Τί είναι τελικά η ψυχοθεραπεία; Τί συμβαίνει κατά τη διάρκεια των συνεδριών; Υπάρχει κάτι που δεν θα έπρεπε να συμβαίνει και εάν ναι πώς να το χειριστώ; Αυτά και άλλα ερωτήματα θα απαντηθούν από τη ματιά μου και λαμβάνοντας υπόψη γενικές κατευθυντήριες γραμμές παροχής υποστήριξης.

Ας δούμε πιο αναλυτικά αλήθειες που ισχύουν και συμβαίνουν σε γενικό επίπεδο στην ψυχοθεραπεία

Πραγματοποιείται από εκπαιδευμένους επαγγελματίες

Η ψυχοθεραπεία αφορά μια ολοκληρωμένη εκπαίδευση, συνήθως 3-4 ετών. Περιλαμβάνει διάφορες σχολές/προσεγγίσεις, όπως συστημική/οικογενειακή, γνωστικοσυμπεριφορική, ψυχαναλυτική, κ.α. Είναι μια «γλώσσα» που μαθαίνουν οι επαγγελματίες, ώστε να υποστηρίξουν κατάλληλα και σωστά έναν άνθρωπο. Πολλοί επαγγελματίες αξιοποιούν μια προσέγγιση και άλλοι επαγγελματίες αξιοποιούν περισσότερες.

Πολλές φορές χρειάζεται χρόνος μέχρι να πάρει κανείς την απόφαση να ξεκινήσει ψυχοθεραπεία

Η ύπαρξη δυσκολιών ή δυσάρεστων συμπτωμάτων δεν οδηγεί κατευθείαν έναν άνθρωπο στη ψυχοθεραπεία. Σε πολλές περιπτώσεις, το να πάρει κανείς αυτή την απόφαση χρειάζεται χρόνο και αποδοχή της δυσκολίας και της αναζήτησης υποστήριξης.

Το άτομο μπορεί να περάσει από διάφορες φάσεις, όπως άρνηση ή θυμός, μέχρι να αξιολογήσει και να επιλέξει το δρόμο της ψυχοθεραπείας, ως τον πιο κατάλληλο τρόπο επίλυσης της δυσκολίας, στη φάση που βρίσκεται. Επίσης, μπορεί τελικά να βρει άλλο τρόπο επίλυσης. Παρόλο που η ψυχοθεραπεία μπορεί να είναι πολύ βοηθητική, δεν είναι μονόδρομος ή πανάκεια.

Δεν είναι πάντα μια ευχάριστη διαδικασία, γι’ αυτό πρέπει να γίνεται σε μια συνθήκη εμπιστοσύνης και ασφάλειας

Κατά τη διάρκεια των συνεδριών, συνήθως συζητώνται θέματα που απασχολούν ή δυσκολεύουν το άτομο. Αυτό είναι άλλωστε και ο στόχος: το άτομο να αναπτύξει τις δυσκολίες του και να ανακαλύψει ποιος είναι ο πιο συμφέρων τρόπος διαχείρισης. Και αυτό συμβαίνει πάντα με τη καθοδήγηση και την εμψύχωση του θεραπευτή.

Συμβαίνει λοιπόν, να υπάρχουν δυσάρεστες στιγμές για το άτομο που πιθανόν να νιώσει λύπη, απογοήτευση, κ.α. Αυτό είναι φυσιολογικό μέρος της διαδικασίας. Ωστόσο, το άτομο επίσης χρειάζεται να αναμένει ότι, δεν είναι μόνο του σε αυτό το πολύπλοκο ταξίδι. Ένας σωστός θεραπευτής συμπορεύεται με το άτομο και φροντίζει να παρέχει ένα ασφαλές πλαίσιο, με αποδοχή και ενσυναίσθηση.

