Αν είσαι κι εσύ από αυτούς που κουράζονται ακόμα και την ώρα που… ξεκουράζονται, θα αναρωτιέσαι γιατί σου συμβαίνει αυτό. Η συσσωρευμένη κούραση, η έλλειψη ύπνου και η κατάχρηση ουσιών όπως αλκοόλ και καφεΐνη είναι ψηλά στη λίστα με τους πιθανούς ενόχους, όμως υπάρχουν και άλλες λιγότερο γνωστές αιτίες, που αν εντοπιστούν, αντιμετωπίζονται σχετικά εύκολα. Για να μην κουράζεσαι να τις ψάξεις, τις συγκεντρώσαμε εδώ:

1. Αναιμία

Την έχεις σίγουρα ακουστά -ειδικά εάν είσαι γυναίκα σε αναπαραγωγική ηλικία και χάνεις πολύ αίμα στην περίοδό σου. «Η αναιμία είναι μια κατάσταση στην οποία δεν υπάρχουν αρκετά ερυθρά αιμοσφαίρια ή αιμοσφαιρίνη για να καλύψεις τις ανάγκες του σώματός σου. Τα ερυθρά αιμοσφαίρια χρησιμοποιούν αιμοσφαιρίνη για να μεταφέρουν οξυγόνο στο σώμα» αναφέρεται στο site του καθηγητή αιματολογίας Μανόλη Νικολούση. Πώς εξηγείται η κούραση που νιώθεις; Οι ιστοί και τα όργανά σου δεν οξυγονώνονται σωστά. Μία εξέταση αίματος αρκεί για να φανεί εάν έχεις αναιμία ή όχι. Σε περίπτωση που έχεις, θα πρέπει να διερευνηθούν οι αιτίες -ποικίλουν από την έλλειψη σιδήρου μέχρι κάποιο αυτοάνοσο όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα- για να ακολουθήσεις και την κατάλληλη αγωγή.

2. Αφυδάτωση

«Τα ορυκτά στοιχεία του νερού, όπως είναι το νάτριο, το κάλιο, το ασβέστιο και το μαγνήσιο -οι λεγόμενοι ηλεκτρολύτες- υπάρχουν αφενός για να ενυδατώνουν τα κύτταρα του σώματος και αφετέρου για να συμβάλλουν στη φυσική αποτοξίνωσή σου κάθε φορά που κοιμάσαι» λέει η Βιολέττα Ανεστοπούλου, health and wellness practitioner, που ειδικεύεται στο water fasting και τη χρήση του νερού ως μέσου αυτοθεραπείας. Όταν δεν αναπληρώνεις τα αποθέματα του νερού που χάνεις με τον ιδρώτα, την ούρηση και την αναπνοή σου, οι παραπάνω διεργασίες δεν γίνονται σωστά, με αποτέλεσμα να νιώθεις κούραση. Σύμφωνα με δημοσίευση της Mayo Clinic, ακόμα και η ήπια αφυδάτωση μπορεί να ρίξει τα επίπεδα της ενέργειάς σου, και ο γνωστός κανόνας με τα 8 ποτήρια, είναι εύκολα υλοποιήσιμος, ενώ σε βοηθάει και να μην ξεχνιέσαι.

3. Διαρκής κούραση; Ευθύνεται και η καθιστική ζωή

Η άσκηση είναι μάλλον το τελευταίο πράγμα που σκέφτεσαι, με τόση κούραση που νιώθεις. Όμως εάν τη βάλεις στη ζωή σου σε τακτική βάση, θα δεις διαφορά στα επίπεδα της ενέργειάς σου, αναφέρεται στο site του NHS – Εθνικού Συστήματος Υγείας της Μεγάλης Βρετανίας. Η ενδεδειγμένη πρακτική είναι να εντάξεις σταδιακά την άσκηση στο πρόγραμμά σου, ξεκινώντας για παράδειγμα με ένα 15λεπτο περπάτημα την ημέρα. Όταν φτάσεις τον εβδομαδιαίο στόχο των 2μιση ωρών μέτριας έντασης αεροβικής άσκησης, όπως το γρήγορο περπάτημα, το τρέξιμο ή η ποδηλασία, θα νιώθεις -παραδόξως- λιγότερη κούραση και περισσότερη ευεξία.

