνες που ρυθμίζουν την απόκριση στο στρες ενός ατόμου. Το Ashwagandha έχει μακρά ιστορία χρήσης σε παραδοσιακά ινδικά ή αγιουρβεδικά φάρμακα.
Μια μικρή μελέτη του 2019 διερεύνησε την αποτελεσματικότητα του ashwagandha για το στρες και το άγχος. Στη μελέτη διάρκειας 8 εβδομάδων συμμετείχαν 58 συμμετέχοντες με αντιληπτό άγχος. Κάθε συμμετέχων έλαβε τυχαία μία από τις τρεις θεραπείες: εκχύλισμα Ashwagandha σε δόσεις είτε 250 mg (mg) την ημέρα, 600 mg την ημέρα ή εικονικό φάρμακο.
Οι συμμετέχοντες που έλαβαν ashwagandha εμφάνισαν λιγότερη κορτιζόλη από εκείνους στην ομάδα του εικονικού φαρμάκου. Είχαν επίσης βελτιωμένη ποιότητα ύπνου.
Οι συμμετέχοντες που πήραν 600 mg ashwagandha ανέφεραν σημαντικά μειωμένα επίπεδα στρες. Ωστόσο, οι συμμετέχοντες που έλαβαν τη χαμηλότερη δόση ashwagandha δεν ανέφεραν μείωση του στρες.
Σε μια άλλη μικρή μελέτη του 2019, 60 συμμετέχοντες με ήπιο άγχος έλαβαν 240 mg ashwagandha ή ένα εικονικό φάρμακο για 60 ημέρες. Όσοι έλαβαν το βότανο εμφάνισαν σημαντική μείωση σε συγκεκριμένες εκδηλώσεις άγχους αλλά όχι σε όλες. Οι άνθρωποι μπορούν να πάρουν το ashwagandha ως δισκίο ή σε υγρή μορφή βάμματος.
2. Χαμομήλι
Το χαμομήλι είναι ένα ανθοφόρο βότανο παρόμοιο στην εμφάνιση με τη μαργαρίτα. Οι άνθρωποι μπορούν να χρησιμοποιήσουν δύο τύπους χαμομηλιού για ιατρική χρήση: ρωμαϊκό χαμομήλι και το γερμανικό.
Μερικοί άνθρωποι χρησιμοποιούν χαμομήλι με τις ακόλουθες μορφές για να βοηθήσουν στην ανακούφιση από το στρες και το άγχος:
- τσάι
- εκχύλισμα
- δισκίο
- κρέμα για το δέρμα
Μια μικρή κλινική δοκιμή του 2016 διερεύνησε την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια του χαμομηλιού ως μακροχρόνια θεραπεία για τη γενικευμένη αγχώδη διαταραχή (GAD).
Και οι 93 συμμετέχοντες έλαβαν 1.500 mg χαμομηλιού καθημερινά για 12 εβδομάδες. Μερικοί συνέχισαν να παίρνουν χαμομήλι για 26 εβδομάδες, ενώ οι υπόλοιποι άλλαξαν σε εικονικό φάρμακο.
Οι ερευνητές παρατήρησαν ότι εκείνοι οι συμμετέχοντες που συνέχισαν να παίρνουν χαμομήλι δεν είχαν λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν υποτροπή των συμπτωμάτων της GAD από εκείνους που άλλαξαν σε εικονικό φάρμακο. Ωστόσο, όταν εμφανίστηκε υποτροπή, τα συμπτώματα ήταν λιγότερο σοβαρά.
Μερικοί άνθρωποι μπορεί να εμφανίσουν αλλεργικές αντιδράσεις στο χαμομήλι ή ακόμη και να αλληλεπιδράσει με ορισμένα φάρμακα. Είναι σημαντικό για όποιον παίρνει οποιοδήποτε είδος φαρμάκου να συμβουλευτεί τον γιατρό του πριν καταναλώσει τσάι ή συμπληρώματα χαμομηλιού.
3. Βότανα για το άγχος: Βαλεριάνα
Η βαλεριάνα, ή Valeriana officinalis, είναι φυτό ιθαγενές στην Ευρώπη και την Ασία. Για αιώνες, οι άνθρωποι έχουν χρησιμοποιήσει τη ρίζα του για να βοηθήσουν στη θεραπεία προβλημάτων ύπνου, άγχους και κατάθλιψης.
Μέχρι σήμερα, έχουν γίνει μόνο λίγες μελέτες υψηλής ποιότητας σχετικά με τις επιδράσεις της βαλεριάνας. Το National Center for Complementary and Integrative Health (NCCIH) δηλώνει ότι δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία για να καθοριστεί εάν η βαλεριάνα μπορεί να ανακουφίσει από το άγχος ή την κατάθλιψη.