Μπορείς να κάνεις ψυχοθεραπεία ακόμη και για απλά πράγματα που σε απασχολούν

Συχνά οι άνθρωποι θεωρούν ότι το να μιλήσεις με έναν ψυχοθεραπευτή σημαίνει ότι έχεις πολύ σοβαρά προβλήματα ή ακόμη ότι είσαι τρελός, αδύναμος και υπερευαίσθητος. Η αλήθεια είναι ότι το να παραδεχτεί κανείς ότι χρειάζεται υποστήριξη, απαιτεί γενναιότητα.

Επίσης, η διαδικασία της ψυχοθεραπείας δεν χρειάζεται απαραίτητα να είναι μακροχρόνια, ούτε ότι απαραίτητα πρέπει να αναλύσεις βαθιά ζητήματα. Μπορεί να αφορά τη διαχείριση ζητημάτων της καθημερινότητας ή ενός συγκεκριμένου περιστατικού, φοβίας, κλπ. Το άτομο επιλέγει τί θα δουλέψει και αυτό είναι μέρος της ενδυνάμωσης του.

Δεν είναι οκ να αισθάνεσαι άβολα ή ότι δεν σε καταλαβαίνει ο επαγγελματίας. Μίλα για αυτό

Η σχέση με το θεραπευτή, παρόλο που διέπεται από επαγγελματισμό, παραμένει μια σχέση. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να μην πετύχει ή να μην ταιριάζεις με τον επαγγελματία. Παρόλο που τα θέματα που αναλύονται μπορεί να σε κάνουν να νιώσεις δυσάρεστα, ακριβώς γιατί μπορεί να είναι δύσκολα ζητήματα για εσένα, ωστόσο είναι σημαντικό να υπάρχει αποδοχή και ασφάλεια.

Εάν νιώθεις ότι δεν συμβαίνει αυτό, τότε είναι χρήσιμο να το συζητήσεις με τον θεραπευτή σου, γιατί, αν δεν μιλάμε για κακούς χειρισμούς του θεραπευτή, μπορεί να αποτελέσει ένα χρήσιμο θέμα προς συζήτηση μέσα στη θεραπεία. Εάν νιώθεις ότι παρόλο που συζητήθηκε, η στάση του θεραπευτή σε κάνει να νιώθεις άβολα, τότε ίσως είναι χρήσιμο να διερευνήσεις το ενδεχόμενο να παύσεις τη συνεργασία.

Το ότι δεν ταίριαξες με έναν επαγγελματία, δεν χρειάζεται να σε αποτρέψει από το να απευθυνθείς σε άλλον

Όπως προαναφέρθηκε, δεν ταιριάζουμε όλοι με όλους. Το ίδιο συμβαίνει και στη θεραπευτική διαδικασία. Εάν νιώθεις ότι δεν ταιριάζεις με τον θεραπευτή σου και λήγεις τη συνεργασία, ενώ εξακολουθείς να χρειάζεσαι υποστήριξη, τότε μη διστάσεις να απευθυνθείς αλλού. Μπορεί να σου προτείνει ακόμη και ο θεραπευτής σου άλλο επαγγελματία. Είναι κάτι που συμβαίνει και δεν χρειάζεται να στερηθείς αυτή τη πολύτιμη βοήθεια, εφόσον την χρειάζεσαι .

Εάν βρεις ένα επαγγελματικό και ασφαλές περιβάλλον, που αποπνέει σεβασμό, τότε ίσως είναι μια από τις πιο σημαντικές πράξεις αυτοφροντίδας

Η ψυχοθεραπεία είναι ένας από τους τρόπους να βελτιώσεις τη ζωή σου, δεν είναι ο μοναδικός. Εάν όμως κρίνεις και επιλέξεις αυτό το δρόμο στη φάση που βρίσκεσαι και γίνει με τον κατάλληλο τρόπο, τότε σίγουρα θα ωφελήσεις τον εαυτό σου μέσα από συνειδητές δικές σου πράξεις αυτοφροντίδας και ενδοσκόπησης.