4. Διαρκής κούραση; Μπορεί να υποδηλώνει προβλήματα στον θυρεοειδή

Ο μικρός αυτός αδένας παίζει μεγάλο ρόλο στη συνολικότερη λειτουργία του οργανισμού σου, καθώς συνδέεται μεταξύ άλλων με το καρδιαγγειακό αλλά και το κεντρικό νευρικό σύστημα. «Τόσο ο υπέρ- όσο και ο υποθυρεοειδισμός μπορούν να συσχετιστούν με το αίσθημα κόπωσης. Η κούραση και η ατονία, είναι το πιο συχνό σύμπτωμα που συναντάται στον υποθυρεοειδισμό και μπορεί να οδηγήσει σε δυσκολία εκτέλεσης των καθημερινών δραστηριοτήτων» αναφέρεται στο site της ενδοκρινολόγου-διαβητολόγου Μαρίας Προκοπίου. Η επιβράδυνση ίσως είναι γενικευμένη επηρεάζοντας για παράδειγμα ακόμα και τη λειτουργία του εντέρου. Στην περίπτωση του υπερθυρεοειδισμού η κόπωση συνοδεύεται συνήθως κι από άλλα συμπτώματα όπως νευρικότητα, υπερκινητικότητα και απώλεια βάρους.

5. Άπνοια ύπνου

Αν κοιμάσαι αρκετές ώρες, αλλά ξυπνάς σχεδόν με την ίδια κούραση με την οποία ξάπλωσες, ενώ συχνά ενοχλείσαι από το ροχαλητό σου, καλό είναι να αποκλείσεις το ενδεχόμενο της υπνικής άπνοιας. «Πρόκειται για ένα σύνδρομο, στο οποίο σταματά η αναπνοή κατά τη διάρκεια του ύπνου» γράφει η παθολόγος-υπερτασιολόγος Μαρία Ποικιλίδου στο site της και συμπληρώνει: «Τα περισσότερα άτομα με αυτό το σοβαρό πρόβλημα δεν γνωρίζουν καν την ύπαρξη του». Η ανεξήγητη κόπωση συμπεριλαμβάνεται στις επιπλοκές του συνδρόμου, που μπορεί να διαγνωστεί σε εργαστήριο ύπνου και να θεραπευτεί.

6. Διαρκής κούραση και ανεπάρκεια B12

Γνωστή και ως βιταμίνη της ενέργειας, η B12 συμβάλλει στην παραγωγή υγιών ερυθρών κυττάρων και επομένως επηρεάζει τα επίπεδα οξυγόνου που φτάνουν στους ιστούς του σώματος. Έτσι, όταν υπάρχει ανεπάρκεια Β12, η κόπωση και η αδυναμία συγκαταλέγονται ανάμεσα στις πρώτες ενδείξεις που θα παρατηρήσεις. «Η Β12 περιέχεται μόνο σε ζωικά προϊόντα (κρέας, ψάρι, αυγά και γαλακτοκομικά) και καθόλου σε φυτικά» λέει ο διαιτολόγος-διατροφολόγος Κωνσταντίνος Κούτσικας στο site του και συστήνει: «Επειδή η Β12 απορροφάται μέσω των τροφίμων σε ποσοστό 50%-60%, για να προσλάβει ο οργανισμός την απαιτούμενη ποσότητα, συστήνεται ημερήσια πρόσληψη 2.4 μg μέσω των τροφίμων. Το γάλα, το γιαούρτι, το τυρί και τα αυγά είναι τα μοναδικά τρόφιμα που αποτελούν πηγές Β12 για τους χορτοφάγους (όχι όμως για τους αυστηρά χορτοφάγους, που δεν καταναλώνουν αυγά και γαλακτοκομικά). Για τους αυστηρά χορτοφάγους, ο οργανισμός The Vegan Society, προτείνει τη λήψη συμπληρώματος διατροφής Β12.

7. Long Covid

Πρόκειται για προσθήκη των τελευταίων χρόνων στη λίστα με τα πιθανά αίτια της μόνιμης κούρασης. Ακόμα και αν έχεις νοσήσει ελαφριά από Covid, μπορεί ο ιός να επηρεάζει την εύρυθμη λειτουργία του οργανισμού σου για αρκετές εβδομάδες ή και μήνες αργότερα. Συχνά η κούραση πλαισιώνεται και από δυσκολίες στην αναπνοή, ζαλάδες και αδυναμία συγκέντρωσης -μπορεί να νιώθεις σαν να υπάρχει ομίχλη στο μυαλό σου (brain fog), ενώ η λίστα με τα πιθανά συμπτώματα Long Covid είναι μακρά. Σε σχετικό δημοσίευμα της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας συστήνεται η αξιολόγηση κατά περίπτωση από θεράποντα ιατρό και η διενέργεια περαιτέρω ελέγχου εάν θεωρηθεί απαραίτητος, καθώς δεν υπάρχει εργαστηριακή εξέταση που να διαχωρίζει τις Post-Covid καταστάσεις από άλλα νοσήματα.