Μελέτες δείχνουν ότι η βαλεριάνα είναι γενικά ασφαλής. Ωστόσο, το NCCIH σημειώνει ότι δεν υπάρχουν πληροφορίες για τη μακροχρόνια χρήση ή την ασφάλεια της βαλεριάνας στις ακόλουθες ομάδες:
- εγκύους
- μητέρες που θηλάζουν
- παιδιά κάτω των 3 ετών
4. Βότανα για το άγχος: Λεβάντα
Η λεβάντα είναι ένα ανθοφόρο φυτό που ανήκει στην οικογένεια της μέντας. Πολλοί άνθρωποι χρησιμοποιούν λεβάντα για να ηρεμήσουν και να ανακουφιστούν από το άγχος.
Οι άνθρωποι μπορούν να χρησιμοποιήσουν τη λεβάντα για να φτιάξουν τσάι ή να τη χρησιμοποιήσουν ως αιθέριο έλαιο. Η ανασκόπηση δείχνει ότι η λεβάντα μπορεί να είναι μια αποτελεσματική βραχυπρόθεσμη θεραπεία για τις αγχώδεις διαταραχές. Ωστόσο, ελλείπουν μελέτες για τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της χρήσης λεβάντας.
5. Πασιφλόρα
Το Passionflower ή Passiflora είναι μια οικογένεια φυτών με περίπου 550 διαφορετικά είδη. Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι ένα συγκεκριμένο είδος, το P. incarnata, μπορεί να είναι αποτελεσματικό στη θεραπεία της ανησυχίας, της νευρικότητας και του άγχους. Οι άνθρωποι μπορούν να πάρουν το P. incarnata σε μορφή δισκίου ή ως υγρό βάμμα.
6. Κανναβιδιόλη
Η κανναβιδιόλη (CBD) είναι ένα από τα ενεργά συστατικά του φυτού της κάνναβης. Μια μελέτη από το 2019 έδειξε ότι η CBD μπορεί να έχει μια ηρεμιστική επίδραση στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η CBD μπορεί να είναι ευεργετική για άτομα με διαταραχές που σχετίζονται με το άγχος. Ωστόσο, απαιτούνται κλινικές δοκιμές για να επιβεβαιωθούν αυτά τα αποτελέσματα. Αν και η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) δεν εγκρίνει επί του παρόντος τη χρήση της CBD, αυτή η φυσική χημική ουσία είναι ευρέως διαθέσιμη στις ακόλουθες μορφές:
- δισκίο
- υγρό εκχύλισμα
- υγρό ατμού
- τοπική κρέμα
7. Άλλα συμπληρώματα που μπορεί να βοηθήσουν
Άλλα συμπληρώματα που μπορεί να βοηθήσουν στην ανακούφιση των συμπτωμάτων του άγχους περιλαμβάνουν:
- μαγνήσιο
- απαραίτητα λιπαρά οξέα
- υψηλή δόση βιταμίνης C
- βιταμίνη Β12
- φυλλικό οξύ
Θέματα ασφάλειας
Πολλά βότανα μπορούν να αλληλεπιδράσουν με φάρμακα που δεν συνταγογραφούνται ή και συνταγογραφούνται. Ορισμένα μπορεί να αυξήσουν ή να μειώσουν τις επιδράσεις ορισμένων φαρμάκων, προκαλώντας δυνητικά σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία.
Τα άτομα που λαμβάνουν φάρμακα πρέπει να συμβουλεύονται τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό τους πριν ξεκινήσουν τα φυτικά συμπληρώματα.
Πρέπει επίσης να γνωρίζουν ότι τα φυτικά φάρμακα μπορεί να χρειαστούν περισσότερο χρόνο για να αρχίσουν να λειτουργούν από τα συνταγογραφούμενα φάρμακα.
Εάν ένα άτομο χρειάζεται περισσότερες συμβουλές σχετικά με ένα φυτικό προϊόν, μπορεί να συμβουλευτεί έναν εξειδικευμένο βοτανολόγο σχετικά με το εμπορικό σήμα, τη δύναμη και την ποσότητα.
Ο FDA δεν παρακολουθεί τα φυτικά φάρμακα, επομένως υπάρχουν πιθανή ανησυχία για την ασφάλεια βοτάνων που έχουν εσφαλμένη επισήμανση ή μόλυνση με βαρέα μέταλλα.
